Spis treści
Pragnienia — Mnich — Święty
Rozdział dwudziesty piąty
Mnich
- 360.
- Dobra jest powściągliwość oka; dobra jest powściągliwość ucha; dobra jest powściągliwość nosa; dobra jest powściągliwość języka. 1
- 361.
- Dobra jest powściągliwość w uczynkach cielesnych; dobra jest powściągliwość w mowie; dobra jest powściągliwość w myśleniu. Powściągliwość we wszystkim jest dobra. Powściągliwy we wszystkim mnich uwalnia się od całego cierpienia. 2
- 362.
- Kto panuje nad swymi rękami, stopami i językiem, kto jest w pełni opanowany, rozkoszuje się medytacją, jest wewnętrznie zatopiony w skupieniu i zadowolony — tego ludzie zwą mnichem. 3
- 363.
- Mnich, który panuje nad swym językiem, jest umiarkowany w mowie, skromny i objaśnia literę i ducha Nauki — sprawia przyjemność wszystkimi swymi słowami. 4
- 364.
- Mnich, który trwa w Dhammie, rozkoszuje się Dhammą, medytuje nad Dhammą i niewzruszenie utrzymuje Dhammę w umyśle — nie oddziela się od subtelnej Dhammy. 5
- 365.
- Nie powinno się pogardzać tym, co się otrzymało w ofierze, ani zazdrościć tego, co zyskują inni. Mnich, który zazdrości innym tego, co otrzymali, nie osiąga pełnego pogrążenia się w medytacji. 6
- 366.
- Mnicha, który nie pogardza niczym, co otrzymał w ofierze, choćby było tego niewiele, który żyje w czystości i nie ustaje w wysiłku — takiego chwalą nawet bogowie. 7
- 367.
- Kto nie ma żadnych przywiązań, ani cielesnych, ani umysłowych, kto nie smuci się brakiem czegokolwiek — ten prawdziwie zwany jest mnichem. 8
- 368.
- Mnich, który trwa w uniwersalnej miłości i jest głęboko oddany Nauce Buddy, osiąga spokój Nibbany, rozkosz ustania wszystkiego, co uwarunkowane. 9
- 369.
- Opróżnij tę łódź, mnichu! Opróżniona, popłynie lekko. Pozbywszy się żądzy i nienawiści, osiągniesz Nibbanę. 10
- 370.
- Odetnij wszystkie pięć, porzuć wszystkie pięć i kultywuj wszystkie pięć. Mnich, który przezwyciężył wszystkie pięć rodzajów więzów, zwany jest tym, który przekroczył powódź.[1] 11
- 371.
- Medytuj, mnichu! Nie bądź nieuważny. Niech twój umysł nie krąży wokół zmysłowych przyjemności. Nie połknij przez nieuwagę rozżarzonej do czerwoności żelaznej kuli, byś potem, gdy zacznie cię palić, nie krzyczał: „To bolesne!”. 12
- 372.
- Nie ma medytacyjnego skupienia dla kogoś, komu brak wglądu, i nie ma wglądu dla kogoś, komu brak medytacyjnego skupienia. Kto przejawia zarówno wgląd, jak i medytacyjne skupienie, ten jest prawdziwie blisko Nibbany. 13
- 373.
- W mnichu, który usunął się do samotnej siedziby i uspokoił swój umysł, który dzięki wglądowi pojmuje Dhammę, rodzi się zachwyt przekraczający wszelkie ludzkie zachwyty. 14
- 374.
- Gdy poprzez wgląd ktoś dostrzega powstawanie i upadek składników istnienia, jest pełen radości i szczęścia. Dla kogoś uważnego jest to odbicie tego, co Bezśmiertelne.[2] 15
- 375.
- Opanowanie zmysłów, zadowolenie, powściągliwość — płynące z zasad dyscypliny klasztornej — stanowią dla mądrego mnicha podstawę świętego życia na tym świecie. 16
- 376.
- Niech obcuje z przyjaciółmi, którzy są szlachetni, energiczni i żyją w czystości; niech będzie serdeczny i ma wyszukane maniery. Poprzez to radośnie położy kres cierpieniu. 17
- 377.
- Niczym jaśminowy powój zrzucający swe zwiędnięte kwiaty, powinniście mnisi całkowicie porzucić żądzę i nienawiść! 18
- 378.
- Mnich, który jest spokojny w czynach, spokojny w mowie, spokojny w myślach, który jest dobrze opanowany i odrzucił wszystko to, co ziemskie — jest prawdziwie zwany pogodnym. 19
- 379.
- Samemu trzeba siebie osądzać i dokładnie sprawdzać. Mnich, który sam siebie pilnuje i jest uważny, będzie zawsze żył w szczęściu. 20
- 380.
- Samemu jest się swoim obrońcą, swoim własnym schronieniem. Zatem powinno się panować nad samym sobą, tak jak handlarz koni panuje nad szlachetnym wierzchowcem. 21
- 381.
- Mnich, który jest pełen radości, pełen wiary w Naukę Buddy osiąga Stan Spokoju, rozkosz ustania wszystkiego, co uwarunkowane. 22
- 382.
- Mnich, który za młodu poświęca się Nauce Buddy, rozświetla ten świat niczym księżyc uwolniony z chmur. 23
- Te pięć, które należy odciąć, to pięć „niższych okowów”: samoułuda, wątpienie, wiara w obrzędy i rytuały, żądza i zła wola. Pięć, które należy porzucić to pięć „wyższych okowów”: pragnienie krain niebiańskich gdzie istnieje forma, pragnienie krain pozbawionych formy, zarozumiałość, niespokojność i niewiedza. Ci, którzy wchodzą w strumień i ci, którzy powracają tylko jesze jeden raz do istnienia w świecie samsary odcinają pierwsze trzy więzy. Ci, którzy już nie powracają ani raz odcinają następne dwa a Arahatowie ostatnie pięć. Tymi pięcioma, które trzeba kultywować jest pięć właściwości duchowych: wiara, energia, przytomność, koncentracja i mądrość. Pięcioma więzami są: chciwość, nienawiść, ułuda, fałszywe poglądy i zarozumiałość.
- Patrz objaśnienie do w. 202.