Jaskinia ciała

(Guhaṭṭhakasuttaṃ; Snp 4.2)

Gdy pozostaje w jaskini
Przygnieciony^[1],
Człowiek rozproszony
Daleki jest od odosobnienia,
Gdyż rozkosze zmysłów,
Pragnienia zmysłów
W tym świecie
Niełatwo jest porzucić.

Ludzie przykuci pragnieniem,
Spętani pokusą powstawania,
Niełatwo się wyzwalają,
Gdyż nie ma oswobodzenia poprzez innych.
Skupieni na tym, co z przodu lub z tyłu^[2],
Na głodzie rozkoszy zmysłów,
Tu i w przeszłości –
Chciwi rozkoszy zmysłów,
Zabiegani, zaślepieni, chciwi,
Utwardzeni w niezręcznych nawykach –
Skazani na ból, rozpaczają:
„Czym będę, gdy stąd odejdę?”

Należy więc ćwiczyć
Tu i teraz.
Jeżeli wiesz,
Że coś nie jest właściwe w tym świecie,
Nie postępuj niewłaściwie,
By to osiągnąć
Bo to życie, jak mówią oświeceni,
Jest krótkie.

Widzę ich, rozkojarzonych,
Snujących się po świecie,
Ludzi zanurzonych w pożądaniu
Stawania się.
Miałcy ludzie jęczą w paszczy śmierci,
Ich pożądanie stawania się i nie-stawania się^[3] –
Nieuciszone.

Spójrz na nich,
Brodzących się w złudzeniu „moje”,
Jak ryba w kałużach
Po wyschniętym strumieniu.
I widząc ich,
Żyj bez „moje”,
Nie przywiązuj się
Do powstawania.
Okiełznaj pragnienie obu stron^[4],
Brakiem chciwości
I pojmij^[5] kontakt zmysłowy.

Nie czyni nic,
Za co powinien się ganić –
Człowiek oświecony nie lgnie
Do tego, co widzi,
Do tego, co słyszy.
Pojmuje postrzeganie
I przekracza powódź –
Mędrzec, który nie lgnie
Do tego co posiada.
Wówczas, z usuniętą strzałą,
Żyjąć uważnie, nie tęskni
Za tym światem
Ani za następnym.

Przypisy:

[1] Wgedług Niddesy chodzi tu o przygniecenie skażeniami i niezręcznymi zdolnościami umysłu.

[2] „Z przodu” oznacza to, co doświadczone zostało w przeszłości, a „z tyłu” oznacza to, co będzie doświadczone w przyszłości.

[3] Stany nie-powstawania to stany powstawania związame z nieświadomością, w które ludzie mogą się wprowadzać poprzez pragnienie unicestwienia po śmierci lub w wyniku praktyk religijnych. Jak wszystkie stany powstawania są one nietrwałem i przynoszą cierpienie.

[4] Według Niddesy „obie strony” mają tu kilka możliwych znaczeń: kontakty zmysłowe i powstawanie kontaktów zmysłowych, przeszłość i przyszłość, nazwa i forma, zmysły wewnętrzne i zewnętrzne, świadomość „ja” i powstawanie świadomości „ja”. Mogą również oznaczać stany powstawania i nie-powstawania wspomniane w poprzedniej strofie.

[5] Pojmowanie kontaktów zmysłowych ma 3 aspekty: rozpoznanie i odróżnienie różnych rodzajów kontaktów zmysłowych, rozważanie prawdziwej natury kontaktu zmysłowego (np. nietrwałośći, bolesności i braku istoty) oraz porzucenie przywiązania do kontaktu zmysłowego. Te same aspekty ma też pojmowanie postrzegania wspomniane w następnej strofie.