Rinzai Gigen

(chiń. Lin Chi)

- 866

Rinzai Gigen

Najstarszy mnich zapytał Rinzai'a: "Jakie jest najgłębsze znaczenie nauki Buddy?"
Rinzai natychmiast zszedł ze swojego siedzenia, schwycił go, uderzył ręką i odepchnął.
Najstarszy mnich stał zdumiony.
Mnich obok niego zapytał: "Najstarszy mnichu, dlaczego się nie przewrócisz?"
Najstarszy mnich rzucił się na ziemię i przeżył głębokie oświecenie.

Rinzai Gigen (zmarł 10.01.866) jest ojcem linii i szkoły Zen Rinzai. Data jego urodzin nie jest znana, ale ogólnie przyjmuje się, że okres kiedy nauczał, nie trwał dłużej niż 10 lat.

Już jako chłopiec wstąpił do klasztoru buddyjskiego. Tak jak inni wielcy mistrzowie Zen, bardzo dobrze znał nauki i pisma buddyjskie i swobodnie je cytował. Jednak z czasem, dużo bardziej niż na konwencjonalnych wykładach czy dyskusjach, zależało mu na głębokim wglądzie i na życiu, które potem wynikało z tego wglądu.

Zdecydowanie preferując żywą naukę nad słowami, czasami wyśmiewał się z pism, pokazując uczniom, że powinni się raczej skupić na poznaniu prawdziwego znaczenia nauk.

Rinzai słynął z tego, że zawsze był ekstremalnie gwałtowny i bezpośredni. Nie wahał się uderzyć, aby złamać przywiązania i wyobrażenia uczniów, sprowadzając ich na grunt rzeczywistości.

Znany był również z tego, że w swoim nauczaniu posługiwał się takimi środkami jak nagły okrzyk (jap. katsu!) oraz nieoczekiwane uderzenie kijem lub odganiaczką much (jap. hossu).

W szkole rinzai duży nacisk kładzie się na praktykę z koanami.

Linia Rinzai została przeniesiona do Japonii w 13 wieku przez mistrza Eisai. Obok szkoły Soto jest obecnie jedną z najbardziej żywych szkół w Japonii.

Uczniowie Rinzai'a spisali jego nauki i wydarzenia z jego życia w "Rinzai Roku" (chiń. Lin-Chi Lu). Znane mi są dwa przekłady tego wartościowego dzieła na języki europejskie:

  • Myokyo-ni (Irmgard Schloegl) "The Record of Rinzai" (The Buddhist Society, London 1975)
  • Sotetsu Yuzen Roshi "Das Zen von Meister Rinzai" (Kristkeitz Verlag, Berlin 1990)

Dostępne jest polskie tłumaczenie "The Record of Rinzai".

Rinzai Gigen