Umysł

33.

Tak jak wytwórca strzał prostuje strzałę, tak też uważny człowiek prostuje swój umysł — jakże rozbiegany i niestały, jakże trudny do upilnowania i opanowania. 1

34.

Jak ryba wyciągnięta z wody i wyrzucona na ziemię, co rzuca się i szamocze, taki jest rozgorączkowany umysł. Winno się więc opuścić sferę żądz. 2

35.

Prawdziwie cudownym jest opanowanie umysłu, tak trudnego do okiełznania, zawsze prędkiego w chwytaniu wszystkiego, czego tylko zapragnie. Opanowany umysł przynosi szczęście. 3

36.

Niech uważny człowiek pilnuje swego umysłu, tak trudnego do opanowania i w najwyższym stopniu subtelnego, chwytającego wszystko, czego tylko zapragnie. Upilnowany umysł przynosi szczęście. 4

37.

Skryty w jaskini (serca), pozbawiony kształtu, umysł wędruje daleko i porusza się sam. Ci, co okiełznają ten umysł, są wyzwalani z więzów Mary. 5

38.

Gdy czyjś umysł nie jest stały, gdy ktoś taki nie zna Dobrej Nauki i jego wiara jest chwiejna, mądrość takiej osoby nie będzie doskonała. 6

39.

Nie ma lęku dla Przebudzonego, kogoś, czyj umysł nie jest skalany (pożądaniem) ani zakażony (nienawiścią), kto przekroczył zasługę i przewinę.^[1] 7

40.

Widząc, iż to ciało jest kruche niczym gliniany dzban, umacniaj swój umysł niczym warowne miasto i pokonaj Marę mieczem mądrości. Potem, strzegąc swego zwycięstwa, pozostań nieprzywiązany do niczego. 8

41.

Niebawem, ach! to ciało spocznie na ziemi pozbawione opieki i życia, niczym zbędna kłoda. 9

42.

Cokolwiek by uczynił wróg wrogowi czy ktoś pełen nienawiści innemu — źle nakierowany umysł wyrządza człowiekowi dalece większą krzywdę. 10

43.

Ani matka, ani ojciec, ani żaden inny krewny nie może przynieść człowiekowi większego dobra niż jego własny, dobrze nakierowany umysł. 11

1. O Arahacie mówi się, iż jest poza zasługą i ujmą, ponieważ — skoro porzucił wszelkie skalania — nie może juz czynić niczego złego; a ponieważ nie ma już przywiązań, jego szlachetne uczynki nie powodują już więcej karmicznych owoców.