Współczucie i mądrość — istota buddyjskiej ścieżki

Współczucie (w sanskr. 'karuna') i mądrość (w sanskr. 'pradżnia') od wieków stanowią fundament buddyjskiej filozofii i praktyki. Karuna, rozumiana szerzej niż tylko miłosierdzie, jest rodzajem współodczuwania i empatii kierowanych do wszystkich czujących istot. W aspekcie emocjonalnym stanowi bezinteresowną życzliwość wobec innych, okazywaną zawsze poprzez działanie. Zaś pradżnię, zwaną także mądrością intuicyjną, określa się jako umysłową zdolność, która pozwala w pełni rozumieć życie, oraz bezbłędnie odróżniać prawdę od fałszu. Jest ona przy tym czymś znacznie subtelniejszym od zwykłej ludzkiej inteligencji. Filozofia buddyjska podkreśla, że współczucie jest nierozłącznym dopełnieniem mądrości. Tak jak nie istnieje prawdziwa mądrość bez współczucia, tak i niemożliwe jest głębokie współczucie bez mądrości.

Mądrość bez współczucia jest jedynie biernym i chłodnym stanem nie przynoszącym nikomu pożytku. W jednym z wywiadów J. Ś. Dalajlama mówi: „Każda kultura czymś się wyróżnia. My Tybetańczycy od wieków kładziemy nacisk na rozwijanie współczucia i mądrości. Wartości te są dla nas ważniejsze od gromadzenia dóbr materialnych [...] Łagodność, miłość, współczucie i mądrość uważamy za najcenniejsze skarby jakie istota ludzka może zgromadzić w swoim życiu. To jedyne prawdziwe bogactwo, przynoszące pożytek nam i innym”.

J. Ś. Pakciok Rinpocze jest głową jednej ze szkół buddyzmu tybetańskiego zwanej Taklung Kagju. Sprawuje funkcję przeora kilku klasztorów w Nepalu i Tybecie. Urodzony w 1981 odebrał staranne wykształcenie studiując intensywnie pod okiem wybitnych nauczycieli (m.in. Khyentse Rinpocze, Dudjoma Rinpocze, Tulku Ugyena Rinpocze, Penora Rinpocze). Z rąk J. Ś. Dalajamy odebrał tytuł 'mKhan po' będący odpowiednikiem zachodniego doktoratu. Angażuje się w liczne projekty edukacyjne i społeczne. Obecnie pracuje jako profesor na Kathmandu University, gdzie wykłada filozofię buddyjską. Z odczytami odwiedza także kraje Europy Zachodniej. Jego wykłady słyną z głębi i klarowności, a także z poczucia humoru.