Sutra Upasakasila

Kategoria: 
Sutry

SUTRA WSKAZAŃ UPASAKI

tłumaczenie (wersja robocza): Czcigodny Kanzen

Spis treści:

ROZDZIAŁ PIERWSZY
O ZGROMADZENIU

Tak słyszałem. Pewnego razu Budda przebywał w lasku Dżety w ogrodzie Anathapindika w Śrawasti razem z tysiąc dwustu wielkimi bhiksiu, pięciuset bhiksiuni, tysiącem upasaków i pięciuset żebrakami.

W tym czasie w wielkim zgromadzeniu przebywał syn szlachetnego człowieka o imieniu Sudżata i spytał się Buddy:

— Czczony Przez Świat, sześciu heretyckich nauczycieli często nauczało odczuwające istoty w następujący sposób: „Jeśli rano ktoś oddaje cześć sześciu kierunkom długość czyjegoś życia i jego bogactwo wzrosną. Dlaczego? Wschodnia kraina należy do boga Siakry, który chroni i pomaga tym, którzy go czczą. Południowa kraina należy do Jamaradży, który chroni i pomaga tym, którzy go czczą. Zachodnia kraina należy do Waruny, który chroni i pomaga tym, którzy go czczą? Północna kraina należy do Kubery, który chroni i pomaga tym, którzy go czczą. Niższa kraina nadiru należy, do Agni, który chroni i pomaga tym, którzy go czczą. Górna kraina zenitu należy, do Waju, który także chroni i pomaga tym, którzy go czczą”. Czczony Przez Świat, czy sześć kierunków, o których powiedziałem jest takich samych w Dharmie Buddy?

Budda odpowiedział:

— Dobry Synu, w Dharmie Buddy istnieje również sześć kierunków zwanych sześcioma doskonałościami. Wschód jest doskonałością dawania. Dlaczego? Reprezentuje on poranek, ponieważ przynosi światło mądrości. Wschód należy do umysłów odczuwających istot. Jeśli odczuwające istoty będą czyniły ofiarę wobec doskonałości dawania to ich życie zostanie przedłużone i wzrośnie ich bogactwo. Południe jest doskonałością moralności [dyscypliny]. Dlaczego? Doskonałość moralności reprezentuje właściwą stronę. Ktokolwiek czyni ofiary wobec tego może również przedłużyć swoje życie i pomnożyć bogactwo. Zachód reprezentuje doskonałość cierpliwości. Dlaczego? Zachód jest tyłem i symbolizuje pozostawienie wszystkich złych dharm za sobą. Ktokolwiek czyni ofiary wobec tego przedłuży swoje życie i pomnoży bogactwo. Północ jest doskonałością wigoru. Dlaczego? Północ symbolizuje przekroczenie złych dharm. Ktokolwiek czyni ofiary wobec tego także przedłuży swoje życie i pomnoży bogactwo. Nadir jest doskonałością medytacji. Dlaczego? [Poprzez medytację] właściwie dostrzega się trzy niższe, złe stany egzystencji. Ktokolwiek czyni ofiary wobec tej doskonałości także przedłuży swoje życie i pomnoży bogactwo. Zenit jest doskonałością mądrości. Dlaczego? Zenit jest nieprześcigniony. Ponieważ jest nieprześcigniony to, jeśli ktoś czyni wobec tego ofiary, może przedłużyć swoje życie i pomnożyć bogactwo. Dobry synu, sześć kierunków należy do umysłów żyjących istot. To nie jest to samo, czego naucza sześciu heretyckich nauczycieli.

— Kto może uczynić ofiary wobec tych sześciu kierunków?

— Dobry synu tylko bodhisatwowie mogą uczynić ofiary wobec nich.

— Czczony Przez Świat, co oznacza bodhisatwa?

Budda odpowiedział:

— Ktoś, kto osiągnął oświecenie – bodhi jest nazywany bodhisatwą. Ktoś, kto ma naturę oświecenia nazywany jest bodhisatwą.

— Czczony Przez Świat, jeśli ktoś, kto osiągnął oświecenie nazywany jest bodhisatwą, jak może być nazywany bodhisatwą przed uczynieniem ofiar wobec tych sześciu kierunków? Jeśli ktoś mający naturę oświecenia zwany jest bodhisatwą, wówczas, kto ma tą naturę? Jeśli ktoś mający taką naturę może uczynić ofiary, to ktoś, kto jej nie ma nie może tego zrobić. Dlatego Tathagata nie może powiedzieć, że sześć kierunków należy do umysłów żywych istot.

— Dobry synu, to nie z powodu osiągnięcia oświecenia ktoś nazywany jest bodhisatwą. Dlaczego? Ktoś, kto osiągnął oświecenie zwany jest Buddą. Przed osiągnięciem oświecenia jest się bodhisatwą. Podobnie, to nie ze względu na naturę jest się nazywanym bodhisatwą. Dobry synu, wszystkie żyjące istoty nie mają [definitywnej] natury oświecenia, tak jak nie mają [definitywnej] natury człowieka, boga, lwa, tygrysa, wilka, psa, i tak dalej. To dzięki kombinacji przyczyn i warunków różnych dobrych karm w obecnym życiu, ktoś staje się człowiekiem lub bogiem. I poprzez kombinację przyczyn i warunków różnych złych karm ktoś rodzi się jako zwierzę takie jak lew. Taka sama prawda dotyczy bodhisatwy. Poprzez kombinację różnych dobrych karm i wzbudzeniu aspiracji ku oświeceniu ktoś nazywany jest bodhisatwą. Powiedzieć, że wszystkie żyjące istoty posiadają naturę bodhisatwy jest niewłaściwe. Dlaczego? Jeśli ktoś posiada tą naturę to nie musi kultywować dobrej karmy przez czynienie ofiar wobec sześciu kierunków. Dobry synu, jeśli ktoś ma tą naturę to nie wzbudza początkowego postanowienia poszukiwania oświecenia, ani nie daje powstać myśli wycofania się. Dzięki pojawieniu się aspiracji ku oświeceniu spowodowanego przez niezmierzone dobre karmy mówi się o kimś, że ma naturę bodhisatwy.

Dobry synu, niektóre żywe istoty wzbudzają w sobie aspiracje ku oświeceniu, ponieważ podążały za heretykami, ale stwierdziły, że nie lubią ich wypaczonych nauk. Niektóre żyjące istoty wzbudzają aspiracje ku oświeceniu przez wewnętrzne dobre przyczyny i warunki rozwinięte dzięki przebywaniu w spokojnych miejscach. Lub też żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ widzą wady cyklicznej egzystencji. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ widzą brak dobra i słyszą niedobre rzeczy. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ znają bardzo dobrze swoją własną chciwość, pragnienia, nienawiść, głupotę i sknerstwo i czują się tym skalane. Lub żyjące wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ widzieli heretyków będących biegłymi w pięciu nadprzyrodzonych mocach. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ chcą wiedzieć czy świat jest skończony czy nieskończony. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ widzieli i słyszeli o niepojętości Tathagata. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ czują litość i współczucie. Lub żyjące istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu, ponieważ kochają odczuwające istoty.

Dobry synu, są trzy poziomy aspiracji ku oświeceniu. Najwyższy, średni i niższy. Jeśli mówi się, że żyjące istoty mają definitywną naturę, jak mogą być trzy poziomy? Niższe istoty mogą szukać średnich aspiracji; średnie istoty mogą szukać najwyższych aspiracji; najwyższe istoty mogą szukać średnich aspiracji; i średnie istoty mogą szukać niskich aspiracji. Jeśli żyjące istoty z oddaniem praktykują niezliczone dobre czyny mogą uczynić postęp; jeśli nie praktykują z oddaniem cofną się [w swoim rozwoju]. Jeśli praktykują stopniowo jest to nie cofaniem się. Jeśli nie praktykują stopniowo cofają się. Nie cofanie oznacza praktykowanie przez cały czas i wszędzie dobra na rzecz odczuwających istot; inaczej jest to cofaniem się. Jeśli tak się stanie bodhisatwa będzie miał myśli o wycofaniu się i doznawał lęku. Ktoś praktykujący dobre dharmy cały czas dla dobra odczuwających istot osiąga stan nie-cofania się. Dlatego przepowiedziałem, że Mahoraga wkrótce osiągnie nieprześcignione, prawdziwe, doskonałe oświecenie.

Dobry synu, trzy poziomy oświecenia nie mają definitywnej natury. Inaczej ci, którzy chcą poszukiwać owocu śrawaków i pratjekabuddhów nie mogliby wzbudzić aspiracji ku oświeceniu. Dobry synu, tak jak Sanghą nie posiada żadnej ustalonej natury podobnie te trzy poziomy [oświecenia]. Ktokolwiek twierdzi, że posiada ustaloną naturę jest heretykiem. Dlaczego? Ponieważ heretycy nie wierzą w prawo przyczyny i skutku. Na przykład Iśwara zaprzecza istnieniu zarówno przyczyny i skutku.

Dobry synu, jeśli ktokolwiek twierdzi, że natura bodhisatwy jest jak natura złota, która z pewnością istnieje w bryłce złota i ujawnia funkcję złota poprzez zręczne oczyszczenie, to jest to bramini styczne stwierdzenie. Dlaczego? Ponieważ Brahman często twierdzi, że w nasieniu niagrodha jest drzewo niagrodha, a w oku jest ogień i kamyki. Tym samym Brahman nie uznaje ani przyczyny ani skutku. Przyczyna jest skutkiem, a skutek przyczyną. Nasienie niagrodha jest wypełnione drzewami niagrodha – taka jest Teoria przyczyny i skutku według Brahman. Jednakże to nie jest poprawne. Dlaczego? Przyczyna ma subtelną naturę a skutek ma charakter pospolity. Jeśli oni twierdzą, że w oku jest ogień to oko musi z pewnością spłonąć. Jak oko może widzieć skoro jest spalone? Jeśli w oku są kamyki to zasłonią one oko. Jeśli oko jest zasłonięte to jak może ono widzieć?

Dobry synu, Brahman mówi, że cokolwiek istnieje pozostaje istniejące i cokolwiek nie istnieje, pozostaje nie istniejące. Nieistnienie nie staje się istniejące i istnienie nie powinno dobiegać końca. Jeśli mówi się, że natura złota pozostaje w rudzie złota to nie można powiedzieć, że złoto jest naturą, i nie można powiedzieć, że natura jest złotem. Dobry synu, poprzez przyczynowe warunki istnieje jedność. Ze względu na jedność warunków, to, co jest pierwotnie nieistniejące staje się istniejącym. Brahman utrzymuje, że nieistniejące pozostaje nieistniejącym. Jak to może być? Kiedy złoto zostaje zmieszane z rtęcią złoto zostaje zniszczone? Brahman twierdzi, że rzeczy nigdy nie mogą być zniszczone. Jak to może być? Mówić, że istoty posiadają [ostateczną naturę bodhisatwy] jest herezją, nie buddyzmem.

Dobry synu, tak jak poprzez jedność przyczynowych warunków kamienia złoto pojawia się, tak też jest i z naturą bodhisatwy. Kiedy odczuwające istoty mają myśl, która może być nazwana umysłem (dobrych) życzeń, dzięki przyczynom i warunkom tego dobrze życzącego umysłu dobrej karmy wzniecają aspirację ku oświeceniu. To jest to, co rozumiane jest jako natura bodhisatwy.

Dobry synu, tak jak odczuwające istoty pierwotnie nie posiadają oświecenia, które zostaje urzeczywistnione później, tak podobnie jest z naturą [bodhisatwy], która pierwotnie nie istnieje, ale pojawia się później. Dlatego nie można o niej powiedzieć, że istnieje definitywnie. Dobry synu, ktokolwiek poszukuje mądrości nazywany jest bodhisatwa. Ponieważ pragnie znać prawdę wszystkich dharm i jest wielce ozdobiony, ponieważ jego umysł jest broniony i ratuje niezliczone istoty, i ponieważ nie oszczędza swojego życia nazywany jest bodhisatwa, który praktykuje Mahajanę.

Dobry synu istnieją dwa rodzaje bodhisatwów: 1) cofający się i 2) nie-cofający się. Ktoś, kto praktykował czyny [by osiągnąć] trzydzieści dwa doskonałe znamiona jest bodhisatwa nie cofającym się. Inaczej jest się bodhisatwa cofającym się. Istnieją jeszcze dwa następne rodzaje bodhisatwów: 1) wyświęceni i 2) świeccy bodhisatwowie. Wyświęcony bodhisatwa, który utrzymuje całkowicie i czysto osiem kardynalnych wskazań jest nazywany nie-retrogresywnym bodhisatwa, i świecki bodhisatwa, który utrzymuje sześć głównych wskazań jest także nazywany nieretrogresywnym bodhisatwa.

Dobry synu, błogosławieństwa i cnoty, które heretyk zdobywa dzięki odcięciu pragnień są wyższe niż te zdobyte przez wszystkie odczuwające istoty w świecie pragnień. Wchodzący w Strumień (srotapanna) jest lepszy niż wszyscy heretycy z różnymi poglądami. Raz Powracający (sakrdagamin) jest lepszy od wszystkich Wchodzących w Strumień. Niepowracający (anagamin) jest lepszy od wszystkich Raz Powracających, a arhat jest lepszy od wszystkich nie-powracających. Pratjekabuddha jest lepszy od wszystkich arhatów. Świecka osoba, która wzbudziła aspirację ku oświeceniu jest lepsza od wszystkich pratjekabuddhów. Dla wyświęconej osoby nie jest trudno wzbudzić aspirację ku oświeceniu, ale dla świeckiej osoby jest to nie do pojęcia. Dlaczego? Świeccy ludzie są uwiązani przez mniej sprzyjające (oświeceniu) warunki. Kiedy świecka osoba wzbudza aspirację ku oświeceniu Czterech Niebiańskich Królów i królowie w Akanistha i w innych niebiosach z zadowoleniem i ze zdumieniem wołają: „Teraz mamy nauczyciela ludzi i bogów”.

ROZDZIAŁ DRUGI
O WZBUDZENIU ASPIRACJI KU OŚWIECENIU

Sudżata spytał się Buddhy:

— Jak odczuwające istoty wzbudzają aspirację ku oświeceniu?

— Dobry synu, aspirację ku oświeceniu wzbudza się z dwu powodów: 1) by przedłużyć długość życia i 2) by osiągnąć bogactwo. Następne dwie przyczyny to: 1) nie kończenie natury bodhisatwy i 2) odcinanie cierpienia i chorób odczuwających istot. Następne dwie przyczyny to: 1) dostrzeżenie, że przez niezmierzone żywoty każdy przeszedł przez wielkie cierpienia i nie osiągnął niczego dobrego i 2) refleksja nad tym, że choć jest niezmierzona ilość Buddów, jak ziaren piasku w Gangesie, to nie mogą nas wyzwolić. Każdy musi wyzwolić się sam. Następne dwie przyczyny to: 1) praktykowanie wszystkich dobrych czynów i 2) nie tracenie tego, co zostało wypraktykowane. Następne dwie przyczyny to: 1) prześcignięcie owoców wszystkich ludzi i bogów i 2) prześcignięcie owoców dwóch pojazdów. Następne dwie przyczyny to: 1) przejście przez wszystkie cierpienia, by poszukiwać oświecenia i 2) by osiągnąć niezmierzone korzyści. Następne dwie przyczyny to: 1) [kontemplacja, że] Buddowie przeszłości i przyszłości, liczni jak ziarnka piasku w Gangesie są tacy sami jak my i 2) głęboka refleksja, że oświecenie jest osiągalne. Dlatego ktoś wzbudza aspirację.

Następne dwie przyczyny to: 1) kontemplacja, że chociaż ci na szóstym stopniu mądrości bodhisatwy mogą się cofnąć wciąż są wyżej niż wszyscy śrawakowie i pratjekabuddhowie i 2) szukają z oddaniem nieprześcignionego owocu. Następne dwie przyczyny to: 1) życzenie, by przyczynić się do tego, by wszystkie istoty osiągnęły wyzwolenie i 2) życzenie, by samemu je wyzwolić i prześcignąć owoc osiągnięty przez heretyków. Następne dwie przyczyny to: 1) nie pozostawianie wszystkich istot i 2) pozostawienie wszystkich cierpień. Następne dwie przyczyny to: 1) odcięcie obecnych cierpień odczuwających istot i 2) zapobieganie przeciwko przyszłym cierpieniom. Następne dwie przyczyny to: 1) odcięcie przeszkód do mądrości i 2) odcięcie przeszkód ciał odczuwających istot.

Dobry synu, jest pięć działań, które wzbudzają aspirację ku oświeceniu: 1) bycie blisko pożytecznych przyjaciół, 2) usuwanie nienawistnych myśli, 3) postępowanie za wskazaniami nauczyciela, 4) pobudzenie współczujących myśli i 5) praktykowanie z oddaniem i wigorem. Następne pięć działań to: 1) nie patrzenie na błędy innych, 2) nawet widząc błędy innych nie bycie zniechęconym, 3) nie popadanie w arogancję po dokonaniu dobrych działań, 4) nie bycie zazdrosnym wobec dobrych czynów innych, 5) postrzeganie innych istot jako swojego jedynego dziecka.

Dobry synu, po wzbudzeniu aspiracji ku oświeceniu, inteligentni ludzie mogą zniszczyć rezultaty złej karmy [tak duże] jak góra Sumeru. Inteligentni ludzie wzbudzają aspirację ku oświeceniu dla trzech powodów: 1) widzą odczuwające istoty [cierpiące] w pięciu okresach rozpadu obecnej klapy [ jej upadek, powstawanie poglądów, dominacja żądz, wzrost cierpienia ludzkiego i zmniejszenie się okresu życia ludzkiego] w niedobrym świecie; 2) widzą, że duchowe moce Tathagata są nie do pojęcia i 3) słyszą osiem rodzajów pięknych dźwięków Buddhy Tathagata. Istnieją jeszcze dwa powody: 1) jasne urzeczywistnienie, że własne ciało cierpi i 2) urzeczywistnienie, że kiedy inne istoty cierpią, to jest tak jakby się samemu cierpiało. Pragnie się wówczas położyć kres ich cierpieniu, tak jakby chciałoby się położyć kres własnemu cierpieniu. Dobry synu, powinieneś wiedzieć, że kiedy osoba wzbudza aspirację ku oświeceniu to jest w stanie oddać cześć sześciu kierunkom i zwiększyć swoje bogactwo oraz długość życia.

ROZDZIAŁ TRZECI
O WSPÓŁCZUCIU

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, tych sześciu heretyckich nauczycieli nie naucza [istoty] przyczyny i skutku. Tathagata naucza, że istnieją dwa rodzaje przyczyny: 1) wywołująca przyczyna i 2) ujawniająca przyczyna. Czy początkowa aspiracja ku oświeceniu, której naucza Budda, jest wywołującą czy ujawniającą przyczyną?

— Dobry synu, jeśli chodzi o odczuwające istoty to mogę głosić jedną przyczynę, dwie przyczyny, trzy przyczyny, cztery przyczyny, pięć przyczyn, sześć lub siedem przyczyn, aż do dwunastu przyczyn. Jedna przyczyna odnosi się do wywołującej przyczyny. Dwie przyczyny odnoszą się do wywołującej i ujawniającej przyczyny. Trzy przyczyny odnoszą się do przynależności, karmy i możliwości /zdolności/. Cztery przyczyny odnoszą się do czterech elementów. Pięć przyczyn odnosi się do pięciu ogniw [spośród łańcucha dwunastu], odnoszących się do przyszłego życia. Sześć przyczyn odnosi się do sześciu przyczyn wyjaśnionych w strach. Siedem przyczyn zostało wyjaśnionych w Sutrze Lotosu. Osiem przyczyn odnosi się do ośmiu ogniw w obecnym życiu. Dziewięć przyczyn zostało wyjaśnionych w Ta ch`eng ching. Dziesięć przyczyn zostało wyjaśnionych upasace Mana. Jedenaście przyczyn zostało wyjaśnionych w Chih-yin [ching]. Dwanaście przyczyn odnosi się do dwunastu ogniw przyczyn i warunków.

Dobry synu, istnieją niezmierzone i nieograniczone przyczyny całej skalanej karmy i niezmierzone i nieograniczone przyczyny nieskalanych dharm. Dlatego Tathagata jest jednym z całą mądrością.

Dobry synu, odczuwające istoty, które wzbudziły aspirację ku oświeceniu są powodowane przez wywołującą przyczynę lub przez ujawniającą przyczynę lub przez obie przyczyny. Teraz powinieneś wiedzieć, że wywołująca przyczyna oznacza wielkie współczucie. Ze względu na współczucie można wzbudzić aspirację ku oświeceniu; dlatego współczujący umysł jest wywołującą przyczyną.

— Czczony Przez Świat, jak kultywuje się współczującą myśl?

— Dobry synu, inteligentna osoba postrzega, że wszystkie odczuwające istoty toną w olbrzymim oceanie cierpienia narodzin i śmierci. [Widząc to] wzbudza w sobie współczucie po to, by je uratować. Również przejawia współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty nie posiadają dziesięciu mocy, czterech nieustraszoności, wielkiego współczucia lub trzech przytomności i zastanawia się jak pomóc im doprowadzić do doskonałości te cnoty. Również przejawia współczucie, ponieważ traktuje odczuwające istoty jako swoich najbliższych, choć pełne są niechęci i złości. Również przejawia współczucie, ponieważ widzi odczuwające istoty odchodzące od właściwej drogi i nie mające przewodnictwa. Również przejawia współczucie, ponieważ widzi odczuwające istoty jak leżą w błocie pięciu pożądań, ale nie są w stanie wyjść z tego i wciąż im ulegają.

Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty są uwiązane swoim bogactwem, żonami, dziećmi i nie potrafią pozostawić tego. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty są aroganckie, co do swojego pojawienia się. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty są oszukiwane przez zwodzących doradców, jak sześciu heretyckich nauczycieli, których traktują jak swoich najbliższych. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że choć istoty wpadają w świat istnienia i podlegają cierpieniu wciąż usiłują znaleźć w tym szczęście. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty tworzą niedobrą, złą karmę ciała, mowy i umysłu i cierpią z powodu gorzkich rezultatów swych działań, ale wciąż szukają w tym szczęścia. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty, które pragną pięciu pożądań są jak spragniona osoba, która by ugasić swoje pragnienie pije słoną wodę. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że choć istoty poszukują szczęścia nie tworzą przyczyn szczęścia, choć nie lubią cierpienia, to lubią wytwarzać przyczyny cierpienia i choć pragną szczęścia w niebie nie potrafią doskonale utrzymać wskazań.

Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że żyjące istoty biorą to, co jest nie-jaźnią i nie posiadane przez jaźń jako jaźń i posiadane przez jaźń. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty trans migrują w nieskończoność w pięciu sferach egzystencji. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty boją się narodzin, starości i śmierci, a jednocześnie tworzą karmę prowadzącą do narodzin, starości i śmierci. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty poddane są cierpieniu ciała i umysłu, a jednak tworzą wciąż więcej karmy. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty cierpią pozostawiając swoich bliskich, a jednak nie potrafią porzucić przywiązania do nich. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty pozostają w ciemnościach niewiedzy i nie wiedzą jak zapalić światło mądrości. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty są palone przez ogień cierpienia, a mimo to nie poszukują wody samadhi. Przejawia współczucie, ponieważ widzi istoty tworzące niezmierzone zło dla przyjemności pięciu pożądań. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty wiedzą, że cierpienie bierze się z pięciu pożądań, a jednak gonią za nimi w nieskończoność jak głodna osoba zjadająca zatruty ryż. /str. 15, 2 akapit/

Przejawia współczucie, ponieważ widzi istoty spotykające tyranów w niedobrym świecie, przez co bardzo cierpią, a jednak wciąż pogrążają się. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty odradzają się w koło doświadczając ośmiu cierpień, a mimo to wciąż nie wiedzą jak odciąć przyczyny cierpienia. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty nie czują się wolne z powodu głodu, pragnienia, zimna i gorąca. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty łamią wskazania i rodzą się przez to w piekłach lub jako głodne duchy albo zwierzęta. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty nie osiągają samo-doskonałości w swym wyglądzie, życiu, spokoju i wymowności. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że organy istot są ułomne. Przejawia współczucie, ponieważ widzi, że istoty urodzone w krajach granicznych nie praktykują dobrych dharm. Wzbudza on w sobie współczucie, ponieważ widzi, że żyjąc w świecie głodu i klęsk, odczuwające istoty są słabe i wycieńczone, i nawzajem się ograbiają. Znów, wzbudza on w sobie współczucie gdyż widzi, jak żyjąc w świecie pełnym wojen odczuwające istoty zabijają się i ranią wzajemnie, ich złośliwe myśli powiększają się i muszą doznawać niezmierzonej odpłaty cierpienia.

Znów, wzbudza w sobie współczucie, ponieważ widzi, jak odczuwające istoty urodzone wtedy, kiedy Budda pojawia się na tym świecie, i mogące słyszeć słodką i czystą Dharmę, która jest niczym rosa, nie przyjmują jej i nie utrzymują. Wzbudza w sobie współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty ufają złym przyjaciołom, a nie podążają za naukami dobrych i pożytecznych przyjaciół. Wzbudza w sobie współczucie, ponieważ widzi jak odczuwające istoty posiadają wielkie bogactwa, lecz nie praktykują dawania. Wzbudza on w sobie współczucie, ponieważ widzi jak odczuwające istoty doznają cierpień zajmując się rolą czy interesami. Znów, wzbudza on w sobie współczucie, ponieważ widzi, że odczuwające istoty nie kochają swoich rodziców, braci, żon, dzieci, służących, krewnych czy rodów.

Dobry synu, inteligentny człowiek powinien kontemplować nad tym, że szczęście samadhi w niebie gdzie nie ma ani myślenia ani nie-myślenia jest niczym cierpienie piekieł, które jest udziałem wszystkich istot. Będzie wtedy w stanie wzbudzić współczucie.

Dobry synu, kontemplowanie w taki sposób, zanim osiągnie się drogę zwane jest współczuciem. Po osiągnięciu drogi zwane to jest) wielkim współczuciem. A czemu? Choć ktoś może kontemplować w taki sposób przed osiągnięciem drogi, to kontemplacja ta jest ograniczona i takie też są odczuwające istoty. Po osiągnięciu drogi, kontemplacje i odczuwające istoty są bez granic. Dlatego zwane jest to wielkim współczuciem. Przed osiągnięciem drogi, współczujące myśli są chybotliwe; dlatego zwane jest to współczuciem. Po osiągnięciu drogi, już nie są chybotliwe; dlatego zwane jest to wielkim współczuciem. Przed osiągnięciem drogi, nie można pomóc wszystkim odczuwającym istotom i zbawić je; dlatego zwane to jest współczuciem. Po osiągnięciu drogi, można wielce zbawiać i pomagać; dlatego zwane to jest wielkim współczuciem. Przed osiągnięciem drogi, nie praktykuje się (współczucia) z mądrością; zatem zwane to jest współczuciem. Po osiągnięciu drogi, praktykuje się z mądrością, i zwane to jest wielkim współczuciem.

Dobry synu, chociaż inteligentny człowiek podczas praktykowania współczucia nie może usunąć udręk odczuwających istot, osoba ta osiągnęła już niezmierne dobrodziejstwa. Dobry synu, współczująca myśl jest przyczyną sprawczą sześciu doskonałości.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisatwów: 1) wyświęceni i 2) świeccy bodhisatwowie. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisatwie pielęgnować współczucie, lecz jest to skrajnie trudne dla świeckiego bodhisatwy. A czemu? Ludzie świeccy mają bardziej niesprzyjające warunki. Dobry synu, jeśli ludzie świeccy nie kultywują współczucia, nie są w stanie osiągnąć wskazań upasaki. Kultywując współczucie, osiągną (wskazania). Dobry synu ludzie wyświęceni mogą doskonalić jedynie pięć doskonałości, lecz nie mogą doskonalić doskonałości dawania. Ludzie świeccy to potrafią. A czemu? Są w stanie doskonale wszystko praktykować cały czas. Zatem ludzie świeccy winni najpierw kultywować współczucie. Jeśli kultywują współczucie, osiągną doskonałą moralność, wytrwałość, zapał, medytację i mądrość. Kultywując współczujące myśli, można dawać to, co trudno dawać, znosić to, co trudne do zniesienia, i robić to, co trudne do zrobienia. Zatem współczucie jest podstawą wszystkich dobrych, dharm. Dobry synu, jeśli ktoś może w taki sposób kultywować współczujące myśli, jest w stanie zniszczyć złą karmę wielką niczym Góra Sumeru i osiągnie nieprześcignione, doskonałe oświecenie. Zyska nagrody wielkie niczym Góra Sumeru nawet z niewielkiej dobrej karmy.

ROZDZIAŁ CZWARTY
O WYZWOLENIU

— Dobry synu, jeśli jakiś dobry syn czy córka kultywuje współczucie, osiągnie on czy ona całą istotę Dharmy i wyzwolenie.

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, co rozumie się przez istotę (Dharmy)?

— Dobry synu, oznacza ona ciało, mowę i umysł. Ciało, mowa i umysł są osiągane poprzez zręczne środki. Są dwa rodzaje zręcznych środków: 1) słuchanie i 2) myślenie. Znów są trzy rodzaje: 1) dawanie, 2) utrzymywanie wskazań i 3) częste wysłuchiwanie (Dharmy).

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, Budda powiedział, że wyzwolenie osiągane jest poprzez trzy rodzaje zręcznych środków. Czy te trzy zręczne środki oznaczają określoną liczbę?

— Nie dobry synu. A czemu? Choć ktoś mógłby dawać niezliczone bogactwa niezliczonym istotom przez niezliczone żywoty, nadal nie mógłby osiągnąć drogi ku wyzwoleniu. Lecz ktoś mógłby tylko raz dać żebrakowi garść mąki i dzięki temu dostrzec drogę ku wyzwoleniu. Ktoś mógłby przestrzegać wskazań w miejscach niezliczonych Buddów i nadal nie osiągnąć drogi ku wyzwoleniu. Ktoś inny mógłby utrzymywać osiem wskazań przez jeden dzień i noc i poprzez to osiągnąć drogę ku wyzwoleniu. Ktoś mógłby podtrzymywać, czytać i recytować dwanaście działów pism w miejscach niezliczonych Buddów przez niezliczone żywoty i nadal nie osiągnąć drogi ku wyzwoleniu. Lecz ktoś inny mógłby być w stanie osiągnąć drogę ku wyzwoleniu przez przeczytanie jedynie czteroliniowego wiersza. A czemu? Umysły odczuwających istot różnią się od siebie. Dobry synu, jeśli ktoś nie jest w stanie ze zjednoczonym umysłem postrzegać wady samsary i szczęście nirwany, choć mógłby praktykować dawanie, przestrzegać wskazań, i często słuchać (Dharmę), nigdy nie osiągnie drogi ku wyzwoleniu. Jeśli ktoś brzydzi się wadami samsary i głęboko dostrzega cnotę i szczęście nirwany, choćby i dawał niewiele, przestrzegał jedynie kilku wskazań i słuchał niewielu nauk, może osiągnąć drogę ku wyzwoleniu. Dobry synu, ktoś, kto osiąga drogę podczas trzech okresów czasu, albo za czasu Buddy lub pratyekabuddy, albo za czasu gdy nie ma ani Buddy ani pratyekabuddy, albo gdy niebiański król Akanisthy mówi o wyzwoleniu, słysząc to osiągnie wyzwolenie.

Dobry synu, gdy po raz pierwszy wzbudziłem w sobie w przeszłości aspirację ku oświeceniu, nie spotkałem żadnych Buddów czy pratyekabuddów. Gdy słyszałem jak Suddhavasudeva mówi ł o wyzwoleniu, wzbudziłem w sobie aspirację do wyzwolenia. Dobry synu, takiej dharmy nie mogą osiągnąć ci, co znajdują się w świecie pożądania. A czemu? Ponieważ są rozwiąźli. Nie może też być osiągnięta przez tych, co znajdują się w świecie formy. A dlaczego? Nie posiadają trzech zręcznych środków. Także nie może być osiągnięta przez tych, co znajdują się w świecie bezforemnym, ponieważ brak im ciała i mowy. Istota Dharmy tkwi w ciele, mowie i umyśle. Ludzie żyjący w Uttarakuru też nie mogą jej osiągnąć. A czemu? Nie posiadają trzech rodzajów zręcznych środków. Trzy rodzaje istot mogą osiągnąć drogę ku wyzwoleniu, a mianowicie: śrawakowie, pratyekabuddowie i bodhisatwowie. Jeśli odczuwające istoty napotkają dobrych przyjaciół, mogą przemienić wyzwolenie śrawaki w wyzwolenie pratyekabuddy, a wyzwolenie pratyekabuddy w wyzwolenie bodhisattwy. Droga bodhisattwy do wyzwolenia nie może zostać odwrócona ani zniszczona.

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, jak ktoś kto głosi Dharmę może w klarowny sposób rozróżnić pomiędzy tymi co posiadają drogę ku wyzwoleniu a tymi, którzy jej nie posiadają?

— Dobry synu, dwa rodzaje ludzi osiągają je, mianowicie ludzie świeccy i wyświęceni, którzy uważnie słuchają Dharmy i podtrzymują drogę po wysłuchaniu jej. Wysłuchawszy o cierpieniu trzech złych światów, ich umysły są pełne strachu. Są ogarnięci paniką i mokrzy od łez. Mocno utrzymując wskazania, nie ważą się dopuścić nawet najbardziej nieistotnego błędu. Trzeba wiedzieć, że tacy ludzie osiągną drogę ku wyzwoleniu.

Dobry synu, nawet jeśli heretyk osiąga samadhi poza postrzeganiem czy nie-postrzeganiem, które trwa przez niezliczoną ilość kalp, jeśli nie uda się mu osiągnąć drogi do wyzwolenia, to powinien być uważany za istotę w piekle. Jeśli jakaś osoba wpada do piekła Avici i przechodzi przez wielkie cierpienie przez niezliczoną ilość kalp, lecz osiąga drogę ku wyzwoleniu, winna być uważana za istotę w nirwanie. Zatem, dobry synu, żałuję Udrakę Ramaputrę, lecz nie żałuję Dewadatty. Na przykład Siariputra, poszukiwał oświecenia przez sześćdziesiąt tysięcy kalp lecz nie udało mu się to, gdyż nie osiągnął drogi ku wyzwoleniu. Jego możliwości jednakże nadal przewyższają te, które mają pratyekabuddowie.

Dobry synu, Dharma ma trzy poziomy, a mianowicie, najwyższy, pośredni i najniższy. Najniższy odnosi się do śrawaków, pośredni do pratyekabuddów, a najwyższy do Buddy, Dobry synu, niektórzy ludzie mogą pilnie poszukiwać wskazań upasaki, przestrzegać je tak jak je usłyszeli poprzez niezmierzone żywoty, a mimo to nie osiągnąć ich. Niektórzy wyświęceni ludzi mogą poszukiwać wskazań bhiksiu lub bhiksiuni, praktykować je w zgodzie z tym jak je usłyszeli poprzez niezmierzone żywoty, i nadal ich nie osiągnąć. A czemu? Ponieważ nie osiągnęli drogi ku wyzwoleniu. Zatem może to być jedynie nazwane kultywowaniem wskazań, nie przestrzeganiem wskazań.

Dobry synu, jeśli bodhisatwa osiągnie drogę ku wyzwoleniu, nie stworzy karmy prowadzącej do odrodzenia się wśród pożądań, formy czy świata bez formy. Zawsze pragnie odrodzić się w miejscu, gdzie może działać dla dobra odczuwających istot. Jeśli wie, że stworzył karmę prowadzącą do odrodzenia się w niebie, przeniesie ją tak, by odrodzić się jako człowiek. Karma odnosi się do praktyk dawania, moralności i medytacji. Dobry synu, jeśli śrawaka lub pratyekabudda osiągnie drogę ku wyzwoleniu, zostanie wyzwolony w mniej niż trzech okresach życia. Bodhisattwa mahasattwa który osiągnął drogę ku wyzwoleniu nigdy nie cofnie się poprzez niezmierzone okresy życia. Jego nie-cofające się myśli przewyższają te będące udziałem wszystkich śrawaków i pratyekabuddów.

Dobry synu, jeśli ktoś osiąga drogę ku wyzwoleniu, osiąga niezmierzone owoce nawet niewielkiej praktyki dawania. To samo jest prawdą z niewielką praktyką moralności czy słuchania (Dharmy). Jeśli osoba ta przebywa w trzech złych krainach, nie musi cierpieć tak jak inne istoty. Jeśli bodhisatwa osiągnie drogę ku wyzwoleniu, osiąga etap regulowania. Czemu jest to nazywane etapem regulowania? Ponieważ wszystkie dolegliwości zostają stopniowo osłabione. Może to być tez zwane kroczeniem w górę strumienia.

Dobry synu są cztery rodzaje ludzi: 1) ci co podążają strumieniem samsary, 2) ci co idą pod prąd strumienia samsary, 3) ci co ani nie podążają tym strumieniem ani nie idą pod jego prąd i 4) ci co osiągają drugi brzeg. Dobry synu, dla śrawaków ta dharma zwana jest polem regulowania. Dla bodhisatwów zwana jest zarówno polem regulowania jak i polem radości. Dlaczego zwana jest polem radości? Ponieważ po usłyszeniu (Dharmy) już nie ma cofania się.

Co znaczy bodhisatwa? Bodhisatwa to ktoś, kto może zawsze przebudzać umysły odczuwających istot. Choć taki bodhisatwa rozumie nie-buddyjskie pisma, nie podąża za nimi ani nie naucza ich innych. Taki bodhisatwa nie może być zwany jakimś człowiekiem czy jakimś bogiem. Nie przekracza pięciu krain (ludzi, bogów itd.). Zwane to jest kultywowaniem drogi pozbawionej przeszkód.

Dobry synu, oświecenie ma cztery nasiona: 1) nie bycie chciwym bogactw, 2) nie szczędzenie własnego życia, 3) kultywowanie wytrwałości i 4) współczucie odczuwającym istotom. Dobry synu jest pięć dróg prowadzących do wzrostu tych nasion oświecenia: 1) nie myślenie o sobie lekko i mówienie „Ja nie mogę osiągnąć niezrównanego, doskonałego, całkowitego oświecenia”, 2) nie żałowanie swego własnego cierpienia, 3) praktykowanie z wigorem i pilnością bez robienia sobie odpoczynku, 4) wybawianie odczuwających istot z niezmierzonego cierpienia i przypadłości, oraz 5) nieustanne wychwalanie cudownych zalet i cnót Trzech Klejnotów. Gdy inteligentna osoba kultywuje oświecenie, powinna zawsze praktykować te pięć czynów.

Jest sześć dróg do wzrostu nasion oświecenia, a mianowicie od doskonałości dawania do doskonałości mądrości. Te sześć doskonałości wzrasta poprzez jedną rzecz, to jest poprzez nie bycie niedbałym. Jeśli bodhisatwa jest leniwy, nie jest w stanie powiększać tych sześciu doskonałości. Jeśli nie jest, wtedy jest w stanie.

Dobry synu, są cztery praktyki dla bodhisatwy poszukującego oświecenia: 1) pozostawanie z dobrymi przyjaciółmi, 2) posiadanie silnego i niezniszczalnego umysłu, 3) bycie w stanie czynienia tego, co trudne i 4) współczucie odczuwającym istotom. Inne cztery praktyki to 1) bycie szczęśliwym gdy inni odnoszą korzyści, 2) zawsze radowanie się wychwalaniem cnót innych osób, 3) zawsze bycie radosnym podczas praktykowania sześciu przypomnień oraz pilne mówienie o wadach samsary. Dobry synu, nie jest możliwym urzeczywistnienie oświecenia bez tych ośmiu praktyk.

Dobry synu, gdy bodhisatwa po raz pierwszy wzbudza w sobie niezrównane dążenie do oświecenia, staje się niezrównanym polem błogosławieństw gdyż przewyższył wszystkie rzeczy i odczuwające istoty na świecie. Dobry synu, ktoś mógłby powiedzieć, że chociaż istnieją niezliczeni Buddowie w niezliczonych światach, stan Buddy jest bardzo trudny do urzeczywistnienia. A czemu? Światy są bezgraniczne, i takie są odczuwające istoty. Odczuwające istoty są bezgraniczne i tacy są Buddowie. Jeśli stan Buddy byłby łatwy do urzeczywistnienia, jeden Budda powinien być w stanie zbawić wszystkie odczuwające istoty. Jeśliby tak było, światy i odczuwające miałyby granice. Dobry synu, gdy jeden Budda rodzi się na świecie, może wyzwolić dziewięćdziesiąt dziewięć najut śrawaków, lecz nie wszystkie odczuwające istoty. Zatem mówi się o odczuwających istotach, że są bezgraniczne. Dlatego w sutrze śrawaki mówię, że Buddowie nie istnieją w dziesięciu kierunkach. A dlaczego? Z obawy, że odczuwające istoty mogłyby pomniejszyć ścieżkę Buddy. Święta ścieżka wszystkich Buddów nie jest domeną tego świata. To, co mówi Tathagata nie jest fałszem. Tathagata, Czczony Przez Świat, nie jest zazdrosny. To z powodu rzadkości (stanu Buddy) mówię, że wszystkie dziesięć kierunków nie ma Buddów.

Dobry synu, niezliczone odczuwające istoty wzbudzają w sobie aspiracje ku oświeceniu, lecz nie wszystkie z nich mogą ostatecznie praktykować drogę bodhisatwy. Ktoś mógłby zapytać: „Jeśli w teraźniejszości istnieją niezliczeni Buddowie, czemu jest tak, że sutry mówią jedynie że są niezliczeni Buddowie w przeszłości i przyszłości a nie w teraźniejszości?”. Dobry synu, mówię, że w jednym świecie jest tylu Buddów z przeszłości i przyszłości ile jest ziaren piasku w Gangesie, i tylko jeden Budda w teraźniejszości. Dobry synu, ten, kto rozumie prawdziwe znaczenie może osiągnąć stan Buddy. Chociaż niezliczone odczuwające istoty kultywują drogę Buddy, wielu z nich cofa się. Jeśli osoba jest zdolna osiągnąć stan Buddy, jest ona tak rzadko spotykana jak kwiat udumbara i (dojrzała) ikra rybia.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisatwów: 1) świeccy i 2) wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisatwie osiągnąć drogę ku wyzwoleniu, lecz jest to trudne dla świeckiego bodhisatwy. A czemu? Ponieważ świecki bodhisatwa jest krępowany bardziej niesprzyjającymi warunkami.

ROZDZIAŁ PIĄTY
O TRZECH RODZAJACH OŚWIECENIA

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, Budda powiedział, że są dwa rodzaje bodhisatwów, 1) świeccy i 2) wyświęceni. Są trzy rodzaje oświecenia, oświecenie śrawaków, pratyekabuddów i Buddów. Jeżeli ktoś, kto osiąga oświecenie zwany jest Buddą, to czemu śrawakowie i pratyekabuddowie nie są zwani Buddami? Jeżeli ktoś kto urzeczywistnia naturę Dharmy zwany jest Buddą, czemu jest tak, że śrawakowie i pratyekabuddowie, którzy także urzeczywistniają naturę Dharmy, nie są zwani Buddami? Jeżeli ktoś, kto posiada całą mądrość jest Buddą, czemu jest tak, że śrawakowie i pratyekabuddowie, którzy także posiedli całą mądrość, nie są Buddami? Cała (mądrość) oznacza Cztery Szlachetne Prawdy.

Budda odpowiedział:

— Dobry synu, są trzy rodzaje oświecenia możliwe do osiągnięcia: 1) spowodowane usłyszeniem, 2) spowodowane rozmyślaniem i 3) spowodowane praktyką. Ponieważ śrawaka urzeczywistnia oświecenie spowodowane usłyszeniem, nie jest nazywany Buddą Ci o naturze pratyekabuddów, którzy osiągają częściowe oświecenie skutkiem rozmyślania, są zatem zwani pratyekabuddami. Tathagata nie ma nauczyciela i nie polega na słuchaniu czy rozmyślaniu; jest oświecony co do wszystkiego poprzez praktykę; dlatego zwany jest Buddą.

Dobry synu, ten kto pojmuje naturę Dharmy jest Buddą. Są dwa rodzaje natury Dharmy, jeden wykazujący cechy ogólne a drugi cechy szczególne. Śrawaka pojmuje jedynie cechy ogólne i dlatego nie może być nazwany Buddą. Pratyekabudda pojmuje cechy ogólne, (lecz) nie z powodu usłyszenia (Dharmy), i zatem zwany jest raczej pratyekabuddą niż Buddą. Tathagata, Czczony Przez Świat, pojmuje wszystkie ogólne i szczególne cechy, nie polega na słuchaniu i rozmyślaniu, i staje się oświeconym wyłącznie poprzez praktykę, bez pomocy nauczyciela; dlatego zwany jest Czczonym Przez Świat, Buddą.

Dobry synu, Tathagata, Czczony Przez Świat osiągnął w doskonałym stopniu mądrość. Chociaż śrawakowie i pratyekabuddowie pojmują Cztery Szlachetne Prawdy, nie osiągnęli w doskonały sposób mądrości. Dlatego nie są Buddami. Tathagata, Czczony Przez Świat, który w doskonałym stopniu osiągnął mądrość, zwany jest Buddą. Dobry synu, trzy rodzaje zwierząt mogą przekroczyć rzekę Ganges, a mianowicie królik, koń i pachnący słoń. Królik nie musi dotykać dna rzeki by przepłynąć przez nią; koń może dotykać dna rzeki bądź też nie; a słoń dotyka dna. (Tu) wody Gangesu reprezentują dwanaście ogniw przyczyn i warunków. Gdy śrawaka przeprawia się, jest on niczym królik. Gdy pratyekabudda przeprawia się, jest niczym koń. A gdy Tathagata przeprawia się, jest niczym wonny słoń. Dlatego Tathagata zwany jest Buddą. Chociaż śrawakowie i pratyekabuddowie oddzielają swe dolegliwości, nie oddzielają swych nawyków (vasana). Tathagata wyrwał korzenie wszystkich dolegliwości i nawyków i dlatego jest Buddą.

Dobry synu, są dwa rodzaje wątpliwości: 1) dokuczliwe wątpliwości i 2) neutralne wątpliwości. Wyznawcy dwóch pojazdów odcinają dokuczliwe wątpliwości, lecz nie neutralne wątpliwości. Tathagata usuwa oba rodzaje wątpliwości, i dlatego zwany jest Buddą. Dobry synu, śrawakowie nużą się wysłuchiwaniem licznych nauk, a pratyekabuddowie nużą się rozmyślaniem, lecz Budda nigdy się nie nuży jeśli chodzi o te dwa rodzaje myśli i dlatego zwany jest Buddą.

Dobry synu, gdy na przykład czyste pożywienie trzymane jest w czystym naczyniu, zarówno wnętrze jak i zewnętrze są czyste. Choć mądrość śrawaków i pratyekabuddów jest czysta, naczynia nie są czyste. Nie jest tak z Tathagatą, w którym zarówno mądrość jak i naczynie są czyste; i dlatego zwany jest on Buddą.

Dobry synu, są dwa rodzaje czystości: 1) czystość mądrości i 2) czystość praktyki. Choć śrawakowie i pratyekabuddowie posiadają czystość mądrości, ich praktyka nie jest czysta. Zarówno mądrość jak i praktyka Tathagaty są czyste i dlatego zwany jest Buddą.

Dobry synu, praktyka śrawaków i pratyekabuddów jest ograniczona, lecz praktyka Tathagaty, Czczonego Przez Świat nie ma granic; dlatego zwany jest on Buddą. Dobry synu, w jednej myśli Tathagata, Czczony Przez Świat może zniszczyć dwie przeszkody: 1) przeszkodę na drodze do mądrości i 2) przeszkodę na drodze do wyzwolenia. Dlatego zwany jest Buddą. Tathagata jest całkowicie nasycony przyczynami i skutkami mądrości, i jest dlatego zwany Buddą. Dobry synu, to co mówi Tathagata jest nie-dwoiste i wolne od błędu i złudzenia; takie też są jego mądrość i niczym-nie-zaburzona wymowność. W doskonałym stopniu posiadł mądrość dotyczącą przyczyn, mądrość dotyczącą czasu, i mądrość dotyczącą formy. Niczego nie skrywa, nie potrzebuje ochrony i jest nieprześcigniony w swej wymowności. Zna wszystkie dotkliwe przypadłości trapiące odczuwające istoty, przyczyny formowania się tych utrapień i przyczyny ich rozpadu. Tathagaty nie może skalać osiem światowych dharm i przejawia wielkie współczucie nakierowane na ochronę (istot) przed cierpieniem. W doskonałym stopniu opanował dziesięć mocy, cztery nieustraszoności, trzy przytomności i wielkie współczucie. Jego fizyczne i umysłowe moce są doskonałe. Co oznacza doskonałość mocy fizycznej?

Dobry synu. W niebie Trayastrimsa znajduje się wielkie miasto o nazwie Sudarsana. Rozciąga się ono na sto tysięcy mil i posiada miliony pałaców oraz dziesięć milionów sześćset sześćdziesiąt sześć tysięcy sześciuset sześćdziesięciu sześciu bogów. Podczas trzech letnich miesięcy, gdy Indra ma ochotę dla przyjemności odbyć podróż do zagajnika Paricitta na Górze Yugamdhara, wonny słoń o siedmiu głowach imieniem Airavana pojawia się natychmiast gdy Indrze przychodzi taka myśl. Bogowie Sudarsany towarzyszą Indrze jadąc na głowach Airavany. Zagajnik znajduje się pięćdziesiąt yodzian od miasta. Siła tego słonia przewyższa siłę wszystkich wonnych słoni. Jedynie połączone siły osiemnastu tysięcy wonnych słoni takich jak ten mogłyby dorównać sile jednego palca Buddy. Zatem siła ciała Buddy przewyższa siłę wszystkich odczuwających istot.

Tak jak światy są bezkresne, tak też są i odczuwające istoty. Siła umysłu Tathagaty jest również bezkresna. Zatem tylko Tathagata zwany jest Buddą. Wyznawcy z dwóch pojazdów nie są zwani Buddami. Dlatego Tathagata zwany jest nieprześcignionym nauczycielem, wielką osobą, przewodnim wonnym słoniem, lwem i królem-smokiem pośród ludzi, wielkim kapitanem, wielkim doktorem, królem wielkich wołów, królewskim wołem pośród ludzi i czystym lotosem. Staje się oświeconym samodzielnie, bez nauczyciela i jest okiem dla odczuwających istot. Jest wielkim darczyńcą, wielkim śramaną i Braminem, kimś kto jest zawsze pogodny, utrzymuje wskazania, praktykuje pilnie, dociera do drugiego brzegu i osiąga wyzwolenie.

Dobry synu, chociaż śrawakowie i pratyekabuddowie są (częściowo) oświeceni, nie posiadają tych wszystkich cnót. Dlatego ktoś (kto ma te wszystkie cnoty) zwany jest Buddą.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów: 1) świeccy i 2) wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisatwie rozróżniać pomiędzy tymi trzema rodzajami oświecenia, lecz trudno jest tak czynić świeckiemu bodhisatwie. A czemu? Ponieważ świeckiego bodhisatwę wiążą mniej sprzyjające warunki.

ROZDZIAŁ SZÓSTY
O KULTYWOWANIU TRZYDZIESTU DWÓCH ZNAMION

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, zgodnie z tym, co nauczał Budda, kiedy moc ciała bodhisatwy osiąga doskonały poziom?

Budda odpowiedział:

— Dobry synu, dzieje się to wtedy, gdy ktoś początkowo kultywuje karmę by osiągnąć trzydzieści dwa znamiona. Dobry synu, w czasie gdy ktoś kultywuje taką karmę, zwany jest bodhisatwą. Osiąga dwa rodzaje samadhi: 1) samadhi oświecenia i 2) samadhi cyklicznego istnienia. Są jeszcze inne dwa rodzaje samadhi: 1) samadhi poznania przeszłych żywotów i 2) samadhi wzbudzające przyczyny prawidłowej Dharmy.

Dobry synu, w czasie gdy bodhisatwa kultywuje trzydzieści dwa znamiona aż do osiągnięcia nieprześcignionego, doskonałego oświecenia, usłyszał wiele (nauk Dharmy) nie nużąc się przy tym. Bodhisatwa mahasattwa kultywuje każde bez wyjątku znamię doskonałości i ozdabia je stoma rodzajami błogosławieństw i cnót, pięćdziesięcioma z kultywowania umysłu i pięćdziesięcioma z doskonalenia umysłu. Takie jest tych sto błogosławieństw i cnót. Dobry synu, błogosławieństwa i cnoty wszystkich światów nie mogą się równać tym, które tkwią w jednym z porów włosów Buddy. Wszystkie błogosławieństwa i cnoty jakie tkwią w jednym z porów włosów Buddy nie mogą się równać tym, jakie mieszczą się w jednym z drugorzędnych znamion Buddy. Błogosławieństwa i cnoty wszystkich osiemdziesięciu drugorzędnych znamion nie mogą się równać tym, jakie się wiążą z jednym z zasadniczych znamion Buddy. Błogosławieństwa i cnoty wszystkich zasadniczych znamion nie mogą się równać tym, jakie wiążą się z kępką białych włosów (pomiędzy brwiami) (urna), które z kolei nie mogą się równać tym, jakie związane są z niewidocznym znamieniem na głowie (usznisza).

Dobry synu, bodhisatwa zawsze wielce działa na korzyść odczuwających istot poprzez niezliczone kalpy, i szczerze i pilnie czyni wszystkie dobre uczynki. Zatem Tathagata w doskonałym stopniu osiąga niezliczone cnoty. Trzydzieści dwa znamiona są skutkiem-odpłatą wielkiego współczucia. Chociaż władca powszechny (czakravartin) także posiada te znamiona, nie są one tak doskonałe. To czyny ciała mowy i umysłu skutkują tymi znamionami. To nie w niebie czy krainie Uttarakuru lecz w pozostałych trzech kontynentach kultywuje się te znamiona. W ciele męskim, nie w żeńskim (osiąga się te znamiona).

Gdy bodhisatwa mahasattwa praktykuje te czyny przez trzy asamkja kalpy, osiąga wtedy niezrównane, doskonałe oświecenie. Dobry synu, poprzednio dopełniłem pierwszą asamkja kalpę w krainie Buddy Ratnasikhin, drugą asamkja kalpę w krainie Buddy Dipankary, a trzecią asamkja kalpę w krainie Buddy Kaśjapy.

Dobry synu, poprzednio w krainie Buddy Siakjamuniego wzbudziłem w sobie początkową aspirację do nieprześcignionego, doskonałego oświecenia. Wzbudziwszy tą aspirację, składałem ofiary niezliczonym Buddom licznym niczym ziarna piasku w rzece Ganges, zasadzałem korzenie cnót, kultywowałem drogę, przestrzegałem wskazań, z zapałem postępowałem naprzód i wysłuchiwałem licznych nauk. Dobry synu, po tym jak bodhisattwa mahasattwa kultywuje uczynki prowadzące do trzydziestu dwóch znamion, w jasny sposób wie, że ostatecznie osiągnie doskonałe oświecenie, tak jak jasno dostrzega owoc mango (amra) w swej dłoni. Chociaż znamiona są ustalone, kolejność kultywowania ich nie musi być koniecznie taka. Powiedziane jest, że Tathagata najpierw osiągnął znamię powiek przypominających powieki króla-byka. A czemu? Będąc jeszcze bodhisatwą, w czasie niezliczonych żywotów patrzył z zachwytem na odczuwające istoty oczyma pełnymi dobroci; przez to najpierw osiągnął znamię powiek przypominających powieki króla-byka (a potem inne znamiona).

Albo jest powiedziane, że Tathagata najpierw osiągnął znamię ośmiu rodzajów czystego głosu a potem inne znamiona. A czemu? Będąc jeszcze bodhisatwą, w czasie niezliczonych żywotów zawsze nauczał odczuwające istoty używając delikatnych i prawdziwych słów; dlatego najpierw osiągnął znamię ośmiu rodzajów czystego głosu. Albo też jest powiedziane, że Tathagata osiągnął niewidzialne znamię na głowie a potem inne znamiona. A czemu? Będąc jeszcze bodhisatwą, w czasie niezliczonych żywotów składał ofiary nauczycielom, czynił pokłony przed Buddami i bodhisattwami, i poprzez to przełamał swą arogancję. Dlatego najpierw uzyskał niewidzialne znamię na głowie a potem inne znamiona.

Albo jest powiedziane że Tathagata najpierw osiągnął znamię kosmyka białych włosów a potem inne znamiona. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą, przez niezliczone żywoty nie zwodził odczuwających istot, i dzięki temu najpierw osiągnął znamię kosmyka białych włosów pomiędzy brwiami. Dobry synu, poza Buddą, Czczonym przez Świat nie ma nikogo kto mógłby wymienić czyny związane z uzyskaniem takich znamion.

Dobry synu, powiedziane jest że Tathagata najpierw osiągnął znamię równych stóp a potem inne znamiona. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą, przez niezliczone żywoty praktykował dawanie i utrzymywał wskazań, a gdy praktykował drogę jego umysł nie wahał się. Oto dlaczego osiągnął najpierw znamię równych stóp.

Po osiągnięciu tego znamienia, uzyskał znamię wizerunków kół na podeszwach swoich stóp. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą, przez niezliczone żywoty składał ofiary rodzicom, nauczycielom i dobroczynnym przyjaciołom, oraz we właściwy sposób wspierał i ochraniał wszystkie odczuwające istoty; poprzez to osiągnął znamię wizerunków kół na podeszwach stóp i na opuszkach palców.

Po tym znamieniu osiągnął znamię długich szczupłych palców. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą, przez niezliczone żywoty z najszczerszymi myślami przestrzegał pierwsze i czwarte wskazanie dla upasaki; poprzez to osiągnął znamię długich szczupłych palców a potem znamię długich nóg.

Po osiągnięciu tych znamion, osiągnął następnie znamię pełnych ramion. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą przyjmował nauki i wskazówki nauczycieli, rodziców i dobroczynnych przyjaciół; poprzez to osiągnął znamię pełnych ramion.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął potem znamię dłoni i stóp z błonami pomiędzy palcami. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisattwą przyjmował odczuwające istoty poprzez cztery wszechogarniające cnoty; poprzez to osiągnął znamię znamię błoniastych dłoni i stóp.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął następnie znamię miękkich i delikatnych dłoni i stóp. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty głaskał dłońmi i obmywał ciała swych nauczycieli i rodziców. Obmywał ich z brudu i namaszczał wonnymi olejami; poprzez to osiągnął znamiona miękkich i delikatnych dłoni i stóp.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię stojących włosów na całym ciele. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty zawsze nauczał odczuwające istoty i sprawiał, iż praktykowały szczodrość dawania, moralność i inne dobre dharmy; poprzez to osiągnął znamię podniesionych włosów na całym ciele.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię kształtnych nóg przypominających nogi antylopy. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty szczerze wysłuchiwał i głosił Dharmę tak by zniszczyć ułomności samsary; poprzez to osiągnął znamię kształtnych nóg przypominających nogi antylopy.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię ciała szerokiego i krągłego niczym drzewo njagroda. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty zawsze rozdawał lekarstwa wszystkim odczuwającym istotom; poprzez to osiągnął znamię szerokiego i krągłego ciała przypominającego drzewo njagroda.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął znamię rąk sięgających poniżej kolan. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą nigdy nie oszukiwał mędrców, rodziców, nauczycieli czy dobroczynnych przyjaciół. Poprzez to osiągnął znamię rąk sięgających poniżej kolan.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął znamię organów seksualnych, które były dobrze skryte niczym u słonia czy konia. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty gdy widział istoty ogarnięte przerażeniem, ratował je i ochraniał. Przejawiał wstyd i skruchę, nie rozpowiadał o błędach innych i dobrze ukrywał ukrywał cudze błędy; poprzez to osiągnął znamię dobrze skrytych organów seksualnych.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął znamię miękkiego ciała z której każdego pora wyrastał jeden włos. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty przebywał w pobliżu mądrych osób, rozkoszował się słuchaniem ich i dyskutowaniem z nimi, a po usłyszeniu praktykował z zachwytem. Radośnie budował drogi i usuwał ciernie; poprzez to osiągnął znamię miękkiej skóry z włosem w każdym z jej porów.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię ciała o złocistej cerze. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty zawsze rozdawał odczuwającym istotom domy, posłania, jedzenie i lampy; poprzez to zyskał znamię ciała o złocistej cerze.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię siedmiu okrągłych wypukłości na swoim ciele. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty nie pozwalał powstawać myślom przepełnionym nienawiścią, myślom zasługującym na odrazę. Radośnie dawał odczuwającym istotom czego tylko zapragnęły; poprzez to zyskał znamię siedmiu okrągłych wypukłości na swoim ciele.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął znamię zaokrąglonych szczęk. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty był w stanie odróżnić to co dobre od tego co złe. Jego mowa była wolna od błędów i nie wypowiadał nigdy niesprawiedliwych stwierdzeń. Zawsze mówił o dharmach które można przyjmować i nie propagował fałszywie dharm nie do przyjęcia; poprzez to zyskał znamię pełnych i zaokrąglonych szczęk.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął następnie dwa znamiona: 1) ciało o słusznym wzroście i 2) policzki jak u lwa. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty nigdy nie przemawiał zwodniczo ani nie nauczał innych czynienia tego; poprzez to zyskał te dwa znamiona.

Po osiągnięciu tych znamion osiągnął trzy znamiona: 1) czterdzieści zębów, 2) bardzo białe zęby i 3) brak przerw pomiędzy zębami. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty nauczał dziesięciu dobrych dharm odczuwające istoty, których umysły były przepełnione radością po przyjęciu tych dharm, i zawsze radośnie wychwalał cnoty innych; poprzez to zyskał te trzy znamiona.

Po osiągnięciu tych znamion, osiągnął znamię czterech czysto białych kłów. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty w krainie pożądania kultywował dobre dharmy współczucia i radosnych myśli; poprzez to zyskał znamię czterech czysto białych kłów.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię posiadania najbardziej wyszukanego zmysłu smaku. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty dawał ofiary bez proszenia; poprzez to zyskał znamię posiadania najbardziej wyszukanego zmysłu smaku.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął dwa znamiona: 1) usznisza (wyrostek na czole) oraz 2) długi i szczupły język. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty szczerze przestrzegał dziesięciu dobrych dharm oraz nauczał odczuwające istoty by tak również czyniły; poprzez to zyskał te dwa znamiona.

Po osiągnięciu tych znamion osiągnął znamię czystego głosu. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty nie używał niewłaściwej mowy ani też nie uczył innych używania jej; poprzez to zyskał znamię czystego głosu.

Po osiągnięciu tego znamienia, osiągnął znamię ciemnobłękitnych oczu przypominających oczy byka. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty spoglądał na osoby drogie i na wrogów z równą dobrocią i współczuciem; poprzez to zyskał znamię ciemnobłękitnych oczu przypominających oczy byka.

Po osiągnięciu tego znamienia zyskał znamię kosmyka białych włosów pomiędzy brwiami. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty wygłaszał prawidłową Dharmę, która jest prawdziwa a nie zwodnicza; poprzez to zyskał znamię kosmyka białych włosów pomiędzy brwiami.

Po osiągnięciu tego znamienia osiągnął niewidzialne znamię na głowie. A czemu? Gdy był jeszcze bodhisatwą, przez niezliczone żywoty kłaniał się i czcił wszystkich mędrców, nauczycieli i rodziców, oraz szanował ich, wychwalał, poważał i składał im ofiary; poprzez to zyskał niewidzialne znamię na głowie.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów: 1) świeccy i 2) wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisatwie kultywować te czyny, lecz trudno jest tak czynić świeckiemu bodhisatwie. A czemu? Ponieważ świeckiego bodhisatwę wiążą bardziej niesprzyjające warunki.

ROZDZIAŁ SIÓDMY
O CZYNIENIU ŚLUBOWAŃ

Sudżata zapytał:

— Czczony przez Świat, kto może osiągnąć te trzydzieści dwa znamiona?

Budda odpowiedział:

— Dobry synu, mogą to osiągnąć inteligentne osoby.

— Czczony przez świat, kim jest inteligentna osoba?

— Dobry synu, inteligentna osoba to ktoś, kto może złożyć nieprześcignione ślubowania. Po tym jak bodhisattwa mahasattwa wzbudzi w sobie dążenie do oświecenia, pragnie on dzielić z odczuwającymi istotami dobrą karmę ciała, mowy i umysłu by w końcu one osiągnęły urzeczywistnienie. Bodhisattwa mahasattwa zawsze trzyma się blisko Buddów, śrawaków, pratjekabuddów i dobroczynnych przyjaciół. Składa ofiary, oddaje cześć i radzi się ich w sprawach głębokiej Dharmy, które to nauki bezbłędnie utrzymuje.

Czyni takie oto ślubowanie:

Skoro teraz trzymam się blisko Buddów, śrawaków, pratyekabuddów i dobroczynnych przyjaciół, obym raczej doznawał wielkich cierpień i dotkliwych utrapień przez niezmierzone żywoty niż odstąpił od oświecenia. Jeśli odczuwające istoty o myślach pełnych złośliwości miałyby bić, ranić lub ganić moje ciało, ślubuję że tym bardziej wzmogę współczujące myśli i nie dam powstać myślom złośliwym. Ślubuję, że gdziekolwiek bym się miał odrodzić, nie przyjmę odrodzenia się jako kobieta, jako osoba pozbawiona narządów płciowych albo posiadająca oba ich rodzaje jednocześnie (męskie i żeńskie), ani jako niewolnik. Znów ślubuję uczynić, by moje ciało miało siłę samo-opanowania tak bym mógł służyć nim innym, i ślubuję nie powodować by inni zyskiwali siłę samo-opanowania tylko po to, by mi służyli. Ślubuję sprawić by organy mojego ciała były doskonałe i trzymać się z dala od złych przyjaciół. (Ślubuję) nie odradzać się w złym kraju czy w kraju pogranicznym lecz odrodzić się w szlachetnej rodzinie o wyjątkowych cechach fizycznych i wielkim bogactwie.

(Ślubuję) osiągnąć stan, w którym moje myśli będą zdrowe i wolne, a umysł odważny i trzeźwy. (Ślubuję, że) cokolwiek powiem, słuchacze będą to chcieli przyjąć. (Ślubuję) trzymać się z dala od przeszkód, być wolnym od lenistwa i porzucić wszelką złą karmę ciała, mowy i umysłu. (Ślubuję) działać wielce na korzyść odczuwających istot, nie przedkładając swego własnego ciała i życia ponad potrzeby innych, i nie stwarzać złej karmy dla mojego ciała i życia. (Ślubuję) nie poszukiwać dla siebie nagrody działając na rzecz dobra innych odczuwających istot. (Ślubuję) znajdować radość w nieustannym przyjmowaniu dwunastu działów pism i przyjąwszy je nauczać ich innych. (Ślubuję) rozbijać niewłaściwe poglądy i złą karmę odczuwających istot. (Ślubuję) nie dać się przezwyciężyć niczemu na tym świecie, a po przezwyciężeniu wszystkiego, nauczać innych. (Ślubuję) zręcznie leczyć poważne choroby w ciałach i umysłach odczuwających istot. Gdy widzę ludzi podzielonych brakiem zgody, (ślubuję) sprawiać by ponownie łączyli się w harmonii. Widząc ludzi ogarniętych strachem, (ślubuję) wybawiać ich i ochraniać, a ochroniwszy ich wypowiadać różnorodne dharmy by okiełznywać ich umysły. Widząc ludzi ogarniętych głodem, (ślubuję) żywić ich i utrzymywać z dala od chciwych myśli tak, że gdy spożywają pożywienie czują (pozbawieni przywiązań) jakby jedli trawę i liście. (Ślubuję) radośnie składać ofiary nauczycielom, rodzicom, dobroczynnym przyjaciołom i ludziom cnoty, i mieć jednakowe nastawienie zarówno do przyjaciół jak i wrogów. (Ślubuję) zawsze praktykować sześć rodzajów uważności, brak jaźni i (medytować nad) dwunastoma ogniwami przyczyn i warunków. W miejscach pozbawionych Trzech Klejnotów, (ślubuję) utrzymywać spokój i praktykować dobroć tak, że odczuwające istoty które widzą mnie, słyszą i są ze mną w kontakcie będą unikać nieszczęść. Chociaż bodhisatwa wie, że nie powinien poszukiwać żadnych owoców innych niż oświecenie, niemniej poszukuje ich ze względu na dobro odczuwających istot.

Dobry synu, jeśli bodhisattwa może złożyć te ślubowania, jest dojrzałym człowiekiem posiadającym niezrównane bogactwa Dharmy, który starał się zostać królem Dharmy lecz jeszcze tego nie dostąpił.

Dobry synu, jeśli bodhisattwa mahasattwa doskonale spełnia trzy uczynki, zwany jest dojrzałym człowiekiem [uwaga! jeśli słowo elder w oryginale jest tłumaczone na japoński kanbun jako chooroo – tj. to wysoki tytuł używany w buddyzmie jako `starszy` w sensie poważnego urzeczywistnienia i należy dobrze zastanowić się jak to ująć po polsku – Kanzen] /np. mędrcem/ posiadającym bogactwa Dharmy: 1) jego umysł nie znajduje przyjemności w pismach heretyków, 2) jego umysł nie jest przywiązany do rozkoszy samsary, i 3) zawsze chętnie składa ofiary Trzem Klejnotom, Buddzie, Dharmie i Sandze. Są znów inne trzy czyny: 1) nie żałowanie gdy się cierpi za innych, 2) doskonalenie subtelnej, niezrównanej mądrości, i 3) bycie wolnym od arogancji podczas praktykowania dobrych dharm.

Inne trzy czyny to: 1) branie na siebie cierpienia piekieł dla dobra innych istot tak jakby radowało się przyjemnościami trzech niebios dhyany, 2) nie popadanie w zazdrość gdy inni otrzymują dobrodziejstwa, 3) praktykowanie dobrych czynów bez stawiania sobie zwykłych celów [lub: bez oczekiwania światowych sukcesów].

Inne trzy czyny to: 1) uważanie cierpienia innych jako własne cierpienie, 2) praktykowanie wszystkich dobrych czynów dla dobra innych istot, 3) zastosowanie właściwych sposobów, by położyć kres ich cierpieniu.

Inne trzy czyny to: 1) Postrzeganie samsarycznych przyjemności jako olbrzymiego, jadowitego węża, 2) pozostawanie w samsarze z uczuciem radości dla dobra czujących istot, 3) kontemplowanie różnych cnót prawdy o nie-narodzeniu.

Inne trzy czyny to: 1) oddanie własnego ciała, 2) oddanie własnego życia, 3) oddanie własnego mienia. Te trzy oddaje się dla dobra odczuwających istot.

Inne trzy czyny to: 1) częste słuchanie [Dharmy] bez poczucia zmęczenia, 2) cierpliwe znoszenie nieprzyjemnych zjawisk [dharm], 3) nauczanie innych praktyki cierpliwości.

Inne trzy czyny to: 1) Dostrzeganie swoich własnych błędów, 2) umiejętne milczenie wobec błędów innych, 3) praktykowanie z radością współczucia.

Inne trzy czyny to: 1) szczere utrzymywanie wskazań, 2) obejmowanie wszystkich istot czterema wszechobejmującymi cnotliwymi czynami, 3) zwracanie się z łagodnością nie z brakiem uprzejmości.

Inne trzy czyny to: 1) Zdolność do ofiarowywania Dharmy, 2) zdolność do ofiarowywania bogactwa, 3) skłanianie odczuwających istot do praktykowania tych czynów.

Inne trzy czyny to: 1) nauczanie czujących istot zawsze Mahajany, 2) zawsze praktykowanie zaawansowanych praktyk, 3) nie pomniejszanie [?] czujących istot.

Inne trzy czyny to: 1) cierpliwe znoszenie własnego cierpienia, 2) znając błędy wynikające z cierpienia, pozostawanie szczęśliwym i nie odczuwanie niechęci wobec nich, 3) choć samemu odczuwa się cierpienie, niszczenie cierpienia innych.

Inne trzy czyny to: 1) widząc dobrodziejstwa spływające na innych, radowanie się nimi jakby były naszymi własnymi, 2) nie zatrzymywanie szczęścia tylko dla siebie samego, 3) nie zadowalanie się niższymi pojazdami [tzn. nie w pełni rozwiniętymi naukami Dharmy].

Inne trzy czyny to: 1) nie odczuwanie lęku, gdy słyszy się o trudnościach praktyki bodhisattwy, 2) nigdy nie odmawianie prośbie kogoś, kto o nią błaga, 3) nigdy nie powodowanie myśli o tym, że jest się wyższym niż inni.

Dobry synu. Jeśli bodhisattwa kontempluje przyczynę i skutek, skutek przyczyny i przyczynę skutku, może w ten sposób przełamać przyczynę i skutek osiągając tym samym przyczynę i skutek. Jeśli bodhisattwa może przełamać i osiągnąć przyczynę i skutek, nazywa się to skutkiem Dharmy, królem wszystkich dharm, i mistrzowskim opanowaniem ich.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów: 1) świeccy i 2) wyświęceni. Wyświęconemu bodhisattwie nie jest trudno uczynić powyższe ślubowania, ale trudno świeckiemu bodhisattwie. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ ÓSMY
O ZNACZENIU BODHISATTWY

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, Buddha mówi, że istnieją dwa rodzaje bodhisattwów, 1) bodhisattwowie z nazwy i 2) prawdziwi bodhisattwowie. Co oznacza bycie bodhisattwą z nazwy?

— Dobry synu. Osoba, która wzbudziła w sobie aspirację ku oświeceniu jest nazywana bodhisattwą tylko z nazwy [jeśli czyni w następujący sposób:] lubi akceptować heretyków i czytać ich nauki, które później naucza żyjącym istotom. Zabija innych dla dobra swojego ciała i życia. Nie lubi praktykować współczucia, ale znajduje przyjemność w samsarze i stwarza całą karmę do końca(?). Nie ma wiary w Trzy Klejnoty i wątpi w nie. Dbając o swoje ciało i życie nie może znieść zniewagi. Jego mowa jest szorstka, odczuwa nienawiść i jest leniwy. Pomniejsza siebie mówiąc nie mogę osiągnąć nieprześcignionego oświecenia. Zakopując się w przeszkodach, hołubi lękliwy umysł. Nie praktykuje z oddaniem właściwych sposobów [upaya] by przezwyciężyć przeszkody i często pozwala sobie na skąpstwo, zazdrość i nienawiść. Zadaje się ze złymi przyjaciółmi staje się leniwy i pomieszany, ma tendencje do bycia ignorantem i nie wierzy w sześć doskonałości. Nie kultywuje tego co błogosławione i nie kontempluje narodzin ii śmierci. Znajduje przyjemność w postępowaniu za podłą mową innych ludzi. Taka osoba jest bodhisattwą jedynie z nazwy.

Dobry synu. Jakiś człowiek może wzbudzić w sobie pragnienie oświecenia i postanowić osiągnąć nieprześcignione doskonałe oświecenie, ale po uświadomieniu sobie, że zabierze to niezliczone kalpy ascetycznej praktyki, by to osiągnąć zaczyna tego żałować. Choć praktykuje Drogę jego umysł nie jest szczery. Brakuje mu skruchy i współczucia. Postępuje zgodnie z naukami heretyków i ofiarowuje owce, by czcić bogów. Choć może posiadać nieco zaufania [wiary] jego umysł nie jest stały. Dla zaspokojenia pięciu przyjemności popełni różne złe czyny. Polegając na swoim [dobrym] fizycznym wyglądzie, losie i majątku będzie bardzo arogancki. To co czyni jest błędne i nie przynoszące dobra. Praktykuje ofiarowywanie, by otrzymać zwykłe ziemskie przyjemności, i utrzymuje wskazania by otrzymać niebiańskie przyjemności [po śmierci]. Choć praktykuje medytację, czyni to by przedłużyć swoje życie. Taki człowiek jest bodhisattwą tylko z nazwy.

Prawdziwy bodhisattwa słucha wzniosłych nauk i lubi przebywać blisko pożytecznych przyjaciół. Lubi czynić ofiarowania swoim nauczycielom, rodzicom i pożytecznym przyjaciołom i lubi słuchać dwunastu części nauk Tathagaty. Akceptuje, czyta i kopiuje sutry i zgłębia ich znaczenie. Dla dobra Dharmy, nie szczędzi swego ciała, swego życia, żony, dzieci i zdrowia. Jego umysł jest przez cały czas współczujący w stosunku do wszystkich istot. Jego mowa jest łagodna, a jego słowa są prawdziwe. Nie mówi rzeczy niewłaściwych lub oszukańczych. Nie pobłaża sobie. Daje szczodrze bez ograniczeń i zawsze chce wyostrzać miecz mądrości. Chociaż poznał pisma heretyków to jedynie w celu przekroczenia ich niewłaściwych poglądów. Zna on zręczne środki, aby zapanować nad odczuwającymi istotami i nie boi się występować przed zgromadzeniem. Często naucza odczuwające istoty, że oświecenie jest łatwe do osiągnięcia, tak aby słuchający go nie popadali w zniechęcenie. Praktykuje on pilnie i nie traktuje przeszkód zbyt serio, aby nie być przez nie przytłoczonym. Nigdy nie jest leniwy i zawsze praktykuje cierpliwość. Aby urzeczywistnić nirwanę, przestrzega wskazań i praktykuje z wigorem. Jest chętny do udzielania pomocy i służenia odczuwającym istotom, aby czuły się wygodnie i szczęśliwie oraz nie cofa się przed cierpienia dla ich dobra. Widząc innych jak odwracają się od oświecenia ma dla nich współczucie. Może ocalić odczuwające istoty od różnych dolegliwości oraz dostrzega wszystkie wady i niewłaściwość samsary. Jest w stanie wprawić się w sześciu niezrównanych doskonałości, i cokolwiek by nie czynił przewyższa inne odczuwające istoty. Jego wiara jest pewna i praktykując dobroć i współczucie nie oczekuje za to nagrody. Swym umysłem traktuje na równi swoich przyjaciół i wrogów. Obdarza w takim samym stopniu nawet gdy ofiarowuje swe własne ciało i życie. Znając charakter nietrwałości, nie szczędzi swojego ciała i życia. Poprzez cztery wszech-ogarniające cnoty, obejmuje odczuwające istoty. Rozumiejąc konwencjonalną prawdę, działa w zgodzie z ich słowami; a gdy cierpi za nich, jego umysł jest tak niewzruszony jak góra Sumeru. Choć widzi jak odczuwające istoty czynią zło, nigdy nie zapomina tych, co czynią nawet najmniejsze dobro. Nie powątpiewa w Trzy Skarby i lubi składać im ofiary. Jeśli posiada niewiele bogactw, najpierw rozdaje je biednym, potem polom błogosławieństwa. Najpierw działa na rzecz biednych, potem dopiero na rzecz bogatych. Lubi wychwalać dobro innych i zręcznie pouczać ich jeśli chodzi o nirwanę. Pragnie by inni zdobywali wszelkiego rodzaju umiejętności; a gdy ogląda tych co uczą się lepiej od niego samego, jest uradowany. Nie myśli o sprawianiu korzyści samemu sobie, lecz zawsze myśli o działaniu na korzyść innych. Spełnia cnotliwe uczynki ciała, mowy i umysłu nie dla własnego dobra, lecz dla dobra innych. Taka osoba nazywana jest prawdziwym bodhisatwą.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisatwów: 1) świeccy i 2) wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisatwie stać się prawdziwym bodhisatwą, lecz jest to trudne dla świeckiego bodhisatwy. A czemu? Ponieważ świecki bodhisatwa jest ograniczany bardziej niesprzyjającymi warunkami.

ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY
O TRWAŁEJ DETERMINACJI PRAWDZIWEGO BODHISATWY

Sudżata zapytał:

— Czczony Przez Świat, w jaki sposób prawdziwy bodhisatwa wie, że on sam jest prawdziwym bodhisatwą?

— Dobry synu, gdy bodhisattwa mahasattwa poddaje się praktykom ascetycznym, najpierw dyscyplinuje swój umysł. Pamiętam, dobry synu, gdy w przeszłości praktykowałem drogę bodhisatwy podążałem za heretykami i oddawałem się praktykom ascetycznym. W moim umyśle nie rodziła się nawet myśl o cofaniu się. Przez niezmierzone żywoty posypywałem swoje ciało popiołem i zjadałem jedynie jedno ziarno sezamu, fasoli, ryżu czy pszenicy dziennie. Sypiałem na cierniach, mając za łoże drewno, ziemię czy kamienie; przyjmowałem mocz i ekskrementy bydlęce jako lekarstwo. Podczas gorączki lata spalałem moje ciało pięcioma rodzajami gorąca; a podczas chłodnej zimy stykałem się z lodem; albo też zjadałem trawę, korzonki, łodygi i liście, owoce, ziemie a nawet wiatr. Choć praktykowanie takiej ascezy nie było dobroczynne dla mnie ani dla innych, czyniłem ją bez cofania się i nawet przewyższyłem w niej heretyckich ascetów.

Dobry synu, dawniej poświęcałem moje ciało i życie z czterech powodów: 1) by przełamać dolegliwości będące udziałem odczuwających istot, 2) by sprawić aby radowały się spokojem i szczęściem, 3) by usunąć moje własne przywiązanie do ciała ludzkiego, oraz 4) by odpłacić za dobroć moich rodziców, którzy mnie urodzili i wychowali. Jeśli bodhisatwa nie szczędzi swojego ciała i życia, wtedy niewątpliwie wie, iż jest prawdziwym bodhisatwą.

Dobry synu, w przeszłości dla dobra prawidłowej Dharmy, pociąłem moje ciało na trzy tysiące sześćset kawałeczków. W czasie tym wciąż byłem pełen trapiących doznań i odczuwałem ból w całym moim ciele. By uratować odczuwające istoty, uzbroiłem mój umysł tak, bym się nie cofnął. W tamtym czasie doskonaliłem trzy uczynki: 1) by w ostateczny sposób nie cofać się, 2) by być prawdziwym bodhisatwą i 3) by być niewyobrażalnym. To są niewyobrażalne przymioty bodhisatwy.

I znowu, w przeszłości dla dobra właściwej Dharmy przez całą kalpę doznawałem bólu tysięcy ran na moim ciele. W tamtym czasie nadal byłem pełen utrapień i poprzez to odczuwałem ból; lecz by ocalić odczuwające istoty umocniłem mój umysł, tak by się nie wycofać. Oto co rozumiane jest poprzez niewyobrażalne przymioty bodhisatwy. I znowu w przeszłości oddałem moje ciało dla dobra jednego gołębia. W tamtym czasie byłem nadal pełen zmartwień i odczuwałem ból; lecz dla ocalenia odczuwających istot umocniłem mój umysł tak, bym się nie wycofał. Oto co rozumiane jest poprzez niewyobrażalne przymioty bodhisatwy.

Dobry synu, wszyscy źli przyjaciele i trapiąca karma są niczym innym niż towarzyszami ozdabiającymi ścieżkę bodhisatwy. A czemu? Zwyczajnym ludziom brak jest mądrości i prawidłowego myślenia, poprzez co uważają utrapienia za nieprzyjaciół. Lecz bodhisatwa posiada mądrość i właściwy sposób myślenia, poprzez co traktuje zarówno utrapienia jak i złych przyjaciół czy karmę jako religijnych towarzyszy. Dobry synu, jeśli ktoś odetnie utrapienia nie będzie więcej odradzał się na niewłaściwych ścieżkach, dlatego bodhisattwa może zamanifestować złą karmę, gdy w rzeczywistości nie jest to złe działanie ciała, mowy czy umysłu. Raczej jest to rezultat siły jego ślubowań. Dzięki sile swoich ślubowań może przyjąć odrodzenie jako srogie zwierzę, by ujarzmić dzikie zwierzęta. Choć bodhisattwa ukazuje się w formie dzikiego zwierzęcia doskonale rozumie ludzką mowę, słowa Dharmy i prawdziwe słowa. [Kiedy jest człowiekiem] nie używa ostrej i i niewłaściwej mowy, ani pozbawionych znaczenia słów. Jego umysł jest zawsze współczujący, bez lenistwa praktykuje i gromadzi dobroć i współczucie. To nazywane jest niewyobrażalnością bodhisattwy.

Dobry synu. Gdy w przeszłości byłem niedźwiedziem, choć miałem wiele cierpienia w sobie nie miało ono nade mną siły. Dlaczego? Ponieważ miałem właściwe myśli. W tym czasie żal mi było odczuwających istot, broniłem właściwej Dharmy i kultywowałem praktykę Dharmy. Urodziłem się jako jaszczurka, małpa, królik, wąż, smok, słoń, garuda, gołąb, jeleń, małpa, koza, kura, paw, a także jako krewetka. Gdy rodziłem się jako te zwierzęta byłem pełen cierpienia, ale cierpienie nie miało nade mną zniewalającej władzy. Dlaczego? Ponieważ miałem właściwe myśli. Żal mi było odczuwających istot, chroniłem właściwą Dharmę i kultywowałem praktykowanie jej. W czasie panującego głodu uczyniłem wielkie ślubowanie. Dzięki sile ślubowania przyjąłem formę wielkiej ryby by pomóc cierpiącym z głodu i pragnienia. Ci, którzy mnie spożyli mogli praktykować Drogę, rozważać ją i uwolnić się od niewłaściwych czynów. W czasie epidemii, poczyniłem znowu wielkie ślubowanie. Dzięki sile tego ślubowania przyjąłem formę leczniczego drzewa. Kiedy chorzy słyszeli [o mnie], dotykali mnie, jedli moją korę, sok-krew, mięso, kość, albo szpik zostali uleczeni. Dobry synu, gdy bodhisattwa mahasattwa przechodzi przez tego rodzaju cierpienia i nie cofa się nazywany jest prawdziwym bodhisattwą.

Kiedy bodhisattwa praktykuje sześć doskonałości, nie pragnie owocu [tej praktyki]. Raczej opiekuje się odczuwającymi istotami. Bodhisattwa dobrze zna błędy samsary, dlatego cieszy się przysparzaniem dobra odczuwającym istotom i sprawianie, że stają się szczęśliwe. Bodhisattwa zna radość wolności, a jednocześnie pozostaje w samsarze. Bodhisattwa jest niepojęty. Bodhisattwa nie poszukuje nagrody za to co robi, a jednocześnie odpłaca za uprzejmości, które otrzymuje. Dobry synu wszystkie istoty zawsze szukają korzyści dla siebie, ale bodhisattwa przynosi korzyści innym. Bodhisattwa jest niepojęty. Bodhisattwa mahasattwa jest pełen cierpienia [skalań], a jednak obdarza dobrodziejstwem przyjaciół i wrogów w jednakowy sposób. Taka jest niepojętość bodhisattwy. Dobry synu, kiedy heretycy nawracają odczuwające istoty mogą używać podłej mowy, mogą bić je, krzyczeć na nie iw ten sposób podporządkowują sobie je. Bodhisattwa nigdy nie czyni takich rzeczy. Kiedy naucza nie używa brutalnego czy brudnego języka, gniewnych słów, seksualnej mowy, ale łagodnych i prawdziwych słów. Gdy odczuwające istoty słyszą jego słowa są jak zielony lotos witający księżyc lub czerwony lotos pozdrawiający słońce.

Dobry synu, choć bodhisattwa ma mało majątku do ofiarowania, nie czuje urazy gdy przychodzi wielu ludzi po pomoc. Bodhisattwa jest w tym niepojęty. Kiedy naucza niewidomego, głuchego, niemowę, głupców lub podłych ludzi z ościennych krajów nigdy nie jest tym znużony. Bodhisattwa jest niepojęty.

Dobry synu. Bodhisattwa jest niepojęty z czterech powodów:

  1. może oddać to co kocha,
  2. ma wiele skalań i jest w stanie znieść niesprzyjające warunki,
  3. Ma zdolność zharmonizowania różnych sprzeczności,
  4. nawet jeśli jest tuż przed śmiercią, jeśli widzi złą osobę naucza ją Dharmy by ją nawrócić [z drogi zła].

Takie są cztery niepojętości w bodhisattwie. Bodhisattwa jest niepojęty na jeszcze trzy sposoby:

  1. czyni wyrzuty wszystkim skalaniom,
  2. pozostaje pośród skalań i nie pozbywa się ich,
  3. choć jest pełen skalań i skalanej karmy nie jest niedbały [rozwiązły].

Bodhisattwa jest jeszcze niepojęty na trzy sposoby:

  1. przed uczynieniem ofiarowania jego serce wypełnia się radością,
  2. gdy ofiarowuje na rzecz innych nie poszukuje zapłaty za to,
  3. po ofiarowaniu jest szczęśliwy inie ma żalu. Takie są trzy niepojętości bodhisattwy.

Dobry synu. Kiedy bodhisattwa mahasattwa spełnia te praktyki to zastanawia się: „Jestem prawdziwym bodhisattwą czy tylko z nazwy?”. Odczuwająca istota, która może dokonać te czyny jest prawdziwym bodhisattwą.

Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Wyświęconym bodhisattwom nie jest trudno praktykować te czyny, ale świeckim bodhisattwom trudno. Dlaczego? Ponieważ świeccy bodhisattwowie są uwarunkowani przez znacznie więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ DZIESIĄTY
STWARZANIE KORZYŚCI SOBIE I INNYM

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, czym jest oświecenie? I czym jest droga oświecenia?

Buddha odpowiedział:

— Dobry synu, nie ma drogi oświecenia poza samym oświeceniem, i nie ma oświecenia poza drogą. Droga oświecenia jest oświeceniem i oświecenie jest drogą. Droga oświecenia przewyższa owoc ścieżek śrawaków i pratjekabuddhów.

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, owocem drogi osiągniętym przez śrawaków i pratjekabuddhów jest oświecenie i droga oświecenia. Jak może być to przewyższone?

— Dobry synu! Droga śrawaków i pratjekabuddhów nie jest szeroka i nie są oni w pełni oświeceni. Dlatego oświecenie i droga oświecenia nazywane są najwyższymi. Na przykład spośród wszystkich kanonów religijnych świata dwunastoczęściowy kanon buddyjski jest najlepszy. A dlaczego? Ponieważ wszystko co powiedziane jest w tym kanonie jest prawdziwe i bez błędów. Podobnie jest to prawdziwe kiedy drogę oświecenia porównamy z drogą dwóch wozów.

Dobry synu, droga oświecenia jest uczeniem się i rezultatem uczenia się. Co jest rozumiane przez uczenie się? Oznacza to nie zatrzymywanie się dopóki nie osiągnie się ścieżki oświecenia. Rezultat uczenia się oznacza nie cofanie się po osiągnięciu oświecenia. Choć nie osiągnęło się jeszcze oświecenia nazywa się to uczeniem się. W trzeciej kalpie z pewnością osiągnie się oświecenie i jest to nazywane rezultatem uczenia się. W czasie pierwszej asamkhya` i kalpy, nie jest się zdolnym oddać wszystkiego cały czas wszystkim czującym istotom. W czasie drugiej asakhya`i kalpy, choć jest się zdolnym oddać wszystko to nie jest się zdolnym oddać całego czasu wszystkim istotom. W tych dwóch okresach praktyka nazywana jest uczeniem się. w czasie trzeciej asamkhya`i kalpy jest się zdolnym oddać wszystko w każdym momencie wszystkim istotom. To nazywa się rezultatem uczenia się.

Dobry synu, kiedy bodhisattwa praktykuje dawanie, moralność, cierpliwość, wigor, medytację i mądrość nazywa się to uczeniem się. Kiedy te praktyki zostają osiągnięte i doskonale opanowane jest to rezultat uczenia się.

Dobry synu, jest dawanie, które niekoniecznie jest doskonale opanowane i są doskonałości, które niekoniecznie są dawaniem. Istnieje dawanie, które jest doskonale opanowane i osiągnięte i są praktyki, które ani nie są dawaniem ani nie są doskonałe. Dobry synu dawanie dawanie praktykowane przez śrawaków, pratjekabuddhów, wszystkich zwykłych ludzi i heretyków nie jest doskonałe. W czasie pierwszych dwóch asamkhya`i kalp praktykuje doskonałości, ale niekoniecznie doskonałość dawania. Na przykład praktykuje on również doskonałość moralności i pozostałe aż do mądrości. W czasie trzeciej asamkhya kalpy praktyką bodhisattwy jest dawanie i jej doskonałość. Praktyki, które nie są dawaniem i doskonałością oznaczają praktyki moralności, medytacji, cierpliwości i współczucia śrawaków i pratjekabuddhów. Dobry synu ani dawanie ani doskonalenie oznacza uczenie się. Dawanie, które jest doskonałe nazywane jest rezultatem uczenia się.

Dobry synu, oświecenie oznacza ostateczną mądrość i mądrość nie-narodzeniowości. Oddane ćwiczenie się w trzydziestu siedmiu praktykach [wiodących do oświecenia], by osiągnąć te dwie mądrości nazywane jest uczeniem się. Gdy oświecenie zostaje osiągnięte nazywane jest to rezultatem uczenia się. Zharmonizowanie własnych cech duchowych, a następnie zharmonizowanie duchowych cech innych ludzi nazywane jest uczeniem się. Osiągnięcie własnego wyzwolenia i wyzwolenie innych istot nazywane jest rezultatem uczenia się. Praktykowanie dziesięciu mocy, czterech nieustraszoności, wielkiego współczucia i trzech przytomności nazywane jest uczeniem się. Osiągnięcie osiemnastu nieprzeciętnych dharm jest rezultatem uczenia się. Działanie dla dobra swojego i innych jest uczeniem się. Całkowite osiągnięcie dobrych korzyści dla innych istot jest rezultatem uczenia się. Studiowanie światowych dharm jest uczeniem się, a studiowanie dharm przekraczających świat jest rezultatem uczenia się. Nieoszczędzanie własnego ciała i majątku dla dobra odczuwających istot jest uczeniem się, nieoszczędzanie własnego życia i majątku dla dobra odczuwających istot jest rezultatem uczenia się. Zmienianie odczuwających istot i zaangażowanie w czyny ludzi i bogów jest uczeniem się. Stworzenie nieskalanej karmy jest rezultatem uczenia się. Bycie zdolnym ofiarowania odczuwającym istotom jakiekolwiek bogactwo jest uczeniem się, bycie zdolnym dania im Dharmy jest rezultatem uczenia się. Przełamanie własnego sknerstwa, pożądania i zazdrości jest uczeniem się, przełamanie u innych sknerstwa, zachłanności i zazdrości jest rezultatem uczenia się. Utrzymywanie pięciu duchowych cech i praktykowanie przytomności jest uczeniem się, a uczenie innych praktykowania i doskonalenia przytomności jest rezultatem uczenia się.

Dobry synu. Bodhisattwa posiadający wiarę, po tym gdy osiągnie korzyści dla siebie przynosi korzyści innym. Osiąganie korzyści tylko dla siebie nie jest bycie prawdziwym bodhisattwą. Przynoszenie korzyści innym jest przynoszeniem korzyści samemu sobie. Dlaczego? Ponieważ bodhisattwa nie skąpi swojego ciała, życia i bogactwa by przynosić korzyści innym istotom. I to jest przynoszenie korzyści samemu sobie. Bodhisattwa rozumie, że jeśli będzie nauczał odczuwające istoty oświecenia śrawaków i pratjekabuddhów, to nie zaakceptują one tego. W zamian naucza o radościach ludzi i bogów. Jest to przynoszenie korzyści innym. Przynoszenie korzyści innym jest przynoszeniem korzyści sobie, i jeśli bodhisattwa nie przynosi korzyści zarówno sobie i innym, a jedynie sobie samemu, to jest to czymś niskim. Dlaczego? Ponieważ taki bodhisattwa jest zawistny i pożądliwy dharm i bogactwa, i z tego powodu nie może przynieść korzyści sobie. Jeśli praktykujący pozwala innym cierpieć, a sam pozostaje w stanie spokoju i szczęścia, to taki bodhisattwa nie może przynieść korzyści innym. Jeśli bodhisattwa sam nie praktykuje dawania, moralności, i częstego słuchania [nauk Dharmy], natomiast uczy innych by tak postępowali, to jest to przynoszeniem korzyści innym, ale nie sobie samemu. Jeśli doskonale opanowuje pięć duchowych zdolności jak i pozostałe i wówczas naucza ich, to jest to korzyść wynikająca dla bodhisattwy i innych.

Dobry synu, istnieją dwa rodzaje dobrodziejstw: obecny i przyszły. Jeśli bodhisattwa działa tylko na rzecz obecnej korzyści, to nie jest prawdziwym bodhisattwą. Jeśli pracuje na rzecz przyszłych dobrodziejstw to przynosi korzyści obydwu. Dobry synu, są dwa rodzaje szczęścia: szczęście doświadczane w tym życiu i szczęście przekraczające ten świat. Podobnie jest z błogosławieństwami. Jeśli bodhisattwa posiada te dwa rodzaje szczęścia i błogosławieństwa, a także naucza ich odczuwające istoty to przynosi korzyści sobie i innym.

Dobry synu, bodhisattwa może przynieść korzyść sobie i innym, jeśli posiada tylko jedną rzecz, to jest brak lenistwa. Są dwie dharmy, które przynoszą korzyść sobie i innym: częste słuchanie Dharmy, i refleksja nad nią. Istnieją również trzy Dharmy, które przynoszą korzyść sobie i innym: Współczucie dla innych istot, praktykowanie z wigorem i oddaniem, i pozostawanie uważnym. Są jeszcze inne cztery dharmy przynoszące korzyści sobie i innym, są to cztery zachowania [?]. Następnie jest pięć dharm przynoszących korzyści sobie i innym: Zaufanie – wiara, utrzymanie wskazań, częste słuchanie, dawanie i mądrość. Sześcioma dharmami przynoszącymi korzyści jest sześć uważności. Siedmioma dharmami przynoszącymi korzyści bodhisattwie i innym to zniszczenie siedmiu arogancji.

Dobry synu, jeśli śramanowie, Brahmani, starsi, mężczyźni, kobiety lub członkowie wielkiego zgromadzenia uczynią błąd, wówczas bodhisattwa widząc ich błędy i intencje, powinien nauczać ich Dharmy i [pokonać ich cierpienie. Jeśli przekazuje im Dharmę nie rozumiejąc ich intencji to jest nieznaczącym bodhisattwą.

Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów: ci, którzy lubią być blisko przynoszącym korzyści przyjaciołom, i ci którzy tak nie czynią. Ci, którzy lubią przebywać blisko przyjaciół mogą przynieść korzyści sobie i innym. Ci, którzy tak nie czynią nie mogą przynieść korzyści sobie i innym.

Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów, którzy lubią być blisko dobrych przyjaciół: jedni chcący uczynić ofiarowania, a drudzy nie. Ten, który chce uczynić ofiarowania może przynieść korzyści sobie i innym, a ten który nie chce nie może przynieść takich korzyści. Ci, którzy chcą uczynić ofiarowania są dwojakiego rodzaju: ci, którzy są w stanie słuchać Dharmy i ci, którzy nie są w stanie. Być w stanie słuchać Dharmy ze szczerością przynosi korzyści bodhisattwie i innym. Nie być w stanie szczerze słuchać Dharmy nie pomaga nikomu. Są dwa sposoby słuchania Dharmy ze szczerością: bycie zdolnym zadać pytanie i nie posiadanie takiej zdolności. Ktoś kto jest w stanie postawić pytanie dotyczące znaczenia Dharmy może pomagać sobie i innym. Ktoś kto nie może postawić takich pytań nie przynosi nikomu korzyści. Są dwa rodzaje [bodhisattwów], którzy mogą zapytywać się o znaczenie Dharmy: ci, którzy szczerze utrzymują znaczenie oraz ci, którzy tego nie czynią. Podtrzymujący szczerze znaczenie Dharmy mogą przynieść korzyści sobie innym. Ci, którzy nie potrafią ze szczerością podtrzymać znaczenia Dharmy nie przynoszą korzyści nikomu. Są dwa rodzaje bodhisattwów, którzy podtrzymują znaczenie Dharmy ze szczerością: ci, którzy rozważają ją i ci, którzy tego nie robią. Rozważający przynoszą korzyści sobie i innym, ci, którzy tego nie potrafią nie przynoszą korzyści nikomu. Są dwa sposoby rozważania Dharmy: jeden sposób to uchwycenie znaczenia Dharmy, a drugi, to niezdolność uchwycenia znaczenia Dharmy. Potrafiący uchwycić znaczenie Dharmy przynosi korzyści sobie i innym, Nie potrafiący uchwycić znaczenia Dharmy nie przynosi nikomu korzyści. Są dwa rodzaje bodhisattwów, którzy prawidłowo uchwytują znaczenie Dharmy: ci, którzy prawidłowo przebywają w Dharmie oraz Ci, którzy nieprawidłowo przebywają w Dharmie. Przebywający prawidłowo w Dharmie przynoszą korzyść sobie i innym, nie przebywający prawidłowo w Dharmie nie przynoszą korzyści nikomu. Są dwa rodzaje bodhisattwów przebywających prawidłowo w Dharmie: ci, którzy opanowują osiem mądrości i ci, którzy nie opanowują ośmiu mądrości.

Czym jest te osiem mądrości? Są to: mądrość Dharmy, mądrość znaczenia, mądrość czasu, mądrość zawartości, mądrość [znajomości] siebie i innych, mądrość tłumów, mądrość duchowych zdolności oraz mądrość najwyższych i poślednich. Ktoś, kto opanował te osiem mądrości posiada szesnaście cech mowy: mowa we właściwym czasie, szczera mowa, mówienie we właściwej kolejności, harmonijna mowa, mowa zgodna ze znaczeniem, radosna mowa, swobodna mowa, mowa nie pogardliwie traktująca słuchacza, mowa nie karcąca słuchacza, mowa zgodna z Dharmą, mowa przynosząca korzyści sobie i innym, mówienie ze skupieniem [z uwagą], mowa zgodna ze znaczeniem, mówienie prawdy, mówienie bez popadania w arogancję, mówienie bez poszukiwania nagrody i uznania.

Taka osoba słucha innych, a kiedy słucha czyni to na następujący szesnaście sposobów: słucha cały czas, słucha szczęśliwie, słucha szczerze, z szacunkiem, bez próby wyszukiwania błędu, bez argumentów, nie słucha z intencją wygrania [w dyskusji], nie słucha z pogardą dla mówcy, bez lekceważenia Dharmy, bez pogardy wobec samego siebie, trzymając się z daleka od pięciu przeszkód, słucha dla zaakceptowania i czytania, z celem wykorzenienia pięciu pragnień, słucha z wiarą i zaufaniem, by zniszczyć skalania odczuwających istot, słucha by odciąć zdolność słyszenia.

Dobry synu. Kto posiada osiem mądrości może głosić i słuchać Dharmę. Taka osoba może przynieść pożytek sobie i innym. Kto nie posiada osiem mądrości nie może przynieść pożytku sobie i innym. Dobry synu są dwa rodzaje osób, które głoszą Dharmę: czyste i nieczyste. Nieczyste osoby głoszą Dharmę z pięciu powodów: dla własnego dobra, dla zysku, by górować nad innymi, dla światowych zysków [sławy], z wątpieniem. Czysta osoba głosi Dharmę z pięciu powodów: Po ofiarowaniu jedzenia, dla szerzenia Trzech Klejnotów by odciąć własne i innych skalania, by odróżnić dobre od złego, by pomóc słuchaczom osiągnąć wyższe stany. Dobry synu nieczyste głoszenie Dharmy jest skalane, sprzeciwia się Dharmie, jest obraźliwe, błędne i bez znaczenia. Czyste głoszenie Dharmy jest nieskazitelne, właściwe, prawdziwe, i jest gromadzeniem Dharmy.

Dobry synu. Jeśli ktoś zna dwanaście części kanonu, teorię słów i ich znaczenia [śabdavidyaa], logikę, i rozumie swoje własne i innych twierdzenia, rozumienie i przykłady [sylogizmu], to jest właściwa mowa. Są cztery rodzaje słuchaczy: ci, którzy rozumieją wiele, kiedy usłyszą tylko niewiele, ci, którzy rozumieją znamiennie, rozumiejący zgodnie z pierwotnym znaczeniem i rozumiejący dosłownie słowo po słowie. Tathagata głosi Dharmę tylko dla pierwszych trzech rodzajów ludzi nie dla czwartej kategorii. Dlaczego? Ponieważ nie są właściwym naczyniem Dharmy. Te cztery rodzaje ludzi można podzielić na dwa typy: dojrzali i niedojrzali. Dojrzali to ci, którzy są już stabilni; niedojrzali, to ci co nie uzyskają stabilności w przyszłości.

Dobry synu. Jako przykład zilustruję to czterema rodzajami drzew – są drzewa łatwe do ścięcia, ale trudne do wykorzenienia; trudne do ścięcia, ale łatwe do wykorzenienia; łatwe do ścięcia i do wykorzenienia; trudne do ścięcia i do wykorzenienia. Podobnie są cztery rodzaje świeckich uczniów; łatwi do wyrównania, ale trudni do zachęcenia; trudni do wyrównania, ale łatwi do zachęcenia; łatwi do wyrównania i do zachęcenia; oraz trudni do wyrównania i do zachęcenia. Te cztery rodzaje ludzi mają swoje trzy rodzaje: ci, którzy mogą być wyrównani przez wskazywanie im błędów; mogący być wyrównani przez delikatne słowa; i ci będący wyrównani przez zarówno zarzuty jak i delikatne słowa. Z kolei są następne dwa typy: ci którzy mogą się wyrównać bez pomocy innych; oraz ci którzy nie potrafią tego robić i proszą by inni ich wyregulowali. Ponownie wyróżniamy tych, którzy są regulowani przez dawanie i tacy, którzy są regulowani przez recytację mantry. Istnieją dwa momenty do regulacji istot: kiedy ktoś jest szczęśliwy i kiedy ktoś cierpi.

Są dwa sposoby zręcznych metod kiedy głosi się Dharmę tym czterem rodzajom ludzi: [bodhisattwa powinien] dobrze znać się na sprawach tego świata, powinien szukać okazji do służenia. Dobry synu. Ktoś kto zna te dwie zręczne metody może przynieść korzyści sobie i innym. Kto ich nie zna nie może przynieść korzyści sobie i innym.

Dobry synu. Bodhisattwa mahasattwa może najpierw opanować nie buddyjskie teksty by przynieść korzyści innym i wówczas studiować dwanaście części kanonu Dharmy Buddhy. Kiedy istoty usłyszą dwanaście części nauk porzucą nie buddyjskie teksty. Następnie bodhisattwa mówi do odczuwających istot o błędach i skalaniach i o wyzwoleniu się z nich wychwala cnoty dobrych przyjaciół i gani błędy przyjaciół czyniących zło. Wychwala cnotę zasługi dawania i gani błędy skąpstwa. Bodhisattwa jest zawsze spokojny i wychwala cnotę zasługi spokoju. Nieprzerwanie kontynuuje praktykę Dharmy i wychwala ją. Kiedy ktoś czyni w taki sposób przynosi korzyści sobie i innym.

Świecki bodhisattwa powinien zdyscyplinować wpierw siebie samego. Jeśli tego nie uczyni nie powinien porzucać świeckiego życia. Świecki bodhisattwa może przenieść [wyzwolić] wiele istot, a wyświęcony bodhisattwa nie może tego uczynić. Dlaczego? Jeśli nie byłoby świeckich bodhisattwów to nie byłoby Sanghi trzech pojazdów. Wyświęcona Sangha trzech pojazdów praktykuje ścieżkę przez utrzymanie wskazań, recytowanie sutr, i medytację. I to jest dopełnione przez świeckich ludzi. Dobry synu. Istnieje droga i ozdoba drogi. Droga odnosi się do praktyki Dharmy, a jej ozdobą są świeccy ludzie. Wyświęceni bodhisattwowie praktykują drogę dla świeckich, a świeccy praktykują Dharmę dla wyświęconych. Świecki bodhisattwa praktykuje dwa rodzaje Dharmy: otrzymywanie i dawanie. Wyświęcony mnich praktykuje też dwa rodzaje Dharmy: recytowanie i nauczanie.

Dobry synu. Bodhisattwa mahasattwa praktykuje również cztery rodzaje Dharmy: otrzymywanie, dawanie, recytowanie i nauczanie. Czyni to by przynieść korzyści sobie i innym. Jeśli bodhisattwa chce mówić o głębokim znaczeniu Dharmadhatu dla odczuwających istot, powinien najpierw mówić o ziemskich dharmach a dopiero później o głębokim znaczeniu Dharmadhatu. Dlaczego? Ponieważ jest to łatwiej zrozumiałe dla odczuwających istot. Bodhisattwa mahasattwa powinien brać pod uwagę myśli wszystkich odczuwających istot. Jeśli tak nie czyni to nie może je ujarzmić. Bodhisattwa powinien również dbać o swoje ciało inaczej nie będzie mógł wyrównać odczuwające istoty. Bodhisattwa nie pożąda swojego ciała, życia czy bogactwa. Jeśli chroni swoje ciało, życie czy bogactwo czyni to po to by zdyscyplinować odczuwające istoty. Bodhisattwa mahasattwa najpierw wykorzenia swoje własne błędy, a potem uczy innych by zrobili to samo. Tak nie jest, że bodhisattwa naucza innych wykorzenienia błędów, a potem dopiero wykorzenia swoje. Dlatego bodhisattwa wpierw sam musi praktykować dawani, utrzymywanie wskazań, zadowolenie i wysiłek, i wówczas naucza tego innych. Jeśli bodhisattwa nie praktykuje Dharmy to nie może nauczać tego odczuwające istoty.

Dobry synu. W odniesieniu do odczuwających istot i bodhisattwów istnieją trzy poziomy zdolności: niski, średni i najwyższy. Bodhisattwa z niskimi zdolnościami może nauczać tych o niskich zdolnościach, ale nie tych o średnich i najwyższych zdolnościach. Bodhisattwa o średnich zdolnościach może nauczać istoty o średnich i niskich zdolnościach, nie tych o najwyższych zdolnościach. Bodhisattwa o najwyższych zdolnościach może nauczać wszystkie trzy kategorie istot.

Dobry synu. Są dwa rodzaje bodhisattwów: świeccy i wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconym bodhisattwom przynosić korzyści sobie i innym, ale świeckim bodhisattwom jest bardzo trudno praktykować oba rodzaje dobrodziejstw. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez więcej niepomyślnych uwarunkowań.

ROZDZIAŁ JEDENASTY
OZDOBA SIEBIE I INNYCH

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, ile dharm powinien posiadać bodhisattwa mahasattwa by przynieść dobrodziejstwa sobie i innym?

— Dobry synu. Bodhisattwa powinien doskonale opanować osiem dharm by przynieść korzyści sobie i innym. Jakie to są? Długie życie, wspaniały wygląd, wielka siła fizyczna, szlachetne pochodzenie, bogactwo, bycie mężczyzną, elokwencja, oraz odwaga kiedy staje się przed wielkim zgromadzeniem ludzi.

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, z powodu jakich przyczyn i warunków bodhisattwa osiąga długie życie i pozostałe osiem dharm aż do odwagi w wielkim zgromadzeniu?

Buddha odpowiedział:

— Dobry synu. Bodhisattwa mahasattwa ma współczucie i nie zabija przez niezliczone żywoty. Z tego powodu osiąga długie życie. Przez niepoliczalne żywoty daje ubrania i lampy i z tego powodu cieszy się pięknym wyglądem. Przez niepoliczalne żywoty niszczy arogancję i z tej przyczyny rodzi się w szlachetnej rodzinie. Przez niepoliczalne żywoty daje innym jedzenie i z tego powodu osiąga wielką fizyczną siłę. Przez niezliczone żywoty ma radość w głoszeniu Dharmy i osiąga dzięki temu wielkie bogactwo. Przez niezliczone żywoty czuje niechęć do ciała kobiety, dzięki temu rodzi się jako mężczyzna. Przez niezliczone żywoty utrzymuje szczerze wskazania, z tego powodu jest elokwentny. Przez niezliczone żywoty czyni ofiary wobec Trzech Klejnotów i jest odważny w dużym zgromadzeniu.

Są trzy warunki potrzebne dla tych ośmiu dharm: czyste rzeczy, czysty umysł, czyste pole błogosławieństwa. Co oznaczają czyste rzeczy? Czyste rzeczy dotyczą rzeczy, które nie zostały ukradzione innym, które nie są zakazane przez posiadających mądrość, nie należące do ogółu lub Trzech Klejnotów, nie dane wielu, a później przekazane innym, nie dane wielu, a później przekazane jednej osobie ani nie osiągnięte przez męczenie, oszukiwanie lub przemocą.

Co oznacza czysty umysł? Kiedy ktoś praktykuje dawanie, nie czyni tego by osiągnąć nagrodę w samsarze jak sława, najlepszy wygląd, siłę, bogactwo, nieprzerwaną linię rodziny lub zamożnych krewnych. Raczej z powodu ozdobienia oświecenia i opanowania odczuwających istot praktykowane jest dawanie. To jest nazywane czystością umysłu. Co oznacza czyste pole błogosławieństwa? Oznacza to że przyjmujący darowiznę trzyma się z daleka od ośmiu niewłaściwych dharm.

Dobry synu. Bodhisattwa poszukuje długiego życia by wychwalać cnotę nie-zabijania dla dobra odczuwających istot. Bodhisattwa poszukuje najlepszy wygląd, by odczuwające istoty odczuwały radość kiedy go widzą. By spowodować odczucie szacunku, bodhisattwa poszukuje szlachetnych narodzin. Bodhisattwa szuka fizycznej siły by móc praktykować utrzymanie wskazań, recytowanie sutr i medytowanie. Bodhisattwa poszukuje wielkiego bogactwa by podporządkować sobie odczuwające istoty. Bodhisattwa poszukuje odrodzenia jako mężczyzna by stać się naczyniem Dharmy i podtrzymać dobre dharmy. Bodhisattwa poszukuje elokwencji, by odczuwające istoty zaakceptowały jego nauki. Bodhisattwa poszukuje odwagi pośród wielkiego zgromadzenia, by odróżnić prawdziwą Dharmę. Dobry synu, z tego powodu bodhisattwa, który doskonale opanuje osiem dharm może przynieść korzyści sobie i innym. Praktykowanie w ten sposób jest prawdziwą praktyką.

Dobry synu. Bodhisattwa, który posiada te osiem dharm, doskonali i podtrzymuje dziesięć dobrych dharm i znajduje radość w nauczaniu ludzi. Doskonale opanowuje również i podtrzymuje wskazania upasaki i naucza innych szczęśliwie. Choć zachowuje wspaniały wygląd nie staje się arogancki. Choć zachowuje czyste wskazania, słucha wielu nauk Dharmy, czyni postęp z wigorem i ma wielką siłę, szlachetne pochodzenie, bogactwo nigdy nie staje się arogacki. Nie oszukuje odczuwające istoty ze złudzeniem ani nie staje się leniwy w praktykowaniu sześciu harmonii.[??????????????]

Bodhisattwa, który doskonale opanowuje te dharmy nie różni się od kogoś kto opuścił życie domowe, choć pozostaje w domu. Taki bodhisattwa nigdy nie wytworzy złych przyczyn i warunków dla innych. Dlaczego? Ponieważ ma silne poczucie wstydu. Dobry synu, jeśli świecka osoba utrzymuje wskazania upasaki przez całe życie, nigdy nie wytworzy złych przyczyn i warunków nawet jeśli odrodzi się w miejscu gdzie nie ma Trzech Klejnotów. Dlaczego? Z dwóch powodów – posiada mądrość i nie jest niedbały. Dobry synu. Istnieją cztery przyczyny z powodu których nie zachowuje się źle nawet w niedobrych miejscach: wiedza błędów powstałych ze skalań, nie uleganie im, wytrzymałość na podłe cierpienie, nie uleganie lękowi. Bodhisattwa, który doskonale opanował te cztery dharmy jest nieporuszony przez żadne skalania czy cierpienia. Dobry synu. Jest pięć przyczyn dla których ktoś staje się nieporuszonym bodhisattwom: radość z praktykowania dobrych dharm, odróżnianie dobra od zła, lgnięcie do właściwej Dharmy, współczucie dla istot, znajomość przeszłych żywotów.

Dobry synu. Jeśli bodhisattwa, który opanował te osiem dharm jest obrzucany oszczerstwami potrafi je znieść. Jeśli jest chwalony odczuwa wstyd. Jest szczęśliwy, kiedy praktykując drogę nie pozwala pojawić się dumie i arogancji. Może zdyscyplinować tych, którzy są w błędzie. Widząc innych toczących spór może pomóc im by żyli w harmonii. Chwali dobre czyny innych i nie wytyka ich błędów. Nigdy nie rozpowiada rzeczy, które są wstydliwe dla innych. Słysząc tajemnice innych nigdy ich nie rozgłasza. Nie czyni ślubowań dotyczących światowych spraw, tzn. nigdy nic nie przysięga. Otrzymując od innych drobne uprzejmości odpłaca się wielkim dobrem.

Zawsze okazuje dobroć swoim wrogom. Kiedy wrogowie i przyjaciele cierpią zawsze najpierw ratuje wrogów. Widząc kogoś kradnącego jego rzeczy pozostaje milczący i nieporuszony. Czuje współczucie dla tych, którzy przychodzą by go zbić. Postrzega istoty jako swoich rodziców. Raczej woli umrzeć niż skłamać. Dlaczego? Ponieważ jest świadom zapłaty karmicznej. Budzi w sobie niechęć do skalań, a ciepłe myśli wobec dobrych dharm. Jeśli pojawiają się myśli pragnienia wobec heretyckich dharm, natychmiast dostrzega błąd chciwości. Czyni tak wobec wszystkich skalań. Choć może przebywać przez długi czas ze złymi ludźmi, nigdy nie uważa tego co złe za dobre. Choć może nie być długo w towarzystwie dobrych ludzi nigdy nie czuje się daleko od nich. Choć czyni ofiary wobec swoich rodziców i nauczycieli nigdy nie czyni zła dla nich. Widząc błagających o pomoc, którzy są w materialnych kłopotach nie czuje niechęci wobec nich. Choć nie zbliża się do złych i występnych ludzi jego serce jest zawsze pełne współczucia wobec nich. Jeśli spotyka go jakaś krzywda zawsze odpłaca ją dobrem. Kiedy się dobrze bawi nie lekceważy innych, kiedy widzi innych w cierpieniu nie czuje się szczęśliwy. Jago działanie jest czyste i utrzymuje cztery czyny dzięki którym naucza odczuwające istoty. Jego umysł jest oczyszczany dzięki praktyce czterech niezmierzoności. Pragnie dać szczęście innym nawet za cenę własnego cierpienia. Choć zwykłe świeckie nauki nie dają żadnych korzyści uczy się ich dla dobra odczuwających istot. To czego się uczy powinno być najlepsze na świecie. Choć opanowuje najlepsze ze świeckich nauk nie staje się przez to arogancki. Z oddaniem stosuje to co zna by zmienić innych. Uczy innych to co wie tak żeby to było przekazywane dalej. Nie przyczynia się do tego by jego krewni i przyjaciele czynili zło. Naucza z poczuciem szczęścia i przemienia odczuwające istoty dzięki ośmiu dharmom wymienionym powyżej. Propaguje prawo przyczyny i skutku bez błędów. Nie czuje cierpienia kiedy jest oddzielony od swoich najbliższych ponieważ kontempluje nietrwałość. Nie popada w folgowanie sobie kiedy się dobrze bawi, ponieważ kontempluje cierpienie i przemijalność.

Dobry synu. Kto opanował osiem dharm potrafi działać w taki sposób. Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów: wyświęceni i świeccy. Wyświęconym bodhisattwom nie jest trudno praktykować tych osiem dharm, ale dla świeckiego bodhisattwy to nie jest łatwe. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez więcej niepomyślnych warunków.

ROZDZIAŁ DWUNASTY
O DWÓCH OZDOBACH

Sudżata spytał:

— Jak bodhisattwa ozdabia siebie i innych?

Buddha odpowiedział:

— Dobry synu. Bodhisattwa może ozdobić siebie i innych przez doskonałe opanowania dwóch dharm: błogosławieństwa i mądrości.

[Sudżata spytał:]

— Czczony Przez Świat. Jakie są przyczyny i warunki by osiągnąć te dwie ozdoby?

[Buddha odpowiedział:]

— Dobry synu. Bodhisattwa praktykujący sześć doskonałości osiągnie te dwie ozdoby. Dawanie, moralność i wigor są ozdobą błogosławieństw. Cierpliwość, medytacja i mądrość są ozdobą mądrości. Jest sześć dharm, które ponownie są przyczynami dwóch ozdób, są nimi sześć świadomości, przytomności kontemplacji. Podtrzymywana świadomość Buddhy, Dharmy i Sanghi jest ozdobą mądrości. Podtrzymywana świadomość wskazań, dawania i nieba są ozdobą błogosławieństw. Dobry synu, bodhisattwa który doskonale opanuje te dwie ozdoby może przynieść dobrodziejstwa sobie i innym. Może przechodzić cierpienia trze złych światów dla dobra odczuwających istot i nie będzie czuł żalu. Jeśli bodhisattwa doskonale opanuje te dwie ozdoby osiągnie subtelne i wspaniałe upaja i pojmie światowe i ponadświatowe dharmy.

Dobry synu. Ozdoba błogosławieństw jest ozdobą mądrości a ozdoba mądrości jest ozdobą błogosławieństw. Dlaczego? Kto posiada mądrość może praktykować dobre dharmy, doskonale opanować dziesięć dobrych działań, osiągnąć bogactwo i panowanie nad sobą. Osiągając dwa może przynieść korzyści sobie innym. Mądra osoba może dobrze nauczyć się najlepszych światowych dharm i dlatego osiąga bogactwo i somoopanowanie. Bodhisattwa, który doskonale opanowuje te dwie dharmy może przynieść korzyści sobie i innym w obecnym i przyszłych żywotach. Mądry może odróżnić światowe i poza światowe dharmy. Światowe dharmy odnoszą się do wszystkich światowych nauk i medytacji. Przekraczające zwykły świat dharmy odnoszą się do doktryn o [pięciu] skandhach, [dwunastu] polach zmysłów, oraz o [osiemnastu] królestwach. Ponieważ bodhisattwa zna przyczyny i warunki dwóch dharm może przynieść korzyści sobie i innym w obecnym i przyszłych żywotach.

Dobry synu. Choć bodhisattwa wie, że światowe przyjemności są złudne i nieprawdziwe, może stworzyć przyczyny dla nich. Dlaczego? Ponieważ chce przynieść korzyści odczuwającym istotom. Dobry synu istnieją dwie bezpośrednie przyczyny dla dwóch ozdób: dobre serce i współczujące serce. Kultywując te dwie przyczyny choć transmigruje w oceanie samsary nie odczuwa żalu.

Bodhisattwa doskonale opanowuje dwie dharmy, które mogą ozdobić nieprześcignione oświecenie: nie znajduje radości w samsarze i głęboko kontempluje wyzwolenie. Dlatego może przynieść korzyści w obecnym i przyszłych żywotach. Zna charakterystykę dharm, osiąga wielką mądrość i może przedłużyć swoje i innych życie. Dobry synu, bodhisattwa mahasattwa, który opanował te dwie dharmy nie żałuje niczego co dał i jest cierpliwy w obliczu różnych złych warunków, które napotyka.

Kiedy bodhisattwa praktykuje dawanie kontempluje dwa pola: pole błogosławieństw i pole ubóstwa. Bodhisattwa ofiarowuje biednym by zwiększyć błogosławieństwa i cnoty zasługi; daje polu zasług [Sandze] by zwiększyć nieprześcignioną i wspaniałą mądrość. Ofiarowuje polu błogosławieństw by odpłacić się za otrzymane dobro i daje biednym, ponieważ odczuwa litość i współczucie. By porzucić smutek ofiarowuje polu błogosławieństw, by osiągnąć zasługę i cnotę daje biednym. By zwiększyć przyczyny i warunki dla wszelkiego szczęścia ofiarowuje polu błogosławieństw: by usunąć przyczyny i warunki wszelkiego cierpienia daje biednym. Bodhisattwa daje swoim najbliższym by odpłacić się za dobro. Ofiarowuje swoim wrogom by wykorzenić wrogość.

Bodhisattwa mahasattwa postrzega osobę proszącą o wsparcie jako swojego jedynego syna dlatego daje jej cokolwiek może dać. To nazywane jest doskonałością dawania. Kiedy daje bodhisattwa trzyma się z daleka od sknerstwa i skąpstwa. To nazywane jest doskonałością moralności. Bycie cierpliwym wobec słów proszącego jest doskonałością cierpliwości. Dawanie rzeczy swoimi własnymi rękoma jest doskonałością wigoru. [Kiedy daje], szczerze kontempluje wyzwolenie. To nazywa się doskonałością medytacji. Nie czyni różnicy między wszystkimi przyjaciółmi i wrogami, to nazywane jest doskonałością mądrości.

Dobry synu. Tak jak myśl osoby, która zabija z powodu żądzy wypełniona jest dwunastoma przyczynami i warunkami, tak myśl dawania bodhisattwy wypełniona jest tymi sześcioma doskonałościami. Taka jest przyczyna i warunek ozdoby błogosławieństw i mądrości. Dobry synu, przyczyny i warunki, z których bodhisattwa mahasattwa tworzy nieprzeciętne dharmy, nazywane są ozdobą błogosławieństw. Nauczanie istot tak by wszystkie mogły osiągnąć trzy oświecenia, nazywane jest ozdobą mądrości. Dobry synu, jeśli bodhisattwa opanowuje [cierpienia] odczuwających istot, nazywane jest to ozdobą mądrości. Przechodzenie cierpienia razem z czującymi istotami nazywane jest ozdobą błogosławieństw. To, że bodhisattwa może spowodować iż czujące istoty unikają niezdrowych poglądów nazywane jest ozdobą mądrości. Być zdolnym uczyć czujące istoty by przebywały w zaufaniu i wierze, dawaniu, moralności, częstemu słuchaniu nauk i mądrości jest ozdobą błogosławieństw. Dobry synu, bodhisattwa mahasattwa, który doskonale opanowuje pięć dharm może ozdobić nieprześcignione oświecenie. Czym jest tych pięć dharm? Jest to wiara, współczucie, odwaga, czytanie świeckich pism bez stawania się znużonym, uczenie się wszystkich świeckich spraw bez stawania się zmęczonym.

Dobry synu, bodhisattwa, który doskonale opanowuje te dwie ozdoby posiada siedem cech. Jakich siedem? Zna swoje własne błędy, nie mówi o błędach innych, opiekuje się z radością chorymi, Z radością daje biednym, zdobywa aspiracje do oświecenia, nie jest niedbały, szczerze praktykuje sześć doskonałości cały czas. Dobry synu, istnieje siedem innych cech. Jakich siedem? Wola przemiany swoich wrogów, nauczanie niestrudzenie, pomaganie czującym istotom w dojrzeniu do wyzwolenia, używanie zwykłego języka i sposobów, które zna tak by zmienić czujące istoty by nie były pożądliwe [i zawistne], cierpliwe znoszenie jakichkolwiek trudności, nie mówienie rzeczy, które inni nie lubią, nie popadanie w gniew, ale zawsze pozostawanie współczującym, kiedy inni łamią wskazania lub są niegodziwi.

Dobry synu, bodhisattwa mahasattwa, który posiadł i zrozumiał te siedem cech może przynieść korzyści sobie i innym. Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Nietrudno jest wyświęconemu bodhisattwie praktykować dwie ozdoby, ale jest to trudne dla świeckich bodhisattwów. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest bardziej ograniczony przez niepomyślne warunki.

ROZDZIAŁ TRZYNASTY
O PRZYCIĄGANIU

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, jak po doskonałym opanowaniu dwóch ozdób bodhisattwa przyciąga do siebie uczniów i zwolenników?

[Buddha odpowiedział:]

— Dobry synu. Powinien ich przyciągać wszystko obejmującymi czterema cnotami i sprawiać by porzucili całe zło i powiększyli dobre dharmy. Powinien szczerze ich uczyć tak jakby każdy z nich był jego jedynym synem bez poszukiwania zapłaty, sławy, korzyści czy przyjemności. Dobry synu. Bodhisattwa, który przyciąga do siebie uczniów, a pozbawiony jest tych właściwości jest niegodziwy, jest bodhisattwą jedynie z nazwy a nie prawdziwym bodhisattwom. Jest jak pozakastowiec (czańdala), nieczysty i skalany, który niszczy Dharmę Buddhy. Buddhowie dziesięciu kierunków nie będę spoglądali na niego z przychylnością.

Dobry synu. Bodhisattwa powinien nauczać swych uczniów wskazań we właściwym czasie. We właściwym czasie oznacza momenty gdy pozwalają powstać żądzy nienawiści i głupocie. Kiedy ich żądze powstają musi nauczać ich różnych metod przeciwdziałania im tak by mogli je wyeliminować. Bodhisattwa czyni podobnie, kiedy pojawiają się nienawiść i głupota. Następnie powinien nauczać ich dwunastu części nauk i samadhi i powinien im wyjaśnić głębokie znaczenie dyscypliny ciała i umysłu. Musi sprawić by praktykowali bez folgowania sobie sześciu przytomnościom bez pobłażania sobie. Troszczy się o nich bez znużenia, gdy są chorzy i znosi obelgi, krzyki i cierpienia ciała i umysłu. Kiedy uczniowie cierpią ratuje ich i pomaga. Pomaga im uwolnić się od podłych i podejrzliwych myśli. Dobrze wie kto posiada wspaniałe, średnie i gorsze zdolności. Naucza tych o niższych zdolnościach jak wzniecić w sobie wiarę i zaufanie, tym o średnich zdolnościach pokazuje jak należy się oczyścić, tym o najwyższych zdolnościach ukazuje jak osiągnąć wyzwolenie. Kto potrafi nauczać w ten sposób jest prawdziwym bodhisattwom, dobrą osobą, kwiatem lotosu, pachnącym słoniem pośród ludzi, wielkim regulatorem i wielkim przywódcą.

Dobry synu. [Bodhisattwa] raczej przyjmie złe wskazania i odbierze wiele żywotów w ciągu jednego dnia, niż zaakceptuje złych uczniów nie mogąc ich niczego nauczyć. Dlaczego? Wystąpienie przeciwko wskazaniom skrzywdzi tylko siebie samego, ale wzięcie złych uczniów bez uczenia ich jest przyczyną tego, że wielu ludzi popełnia zło, niszczy niezliczone dobre dharmy, niszczy harmonijną Sanghę i prowadzi do piekła nieustannego cierpienia (awici). Dlatego jest to gorsze niż łamanie wskazań.

Dobry synu. Są dwa rodzaje bodhisattwów: świeccy i wyświęceni. Wyświęceni bodhisattwowie mają dwa rodzaje uczniów: wyświęconych i świeckich. Świeccy bodhisattwowie mają tylko jeden rodzaj uczniów tzn. świeckich. Wyświęcony bodhisattwa uczy wyświęconych uczniów dwunastu części kanonu nauk. Zgodnie z ich wykroczeniami sprawia, że wyznają skruchę. Naucza ich ośmiu rodzajów wiedzy. Jakich ośmiu? Wiedzę Dharmy, znaczenia, czasu, zadowolenia, jaźni, innych, duchowych zdolności i rozróżniania.

Dobry synu. Jeśli bodhisattwa mahasattwa może nauczać i podporządkować [choroby – skalania] wyświęconych uczniów, wówczas zarówno mistrz jak i uczniowie otrzymają niezliczone dobrodziejstwa. Taki mistrz i uczniowie mogą głosić Trzy Klejnoty. Dlaczego? Kiedy uczeń zrozumie osiem rodzajów wiedzy może z oddaniem czynić ofiary swoim nauczycielom, mnichom, starszym oraz cnotliwym. Potrafi zaakceptować dobre słowa i recytować je. Praktykuje ofiarowanie Dharmy bez folgowania sobie, niszczy choroby – skalania czujących istot, opiekuje się chorymi i daje biednym.

Dobry synu. Jeśli wyświęcony bodhisattwa ma świeckich uczniów najpierw powinien nauczać ich dharmy niefolgowania sobie. Nie folgowanie sobie jest praktyką Dharmy. Czynienie ofiar swoim rodzicom, nauczycielom, mnichom, starszym, cnotliwym; dawanie pokoju i szczęścia; szczera akceptacja wskazań bez ich łamania; nie przywłaszczanie sobie tego co zostało powierzone; bycie cierpliwym w obliczu złości; nie używanie wrogiego języka i bezmyślnych słów; bycie współczującym wobec czujących istot; zawsze pozostawanie w szacunku i trwogi[?] wobec królów, starszych, i urzędników; bycie zdolnym do opanowania chorób – skalań swojej żony, dzieci, i krewnych; odróżnianie przyjaciół od wrogów, a jednocześnie nie poniżanie czujących istot; odcinanie arogancji i trzymanie się z daleka od złych przyjaciół; bycie wstrzemięźliwym z jedzeniem; usuwanie chciwości; posiadanie niewielu potrzeb i bycie zadowolonym; unikanie miejsc walki i nie używanie złych słów nawet w żartach. To wszystko nazywane jest praktyką nie folgowania sobie.

Jeśli wyświęcony bodhisattwa ma świeckiego ucznia powinien najpierw nauczać go praktyki nie folgowania sobie. W bolesnych i szczęśliwych chwilach mistrz i uczeń powinni pozostawać razem. Jeśli uczeń jest w biedzie i potrzebie nauczyciel powinien dzielić się z nim szczodrze. z wyjątkiem sześciu rzeczy. Powinien dać to co uczeń potrzebuje gdy zachoruje i doglądać go beż uczucia zmęczenia. Jeśli sam nie posiada rzeczy [by dać uczniowi] powinien szukać ich wszędzie; jeśli nie może ich zdobyć może pożyczyć je od Trzech Klejnotów. Po wyzdrowieniu uczeń powinien oddać po dziesięciokroć tego co zostało pożyczone od Trzech Klejnotów zgodnie z prawem Prasenadzit`a, króla Śrawasti. Jeśli nie może spłacić długu, mistrz powinien go poinstruować: „Teraz masz dług wobec Trzech Klejnotów, którego nie możesz oddać. Powinieneś z oddaniem praktykować tak by osiągnąć owoc wstępującego w strumień, aż do owocu arhata”. Jeśli [wyświęcony bodhisattwa] może szczerze obudzić w sobie pragnienie oświecenia, nauczać tysiące ludzi by obudzili w sobie czystą wiarę w Dharmę Buddhy, lub choćby zniszczyć fałszywe poglądy jednej osoby – jeśli może nauczać rzeczy takich jak te świeckich uczniów – wówczas mistrz i uczeń osiągną niezliczone dobrodziejstwa.

Dobry synu. Świecki bodhisattwa, który bierze świeckiego ucznia powinien nauczać go najpierw praktyki niefolgowania sobie. Niefolgowanie oznacza czynienie ofiar wobec swoich rodziców, nauczycieli, mnichów, starszych i cnotliwych; wspieranie i utrzymanie swoich braci, żony, dzieci, przyjaciół i krewnych; dawanie jedzenia najpierw tym, którzy mają wyruszyć w podróż i tym, którzy przybywają z daleka oraz wszystkim sługom. Najpierw daje im jedzenie następnie bierze dla siebie. Następnie powinien nauczać ucznia wiary w Trzy Klejnoty. Dzieli z nim ból i szczęście i nigdy nie oddziela się od niego. Cały czas zaopatruje go tak by nie doświadczył głodu i zimna. Nigdy nie powinien bić czy krzyczeć na niego, ale uczyć za pomocą delikatnych słów. Jeśli uczeń jest chory powinien się nim opiekować. Powinien zważać na to co uczeń potrzebuje i uczyć go o sprawach zwykłego życia. Nie wprowadzi go w małżeństwo z osobą o niższym statusie. Naucza go pięciu części nauk Tathagaty. Widząc go oddzielonym lub rywalizującym z innymi sprowadza wszystko z powrotem do harmonii. Powoduje, że wzrastają w nim dobre myśli i że czyni ofiary wobec tych, którzy praktykują drogę Buddhy i inne drogi tak daleko jak tylko może. Dlaczego? Najpierw przyciąga ich poprzez dawanie, a następnie reguluje ich. Naucza swojego ucznia sześciu harmonii. Jeśli uczeń poszukuje bogactwa angażując się w interesy, rolnictwo, lub pracę w administracji rządowej uczy go jak wykonywać je we właściwy sposób. Gdy zdobędzie bogactwo uczy go jak chronić je we właściwy sposób i jak oddawać z radością by osiągnąć błogosławieństwo i cnotę. Widząc innych jak to czynią odczuwa satysfakcję. To nazywane jest praktykami nie folgowania sobie. Jeśli świecki bodhisattwa potrafi nauczać rzeczy takich jak te innych świeckich bodhisattwów wówczas mistrz i uczeń osiągną niezmierzone dobrodziejstwa.

Dobry synu. Jeśli szczęśliwie zdarzy się, że świecki bodhisattwa jest królem, to powinien chronić swoich poddanych jak swojego jedynego syna. Naucza ich jak trzymać się z daleka od czynienia zła i jak praktykować dobre czyny. Kiedy widzi innych czyniących zło może zbić ich lub postawić im zarzuty, ale nigdy ich nie zabija. Bierze od nich podatek w wysokości szóstej części ich dochodów. Widząc nienawistnych i podłych ludzi naucza ich praktyki cierpliwości i niefolgowania sobie. Naucza łagodnymi słowami i potrafi odróżnić dobry lud od złego. Odmawia przesłuchiwania winnych. W zależności od tego co posiada zawsze daje ofiary swoim poddanym. Stara się jak najlepiej by czytać i recytować pięć zbiorów sutr i chroni swe ciało, życie i własność we właściwy sposób. Umiejętnie naucza żyjące istoty nie czynienia zła. Widząc odczuwa współczucie i zawsze jest zadowolony ze swojej ziemi. Nie obawia się oszczerstw ze strony złych ludzi. Nie zdobywa bogactwa niewłaściwymi środkami. Właściwie chroni swój kraj i unika siedmiu rodzajów niewłaściwego działania. [7 niewłaściwych czynów] Nie lubi sześciu rodzajów hazardu, szachów itp., polowania, picia alkoholu, zmysłowych przyjemności, występnej mowy, hipokryzji i bogactwa zdobytego w niewłaściwy sposób. Zawsze raduje się dawaniem ofiar mnichom. Przyczynia się, że ludzie traktują króla jak rodzica i wierzą w przyczynę i skutek. Widząc innych którzy są lepsi niż on sam nie staje się zazdrosny, ani nie staje się arogancki kiedy jest lepszy od innych. Dostrzega uprzejmości otrzymane od innych i odpłaca się za małe dobro wielkim dobrem. Pokonuje swoje [pożądanie] zmysłowych namiętności i oczyszcza trzy karmy [tj. ciała mowy i umysłu]. Chwali dobrych ludzi i gani złych. Dobrze zastanawia się zanim coś powie. Jego słowa są łagodne. Jeśli nie posiada wystarczająco dużo siły podporządkowuje się we właściwy sposób; nie używa czterech rodzajów siły by zagarnąć sąsiadujące kraje. Kiedy czujące istoty boją się ratuje je i uwalnia. Zawsze otacza je czterema wszystko ogarniającymi cnotami. Potrafi odróżnić różne cechy dharm. Tych, którzy nie akceptują Dharmy przekonuje łagodnymi słowami.

Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Wyświęconemu bodhisattwie nie jest trudno wziąć dwóch uczniów, ale świeckiemu bodhisattwie trudno jest wziąć nawet jednego ucznia. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez znacznie więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ CZTERNASTY
O PRZYJMOWANIU WSKAZAŃ

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, jak świecki bodhisattwa przyjmuje wskazania upasaki?

— Dobry synu. Jeśli świecki bodhisattwa chce przyjąć wskazania upasaki najpierw powinien uczynić kolejne ofiarowania w sześciu kierunkach na wschód, południe, zachód, północ, nadir i zenit. Wschód reprezentuje rodziców. Ktokolwiek czyni ofiarowania swoim rodzicom z ubrania, jedzenia, pościeli, lekarstw, schronienia, i kosztowności, okazuje im szacunek i cześć – czyni ofiarowania we wschodnim kierunku. Rodzice zwracają to dobro na pięć sposobów: Szczerze kochają swoje dzieci, nigdy ich nie oszukują, dają im majątek, kojarzą ich małżeństwa z dobrymi rodzinami, nauczają ich rzeczy zwykłego życia.

Południe reprezentuje nauczycieli. Ktokolwiek czyni ofiary wobec swoich nauczycieli z ubrania, jedzenia, pościeli, lekarstw, schronienia, i wartościowych przedmiotów, okazuje im szacunek i wychwala ich, wstaje wcześnie rano i kładzie się późno po to by otrzymać i praktykować dobre nauki – czyni ofiarowania w południowym kierunku. Nauczyciel odpowiada na to pięcioma rzeczami: naucza nie tracąc czasu, naucza najlepiej jak potrafi bez odmawiania, nie staje się zazdrosny kiedy uczeń go przerasta, poleca ucznia surowym nauczycielom i pożytecznym przyjaciołom, daje uczniowi swoje rzeczy przed śmiercią.

Zachód reprezentuje czyjąś żonę. Jeśli ktokolwiek może dać swojej żonie stroje, jedzenie, pościel, lekarstwa, ozdoby jak naszyjniki ze szlachetnymi kamieniami, to czyni ofiary w zachodnim kierunku. Żona odpowiada na to na czternaście sposobów: cokolwiek robi stara się czynić to jak najlepiej, cały czas pracuje i nigdy nie jest leniwa, kończy wszystko cokolwiek robi, czyni rzeczy natychmiast bez tracenia czasu, często zabawia gości, sprząta dom i łóżka, jest kochająca i mówi łagodnie, służbie wydaje łagodnie polecenia, utrzymuje właściwie majątek, wstaje wcześnie i kładzie się późno, dobrze gotuje, jest cierpliwa w otrzymywaniu nauk, skrywa błędy małżonka, opiekuje się mężem w czasie choroby.

Północ reprezentuje pożytecznych przyjaciół. Jeśli ktoś stara się jak najlepiej by wspierać materialnie swoich pożytecznych przyjaciół, szanuje ich, mówi do nich łagodnie, i wychwala ich, to czyni ofiarowania w północnym kierunku. Dobrzy przyjaciele odpowiadają na cztery sposoby: uczą jak praktykować dobre dharmy, sprawiają, że unika złych dharm, pomagają gdy ten się lęka, wzmacniają go przeciwko folgowaniu sobie gdy zaczyna sobie folgować.

Nadir reprezentuje służących. Kto może dać ubranie, jedzenie, lekarstwa służącym, nie bije ich i nie krzyczy na nich, to czyni ofiary w kierunku nadiru. Służący odpowiada na dziesięć sposobów: nie czyni błędów, wykonuje pracę, która została mu powierzona, zakańcza wszystko co wykonuje, pracuje zdecydowanie bez marnowania czasu, nigdy nie opuszcza pracodawcy nawet wtedy gdy ten jest biedny, wstaje wcześnie, zabezpiecza majątek, odpłaca się wielokrotnie za niewielkie uprzejmości, jest szczery i pełen szacunku, skrywa błędy swojego chlebodawcy.

Zenit reprezentuje śramanów i brahmanów i im podobnych. Jeśli ktokolwiek czyni ofiarowania wobec śramanów i brahmanów z ubrania, jedzenia, domów, łóżek, i lekarstw, uwalnia ich od lęku, daje jedzenie w czasie głodu, ukrywa niewłaściwe uczynki gdy o nich słyszy, okazuje cześć i szacunek, to czyni ofiarowania w kierunku zenitu. Ci, którzy porzucili świat odpowiadają na pięć sposobów: uczą go jak wzbudzić wiarę, jak wzbudzić mądrość, uczą praktyki ofiarowania, uczą utrzymywania wskazań, i uczą go by więcej słuchał nauk Dharmy. Jeśli ktoś czyni ofiarowania w sześciu kierunkach to powiększa majątek długość życia i może utrzymać wskazania upasaki.

Dobry synu, ktokolwiek chce przyjąć wskazania upasaki by zwiększyć bogactwo i długość życia najpierw powinien poradzić się swoich rodziców. Jeśli rodzice zgadzają się na to powinien poinformować o tym swoją żonę i służbę. Jeśli wszyscy się zgodzą, wówczas powinien poprosić króla o zgodę. Po otrzymaniu zgody króla może udać się do kogokolwiek kto jest wyświęcony i wzbudził w sobie pragnienie oświecenia. Czyniąc przed nim pokłon winien spytać się z kurtuazją: „Wielki cnotliwy Panie, jestem człowiekiem, który chciałby otrzymać wskazania upasaki bodhisattwy. Czy wielki cnotliwy Pan w swej dobroci pozwoli mi przyjąć wskazania?”.

Wówczas bhiksiu winien odpowiedzieć: „Czy twoi rodzice, żona, służba i król wyrazili już zgodę?”. Jeśli odpowie tak, to powinien wówczas spytać: „Czy jesteś coś winny Buddzie, Dharmie, Sandze lub innym?”. Jeśli odpowiedź brzmi nie, to powinien zapytać dalej: „Czy jesteś chory fizycznie lub psychicznie?”. Jeśli odpowiedź brzmi nie to powinien zapytywać dalej: „Czy kiedykolwiek popełniłeś błąd wobec mnicha lub mniszki?”. Jeśli odpowiedź brzmi nie, to powinien spytać: „Czy kiedykolwiek popełniłeś jeden z pięciu głównych przewinień?”. Jeśli odpowiedź brzmi nie, to wówczas powinien spytać: „Czy ukradłeś Dharmę?”. Jeśli odpowiedź brzmi nie, to powinien spytać: "Czy jesteś hermafrodytą lub kimś pozbawionym organów seksualnych? Czy kiedykolwiek złamałeś osiem wskazań? Czy kiedykolwiek porzuciłeś swoich rodziców lub nauczycieli, gdy byli chorzy? Czy zabiłeś kogokolwiek, kto wzbudził w sobie aspirację ku oświeceniu, ukradłeś rzeczy Sanghi lub użyłeś oszukańczej czy nie cnotliwej mowy? Czy zachowałeś się kiedykolwiek niewłaściwie wobec matki lub sióstr? Czy kłamałeś kiedyś publicznie?”.

Jeśli odpowiedź brzmi nie, wówczas powinien mu powiedzieć: „Dobry synu, wskazania upasaki są trudne do utrzymania. Dlaczego? Te wskazania są podstawą dla dziesięciu wskazań śramanery, wskazań bhiksiu, wskazań bodhisattwy, a nawet są podstawą nieprześcignionego oświecenia. Jeśli ktoś złamie te wskazania, to przez niezmierzone i nieograniczone żywoty będzie tkwił w trzech złych światach i przechodził wielkie cierpienia. Teraz pragniesz osiągnąć niezmierzone dobrodziejstwa. Czy możesz utrzymać te wskazania z całą szczerością?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien dalej powiedzieć: „Wskazania upasaki są trudne do podążania za nimi. Jeśli ktoś przyjął schronienie w Buddzie, raczej umrze niż przyjmie schronienie w Iśwaradewie czy innych bogach. Jeśli ktoś przyjął schronienie w Dharmie raczej woli umrzeć niż przyjąć schronienie w naukach heretyków. Jeśli ktoś przyjął schronienie w sandze to raczej umrze niż przyjmie schronienie w heretykach. Czy możesz szczerze przyjąć schronienie w takich właśnie Trzech Klejnotach?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak to powinien powiedzieć: „Dobry synu, wskazania upasaki są trudne do utrzymania. Kto przyjął schronienie w Trzech Klejnotach powinien chronić czujące istoty od lęku. Jeśli może dać nieustraszoność, to osiąga wskazania upasaki a nawet nieprześcignione doskonałe oświecenie. Czy możesz dać nieustraszoność odczuwającym istotom?”.

Jeśli odpowie tak, powinien następnie powiedzieć:

Jest pięć rzeczy, które powstrzymują nas od osiągnięcia w tym życiu bogactwa i długiego życia. Jakie rzeczy? Zabijanie, kradzież, niewłaściwe zachowanie seksualne, kłamstwo, i przyjmowanie środków odurzających. Ze względu na zabijanie [w przeszłości] czujące istoty cierpią w obecnym życiu z powodu niemiłego wyglądu, słabości fizycznej, hańby, krótkiego życia, małego majątku, oddzielenia od bliskich, zarzutów ze strony świętych i mądrych ludzi, nieufności ze strony innych, i bycie oskarżonym o niewłaściwe uczynki popełnione przez innych. To są skutki w obecnym życiu z powodu złej karmy [zabijania]. Po śmierci wpada do piekła i cierpi z powodu chorób, głodu, pragnienia, długiego życia w piekle, brzydoty, słabości, hańby i tym podobnych. To nazywane jest zapłatą karmiczną w przyszłych żywotach z powodu złej karmy zabijania. Jeśli taka osoba ponownie rodzi się jako człowiek ponownie cierpi z powodu brzydoty, krótkiego życia i biedy. Ze względu na siłę niewłaściwych przyczyn i warunków związaną z tą osobą pięć rodzajów ziaren i warzyw daje mniejsze plony. Nieszczęście tej osoby rozciąga się na wszystkich ludzi i cały świat.

Ktokolwiek lubi kraść również otrzymuje zapłatę w postaci brzydoty, słabości fizycznej, złej reputacji i krótkiego życia. Jego rzeczy znikają i jest oddzielony od swojej rodziny. Gdy ktoś coś gubi podejrzenie pada na niego. Choć może być blisko z ludźmi nie zdobywa sobie zaufania i często jest ganiony przez świętych i mądrych ludzi. To nazywa się złą karmą kradzieży w obecnym życiu. Po śmierci rodzi się w piekle i cierpi z powodu brzydoty, słabości, hańby, głodu, pragnienia, przez długi czas. To nazywa się zapłatą karmiczną z powodu kradzieży w przeszłych żywotach. Jeśli odrodzi się ponownie jako człowiek będzie biedny. Nawet jeśli zdobędzie bogactwo to straci je natychmiast jak je zyska. Nie będzie kochany przez swoich rodziców, braci i żonę. Jego ciało często cierpi i zawsze jest pełen smutku. Ze względu na siłę przyczyny jednej złej osoby inni nie zdobywają siły z przyjętego pożywienia. Niedobre skutki czynów tej osoby rozciągają się na miliony ludzi.

Dobry synu. Kto mówi kłamstwa będzie miał smród z ust i brzydki wygląd. Nawet jeśli powie prawdę ludzie nie będą mu ufać i będą go nie lubić i unikać. Te skutki nazywamy zapłatą karmiczną z powodu kłamstw w tym życiu. Po śmierci narodzi się w piekłach i będzie cierpiał z powodu głodu, pragnienia, i gorąca. To nazywa się zapłatą za złą karmę w przyszłych żywotach. Jeśli rodzi się ponownie jako człowiek jego ciało i usta będą zdeformowane. Choć może mówić prawdę ludzie nie będą mu wierzyć i będą go unikać. Choć może głosić właściwą Dharmę ludzie nie będą chcieli jej słuchać. Wszystkie zewnętrzne rzeczy będą się pomniejszać ze względu na moc złych przyczyn jednej złej osoby.

Dobry synu. Ktokolwiek lubi przyjmować środki odurzające traci to co posiada w tym życiu. Jest chory na ciele i umyśle i zawsze jest kłótliwy. Jego zła reputacja sięga daleko i traci rozum. Nie ma poczucia wstydu i żalu za popełnione zło i staje się brzydki i słaby. Często jest ganiony przez wszystkich ludzi. Ludzie unikają go i nie może dobrze praktykować. To nazywane jest skutkami picia doświadczanymi w tym życiu. Po śmierci znajdzie się w piekle i będzie doświadczał niezmierzonego cierpienia z powodu głodu i pragnienia. To jest zapłata karmiczna w przyszłych żywotach. Jeśli ponownie narodzi się jako człowiek jego ciało i umysł nigdy nie są w harmonii, i nie jest świadom dobrych dharm. Z powodu mocy przyczyny jednej złej osoby wszystkie rzeczy ulegają degeneracji.

Dobry synu. Ktokolwiek uprawia niewłaściwy seks, nie może chronić siebie i innych i jest podejrzanym pośród wszystkich odczuwających istot. Cokolwiek czyni kłamie na ten temat. Cały czas odczuwa cierpienie z powodu chorób. Jego umysł jest rozproszony nie może dobrze praktykować i bezmyślnie traci swój majątek. Nie jest kochany przez żonę i dzieci i jego życie jest krótkie. To nazywa się zapłatą karmiczną doświadczaną w tym życiu z powodu złej karmy niewłaściwych seksualnych zachowań. Po śmierci odrodzi się w piekłach i będzie cierpiał z powodu okropnego wyglądu, słabości, głodu, pragnienia przez długi czas. To nazywa się skutkami karmicznymi złych seksualnych zachowań w przyszłych żywotach. Jeśli ponownie rodzi się jako człowiek, będzie miął pośledni wygląd i złą mowę i ludzie będą go unikać. Nie jest w stanie chronić i utrzymać przy sobie swojej żony, synów i córki. Z powodu przyczynowej siły jednej złej osoby wszystkie zewnętrzne rzeczy nie są w pokoju.

Dobry synu. Czy możesz trzymać się z daleka od tych pięciu złych dharm?

Jeśli odpowiedź brzmi tak wówczas [mistrz wskazań] powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno robić się czterech rzeczy. Jakich rzeczy? Nie powinno się oszukiwać z powodu chciwości, nienawiści, głupoty, lub lęku. Czy możesz trzymać się z daleka od tych czterech złych dharm?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno się udawać do pięciu miejsc, to znaczy do miejsc uboju zwierząt, prostytutek, barów, pałaców i miejsc nietykalnych – czańdala. Czy możesz trzymać się z daleka od tych pięciu miejsc?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno robić się pięciu rzeczy. Nie powinno sprzedawać się żywych istot, broni, trucizn, alkoholu i oleju. Czy możesz trzymać się z daleka od czynienia tych pięciu rzeczy?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno się robić trzech rzeczy – robić pułapek na zwierzynę, farbować jedwabiu i wyrabiać skóry. Czy możesz uniknąć tych trzech rzeczy?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie wolno robić dwóch rzeczy: angażować się w sześć rodzajów hazardu jak gry, szachy i ty podobne oraz angażować się w różne rozrywki jak śpiew, taniec i tym podobne. Czy możesz się wystrzegać tych dwóch rzeczy?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno przebywać się w pobliżu czterech rodzaj ludzi – hazardziści, biorący środki odurzające, oszuści, handlarze alkoholu i narkotyków. Czy możesz powstrzymać się od kontaktu z tymi czterema rodzajami ludzi?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien spytać: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki nie powinno się folgować sobie. Co oznacza folgować sobie? To znaczy, że ktoś rezygnuje z praktykowania dobrych dharm, kiedy jest zimno, gorąco, kiedy jest się głodnym, spragnionym lub najedzonym; rano lub popołudniu, załatwiając interesy, zaczynając jakieś działanie, w momencie straty, zysku, lęku, radości lub kradzieży, w czasie kiedy zboże jest drogie lub gdy jest się chorym, młodym, słabym, starym, bogatym albo biednym, albo w czasie kiedy zarabia się na życie. Czy możesz trzymać się z daleka od folgowania sobie?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien powiedzieć: „Dobry synu po przyjęciu wskazań upasaki najpierw należy oddać się świeckim studiom. Po nauczeniu się, można pracować na swój majątek we właściwy sposób. Kiedy zdobyło się majątek należy podzielić go na cztery części Jedna część powinna być ofiarowana rodzicom, sobie, żonie i krewnym. Dwie części powinny być zainwestowane. A czwarta część powinna być zaoszczędzona na przyszłość. Czy możesz uczynić te cztery rzeczy?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, powinien powiedzieć: „Dobry synu. Bogactwo nie powinno być powierzone w czterech miejscach: w miejscu starych ludzi, w odległych miejscach, w miejscach złych ludzi i ludzi potężnych. Nie wolno zostawiać swojego bogactwa w tych czterech miejscach. Czy możesz ich unikać?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien powiedzieć: „Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaki należy trzymać się z daleka od czterech rodzajów złych ludzi – mówiących o błędach innych, wyrażających błędne poglądy, mających łagodne wypowiedzi, ale mających występny umysł, robiących niewiele natomiast mówiących bardzo dużo. Czy możesz unikać tych czterech rodzajów ludzi?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, to powinien przyjąć tą osobę [która chce przyjąć wskazania upasaki], i pozwolić jej mieszkać w pobliżu i służyć wyświęconemu i mądremu mistrzowi przez pół roku. Powinien obserwować przez pół roku cztery zachowania tej osoby.

Jeśli jest on w stanie czynić tak jak był nauczany, to po sześciu miesiącach harmonijne zgromadzenie co najmniej dwudziestu mnichów jest proszonych na spotkanie. Wówczas prowadzący mnich przemawia: „Wielka i cnotliwa Sangho, proszę słuchajcie. Ta osoba {imię nazwisko] prosi o udzielenie wskazań upasaki przez Sanghę. Oczyścił swoje cztery działania przez sześć miesięcy i szczerze podtrzymuje podstawy czystości. To jest prawdziwy człowiek. Jeśli Sangha udziela swojej zgody proszę pozostańcie w ciszy. Jeśli nie, to proszę przemówcie”.

Jeśli Sangha wyrazi swoje pozwolenie, starszy mnich mówi: „Dobry synu, słuchaj uważnie. Sangha udzieliła ci swojego pozwolenia byś przyjął wskazania upasaki. Te wskazania są podstawą wszystkich dobrych dharm. Kto doskonale opanuje te wskazania osiągnie owoc Wchodzącego w Strumień aż do Nigdy Nie powracającego. Kto złamie te wskazania spadnie do trzech złych krain. Dobry synu. Wskazania upasaki są niepojęte. Dlaczego? Ponieważ po przyjęciu ich, choć można odczuwać pięć przyjemności nie mogą powstrzymać one przed osiągnięciem owocu Wchodzącego w Strumień, aż do Nigdy Nie powracającego. Dlatego są niepojęte. Czy możesz przyjąć te wskazania dla dobra odczuwających istot?”.

Jeśli odpowiedź brzmi tak, mędrzec powinien wyjaśnić sposób przyjmowania schronienia w Trzech Klejnotach. Po przyjęciu Trzech Schronień, osoba przyjmująca je staje się upasaką.

Mędrzec powinien powiedzieć ponownie: „Dobry synu, słuchaj uważnie, słuchaj uważnie. Doskonale oświecony Tathagata mówi, że istnieją różne stopnie wypełnienia wskazań upasaki jak utrzymywanie jednego wskazania, utrzymywanie połowy wskazania, nie utrzymywanie żadnego wskazania, utrzymywanie większości wskazań, utrzymywanie pełnych wskazań. Jeśli po przyjęciu schronienia w Trzech Klejnotach nie przyjmuje się żadnego spośród pięciu wskazań, nazywanym jest się upasaką. Jeśli po przyjęciu schronienia w Trzech Klejnotach przyjmuje jedno wskazanie, to jest się nazywanym upasaką utrzymującym jedno wskazanie. Jeśli po przyjęciu schronienia w Trzech Klejnotach przyjmie się dwa wskazania, to jest się nazywanym Upasaką utrzymującym częściowe wskazania. Po przyjęciu schronienia w Trzech Klejnotach i przyjęciu dwóch wskazań, jeśli jedno z nich zostanie złamane to jest się nazywanym nie-utrzymującym wskazań upasaką. Jeśli po przyjęciu schronienia w Trzech Klejnotach przyjmie się trzy lub cztery wskazania nazywanym jest się utrzymującym większość wskazań upasaką. Po przyjęciu schronienia w trzech Klejnotach przyjmie się pięć wskazań nazywanym jest się utrzymującym pełne wskazania upasaką. Teraz od utrzymującego jedno wskazanie aż do utrzymującego pełne wskazania upasaką, którym z nich chcesz być?”.

Po wyrażeniu swojego wyboru, mędrzec powinien przekazać wybraną liczbę wskazań. Po udzieleniu wskazań powinien powiedzieć:

Jest sześć kardynalnych wskazań pośród wskazań upasaki. Dobry synu. Po przyjęciu wskazań upasaka nie powinien zabijać żadnej żywej istoty od niebiańskiej aż po tak niskie jak mrówka. Po przyjęciu wskazań jeśli poucza innych by zabijali traci wskazania upasaki. Taka osoba nie może osiągnąć nawet stanu ciepła – uśmagata, nie mówiąc już o osiągnięciu owocu Wchodzącego w Strumień lub Nigdy Nie powracającego. Nazywany jest upasaką łamiącym wskazania, śmierdzącym upasaką, pozakastowym upasaką (czandala), skalanym upasaką, chorym i cierpiącym upasaką. Wskazanie przeciw zabijaniu nazywane jest pierwszym kardynalnym wskazaniem.

Nie powinien skraść nawet jednego grosza dla własnego życia. Jeśli złamie to wskazanie traci wskazania upasaki. Taka osoba nie może osiągnąć nawet stanu rozgrzania Dharmy nie mówiąc już o owocu Wchodzącego w Strumień lub Niepowracającego. Nazywany jest łamiącym ślubowania upasaką, śmierdzącym upasaką, pozakastowym upasaką, skalanym upasaką, chorym upasaką. To jest drugie kardynalne wskazanie.

Nawet dla swojego życia nie powinien kłamać, że osiągnął kontemplacją nieczystości lub owoc Nigdy Nie-powracającego. Jeśli złamie to wskazanie traci wskazania upasaki. Taki człowiek nie może osiągnąć stanu rozgrzania Dharmy ani owocu Wchodzącego w Strumień czy Nigdy Nie powracającego. Nazywany jest łamiącym wskazania upasaką, śmierdzącym upasaką, pozakastowym upasaką, skalanym i chorym upasaką. To jest trzecie kardynalne wskazanie.

Nawet dla ratowania swojego życia nie powinien angażować się w niewłaściwy seks. Jeśli złamie to wskazanie traci wskazania upasaki. Nie może wówczas osiągnąć nawet stanu ciepła Dharmy nie mówiąc już o osiągnięciu owocu wchodzącego w strumień lub nie powracającego. Nazywany jest łamiącym wskazania upasaką, śmierdzącym upasaką, pozakastowcem, skalanym i chorym upasaką. To jest czwarte kardynalne wskazanie.

Nawet dla ratowania swojego życia, nie powinien mówić o błędach bhiksiu, bhiksiuni, upasaków i upasik. Jeśli złamie to wskazanie traci wskazania upasaki. Nie może wówczas osiągnąć nawet stanu ciepła Dharmy, nie mówiąc już o owocu Wchodzącego w Strumień czy Nigdy Nie powracającego. Nazywany jest łamiącym wskazania upasaką, śmierdzącym upasaką, pozakastowcem, skalanym i chorym upasaką. To jest piąte kardynalne wskazanie.

Nawet dla ratowania swojego życia nie powinien sprzedawać środków odurzających. Jeśli złamie to wskazanie traci wskazania upasaki. Nie może wówczas osiągnąć nawet stanu ciepła Dharmy, nie mówiąc o owocu Wchodzącego w Strumień czy Nigdy Nie powracającego. Nazywany jest wtedy łamiącym wskazania upasaką, śmierdzącym upasaką, pozakastowcem, skalanym i chorym upasaką. To jest szóste kardynalne wskazanie.

Dobry synu. Jeśli ktoś przyjmuje wskazania upasaki i może je szczerze utrzymać może osiągnąć owoc wskazań. Dobry synu. Wskazania upasaki są jak cenny naszyjnik i jego ozdoba, zapach którego aromat przenika niezliczone światy i zakrywa niezdrowe dharmy. Wskazania są dobrymi dharmami i przepisami, skarbnica nieprześcignionych bogactw, spokojne miejsce szlachetności, gruntem na którym wyrastają zdrowe dharmy słodkie jak nektar. Jedna myśl wskazań przyniesie takie niewymierne dobra. O ileż więcej, jeśli ktoś przyjmie i utrzyma te wskazania bez łamania ich.

Dobry synu, tak jak Buddha powiedział, jeśli upasaka, który przyjął wskazania nie czyni ofiarowań swoim rodzicom i nauczycielom popełnia poważne wykroczenie (duskrta). Nie może podnieść się z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka oddaje się odurzaniu popełnia poważne wykroczenie. Nie może podnieść się z upadku i oczyścić swych uczynków. Jeśli upasaka który przyjął wskazania nie opiekuje się chorymi popełnia poważne wykroczenie. Nie może podnieść się z upadku, ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka który przyjął wskazania nie daje błagającym tego co dać może, ale odsyła ich z pustymi rękami popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków.

Jeśli upasaka widząc bhiksiu, bhiksiuni, starszego upasakę lub starszą upasikę nie wstanie by pozdrowić ich i pokłonić się im popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania na widok bhiksiu, bhiksiuni, upasaki lub upasiki, którzy łamią wskazania, wzbudza w sobie arogancką myśl „Jestem lepszy od nich, oni nie są tak dobrzy jak ja” popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania przez sześć dni w każdym miesiącu nie utrzymuje ośmiu wskazań, ani nie czyni ofiar wobec Trzech Klejnotów popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania nie bierze udziału w naukach Dharmy, które są dawane w promieniu 40 mil popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania zabiera pościel, łóżka lub meble Sanghi popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków.

Jeśli upasaka, który wziął wskazania podejrzewa, że w wodzie są żywe organizmy a jednak pije tą wodę, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania podróżuje samotnie w podejrzanych miejscach popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania nocuje sam w klasztorze mniszek popełnia poważne wykroczenie. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania bije lub krzyczy na swoich niewolników, służbę lub na innych ludzi dla dobra swojego bogactwa lub życia popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani nie może oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania daje pozostałości bhiksiu, bhiksiuni, upasace lub upasice, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich uczynków.

Jeśli upasaka przyjął wskazania, a hoduje koty i lisy popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania hoduje słonie, konie, krowy, owce, wielbłądy, osły, lub jakiekolwiek inne zwierzęta i nie oddał ich tym, którzy nie przyjęli jeszcze wskazań popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania nie trzyma szaty wskazań, żebraczej miski i kija mnisiego popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania ma potrzebę uprawiania roli by się utrzymać przy życiu, ale nie szuka czystej wody i gleby pod uprawę, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który utrzymuje wskazania angażuje się w interesy używając przy tym miar i wag, po dokonaniu transakcji nie powinien jej odwoływać dla dokonania bardziej intratnej, ważąc towary powinien czynić to prawidłowo. Jeśli coś się nie zgadza powinien to powiedzieć i poprawić. Jeśli tego nie uczyni popełnia poważne wykroczenie.

Jeśli upasaka, który przyjął wskazania odbywa stosunek seksualny w niewłaściwym czasie lub miejscu, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku i oczyścić swoich czynów. Jeśli utrzymujący wskazania upasaka jest zaangażowany w interesy, a unika podatków lub przywłaszcza sobie publiczne fundusze popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich uczynków. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania łamie ustanowione prawo popełnia poważne wykroczenie i nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów. Jeśli Upasaka, który przyjął wskazania nie ofiaruje nowo zebranego zboża, owoców i warzyw najpierw Trzem Klejnotom, ale zjada je pierwszy, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich czynów. Jeśli upasaka który przyjął wskazania naucza Dharmy bez zezwolenia Sanghi i chwali się tym popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania idzie przed bhiksiu lub śramanerą popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów. Jeśli upasaka ofiarowuje jedzenie mnichom, a w międzyczasie ofiarowuje jedzenie swojemu nauczycielowi w wielkiej ilości to popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku ani oczyścić swoich czynów.

Jeśli upasaka, który przyjął wskazania hoduje jedwabniki popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów. Jeśli upasaka, który przyjął wskazania przechodząc drogą widzi chorego człowieka i nie zaopiekuje się nim i znajdzie dla niego miejsce, popełnia poważne wykroczenie. Nie może powstać z upadku, ani oczyścić swoich czynów.

Dobry synu. Jeśli upasaka może szczerze zaakceptować i trzymać te wskazania, jest jak biały kwiat lotosu pośród innych upasaków, piękny i nieprześcigniony zapach pośród innych, czysty lotos pośród innych upasaków, prawdziwy klejnot i bohater pośród innych upasaków.

Dobry synu. Jak Buddha powiedział istnieją dwa rodzaje bodhisattwów – świeccy i wyświęceni. Wyświęcony bodhisattwa nazywa się bhiksiu, a świecki upasaka. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisattwie utrzymać wskazania dla wyświęconych osób, ale jest bardzo trudno dla świeckiego bodhisattwy utrzymać świeckie wskazania. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez znacznie więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY
O OCZYSZCZENIU WSKAZAŃ

Sudżata spytał Buddhy:

— Po przyjęciu wskazań jak upasaka je oczyszcza?

Buddha powiedział:

— Dobry synu. Istnieją trzy sposoby oczyszczenia tych wskazań. Wiara w Buddhę, Dharmę i Sanghę; wiara w doktrynę przyczyny i skutku oraz posiadanie pojmującego umysłu. Inne cztery sposoby to, dobre myśli, współczująca myśli, nie pożądliwe myśli oraz okazywanie uprzejmości tym, którzy nigdy nie okazali nam uprzejmości. Istnieje jeszcze innych pięć sposobów. Pomaganie swoim nieprzyjaciołom, uwalnianie tych, którzy są w niebezpieczeństwie lub w lęku, dawanie z radością zanim zostanie się poproszonym, dawanie równo i bez podziałów, bycie współczującym wobec wszystkich bez względu na ich związek z nami.

Istnieją jeszcze inne cztery sposoby: nie uleganie upokarzającemu myśleniu, że nigdy nie osiągnie się owocu oświecenia, umysł wzmocniony na drodze do oświecenia, energiczne i pilne praktykowanie zdrowych dharm, praktykowanie wielkich czynów bez uczucia zmęczenia czy żalu. Istnieją jeszcze inne cztery sposoby: studiowanie dobrych dharm i uczenie innych by uczynili to samo, unikanie złych dharm i uczenie innych by unikali złych dharm, odróżnianie dobrych dharm od złych pozostanie nie przywiązanym do wszystkich dharm.

Są inne cztery sposoby: urzeczywistnienie, że uwarunkowane dharmy są bez jaźni i nie są w posiadaniu jaźni, urzeczywistnienie, że istnieje karmiczny rezultat każdego działania, że wszystkie uwarunkowane dharmy są nietrwałe, wiedza iż szczęście jest rezultatem bólu, a ból jest rezultatem szczęścia. Są inne trzy sposoby: nieprzywiązanie do czujących istot, obdarzanie szczęściem czujące istoty z myślą równości, praktykowanie w zgodzie z tym co się głosi. Są inne trzy sposoby: umiejętność obdarzenia istot przyczynami wiodącymi do szczęścia, nie proszenie o zapłatę za swoje działanie, wiedza, że nieprześcignione oświecenie jest absolutnie osiągalne.

Istnieją inne trzy sposoby: wielkie cierpienie dla dobra wszystkich istot, w kolejności, bez przerwy i choć odczuwa się cierpienie nie żałowanie z tego powodu. Są inne trzy sposoby: pomimo, że nie wykorzeniło się jeszcze poczucia pragnienia, dawanie tego co się kocha innym, choć nie pozbyło się jeszcze uczucia nienawiści zdolność znoszenia krzywdy wyrządzonej przez innych, choć nie wykorzeniło się jeszcze głupoty zdolność rozróżniania złych dharm od dobrych. Są jeszcze trzy inne sposoby: dobra znajomość nieskończonych sposobów nauczania [upaya] czujących istot jak unikać złych dharm, dobra znajomość niezliczonych sposobów nauczania czujących istot jak praktykować dobre dharmy, nigdy nie poddawanie się zmęczeniu kiedy naucza się czujące istoty.

Są inne trzy sposoby: nie oszczędzanie własnego ciała czy życia, by pomóc czującym istotom uniknąć fizycznego cierpienia, nie oszczędzanie swojego ciała czy życia by pomóc czującym istotom uniknąć mentalnego cierpienia, nie oszczędzanie swojego ciała czy życia, kiedy naucza się odczuwające istoty praktykowania dobrych dharm. Są inne trzy sposoby: pomaganie w sprawach innych ludzi, zanim weźmie się za swoje sprawy, nie wybieranie sobie czasu kiedy pomagamy w sprawach innych ludzi, nie odczuwanie obaw o osobiste trudności, kiedy się tak czyni.

Są inne trzy sposoby: nie bycie zazdrosnym, odczuwanie radości gdy inni są szczęśliwi, bezustanne wytwarzanie dobrych myśli bez żadnej przerwy. Są inne trzy sposoby: nie zapominanie nawet o najmniejszym dobru widzianym w innych, zawsze myślenie o tym jak odpłacić nawet najdrobniejszą uprzejmość, utrzymanie nieporuszonego umysłu i nie cofanie się, kiedy przechodzi się przez niezmierzone cierpienia napotkane w niezliczonych żywotach. Są inne trzy sposoby: znając dobrze błędy samsary, nie wahanie się w swoich wysiłkach, bycie schronieniem dla czujących istot, które nie mają schronienia, widząc błądzące istoty odczuwanie wobec nich współczucia i nie krytykowanie ich wad.

Są inne trzy sposoby: przebywanie blisko pożytecznych przyjaciół, nigdy nie odczuwanie zmęczenia w słuchaniu nauk Dharmy, szczere konsultowanie i akceptowanie nauk pożytecznych przyjaciół. Istnieje innych dziewięć sposobów, które zawierają unikanie trzech czynów, nie odczuwanie żalu w trzech okresach dnia, i dawanie równo trzem rodzajom czujących istot. Są inne cztery sposoby, dobroć, współczucie, radość i równość. Dobry synu, jeśli bodhisattwa oczyszcza swój umysł czystą Dharmą powinien to robić w dwóch okresach czasu: kiedy Buddha pojawia się na świecie, i kiedy pratjekabuddha pojawia się na świecie.

Dobry synu. Są trzy sposoby dzięki którym czujące istoty rozwijają dobre dharmy: słuchanie Dharmy, zastanawianie się nad nią, praktykowanie jej. Powinno się słuchać i zastanawiać nad Dharmą w czasie dwóch okresów, natomiast praktykowanie można osiągnąć w jakimkolwiek czasie.

Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Wyświęconemu bodhisattwie nie jest trudno oczyścić wskazania, ale świeckiemu bodhisattwie jest trudno. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez znacznie więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ SZESNASTY
USUWANIE ZŁA

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, po przyjęciu przez bodhisattwę wskazań upasaki, jeśli pozostają skalania [oryg. ang. zło] wewnętrzne i zewnętrzne jak je unika?

Buddha powiedział:

— Dobry synu. Jeśli bodhisattwa ma wewnętrzne zło i nieczystości, powinien praktykować uważność Buddhy. Jeśli ktoś praktykuje szczerze uważność Buddhy, to może uniknąć wewnętrzne i zewnętrzne wady i nieczystości i może rozwinąć współczucie i mądrość.

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, jak można osiągnąć uważność Buddhy?

Buddha powiedział:

— Należy kontemplować siedem wyższości Buddhy: wyższość ciała, pozostawania w Dharmie, mądrości, doskonałości, praktyki, niepojętości i wyzwolenia.

Czym jest wyższość ciała? Ciało Tathagaty jest ozdobione trzydziestu dwoma wspaniałymi znakami i osiemdziesięcioma doskonałymi cechami. Moc Jego każdego palca równa się sile dziesięciu tysięcy osiemdziesięciu Airawanów [słoń Indry]. Czujące istoty odczuwają zachwyt i nigdy nie są zmęczone widzeniem ciała Tathagaty. To oznacza wyższość ciała Buddhy.

Czym jest wyższość przebywania w Dharmie? Po tym, gdy Tathagata sam osiągnie dobrodziejstwa może litować się, pomagać i przynosić dobrodziejstwa niezliczonym czującym istotom. To oznacza wyższość przebywania w Dharmie.

Czym jest wyższość mądrości? Mądrość Tathagaty składa się z czterech rodzajów elokwencji, które są poza pojęciem śrawaków i pratjekabuddhów. To jest wyższość mądrości.

Czym jest wyższość doskonałości? To odnosi się do doskonałości Tathagaty w praktyce, życiu, moralności i poglądów.

Czym jest wyższość praktyki? To odnosi się do praktyki Tathagaty, Czczonego Przez Świat, w trzech samadhi i dziewięciu stopniach medytacji, które są wyższe od praktykowanych przez śrawaków i pratjekabuddhów.

Czym jest wyższość niepojętości? Odnosi się to do sześciu mocy Buddhy, które są wyższe niż te prezentowane przez śrawaków i pratjekabuddhów, dziesięciu mocy, cztery cechy nieustraszoności, wielkie współczucie i trzy cechy przytomności.

Czym jest wyższość wyzwolenia? To oznacza, że Tathagata osiągnął doskonale dwa rodzaje wyzwolenia, usuwa przeszkodę do mądrości oraz odcina przeszkody wszystkich skalań i złych nawyków na zawsze i osiągnął mistrzostwo nad wiedzą i warunkami.

Dlatego w sutrach Śariputra wychwalał siedem rodzajów wyższości Tathagaty. Na poszczególnych stopniach od kontemplacji nad nieczystością, aż do osiągnięcia nieprześcignionego, doskonałego oświecenia i od poziomu ozdoby do wyzwolenia Tathagata przewyższa śrawaków i pratjekabuddhów i dlatego nazywany jest Nieprześcignionym i Czczonym.

By pomóc odczuwającym istotom Tathagata praktykował samadhi pustki i samadhi całkowitego wygaśnięcia, cztery dhjany, dobroć, współczucie i dwanaście ogniw przyczyn i warunków. Tathagata jest całkowicie oświecony i jego kazania są nieograniczone [absolute], dlatego nazywany jest Tak Odeszłym. Buddha zaczął od poziomu ozdoby i podążył do osiągnięcia nieprześcignionego, całkowitego oświecenia. Dlatego nazywany jest Tak Przybyłym. Ponieważ osiąga subtelną i wspaniałą Dharmę, nazywany jest Arhatem. Ponieważ wart jest ofiar od wszystkich bogów i ludzi nazywany jest Arhatem. Ponieważ rozumie dwie prawdy, względną prawdę i ostateczną prawdę nazywany jest Doskonale Oświeconym. Ponieważ praktykuje i utrzymuje wskazania i doskonale opanowuje trzy wglądy nazywany jest Doskonałym w Wiedzy i Zachowaniu. Ponieważ nie transmigruje dłużej w świecie cyklicznej egzystencji nazywany jest Dobrze Odeszłym (sugata). Ponieważ zna dwa światy, świat odczuwających istot i świat fizyczny nazywany jest Znawcą Świata. Ponieważ dobrze zna skuteczne metody regulowania istot nazywany jest Lekarzem Wszystkich. Ponieważ uwalnia istoty z lęku i uczy [chwilowymi sposobami] je jak uwolnić się od cierpienia i jak osiągnąć szczęście nazywany jest Nauczycielem Bogów i Ludzi. Ponieważ zna każdą praktykę i dharme nazywany jest Buddhą. Ponieważ może pokonać cztery demony nazywany jest Bhagawanem.

Następnie bodhisattwa utrzymujący wskazania upasaki powinien kontemplować, że Tathagata praktykuje moralność, medytację i mądrość dla dobra odczuwających istot. Przez niezliczone żywoty przynosi dobro wrogom i przyjaciołom bez żadnego rozróżniania. Usunął niezliczone skalania choroby i zna każdą istotę, która przechodzi wielkie cierpienia z powodu każdego skalania przez niezliczone żywoty. Dla dobra odczuwających istot Tathagata, Czczony Przez Świat oddaje to co jest trudne do oddania i znosi to co jest trudne do zniesienia. Buddha posiada dwa rodzaje czystości: czystość ozdoby i czystość karmy. Z powodu mocy przyczyn i warunków tych dwóch rodzajów czystości, żaden bóg ani człowiek na pierwszych dziesięciu stopniach, aż po ostatnie dziesięć stopni nie może mówić o Jego błędach. Tathagata posiada osiemdziesiąt tysięcy głosów odczuwające istoty nigdy nie są zmęczone słuchaniem Go. Z tych wszystkich powodów Tathagata przewyższa wszystkich śrawaków i pratjekabuddhów.

Dobry synu. Jeśli utrzymujący wskazania upasaki bodhisattwa pragnie oczyścić swoje wskazania, powinien praktykować świadomą pamięć Buddhy jak powyżej. Jeśli to uczyni będzie wolny od wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych złych przyczyn, powiększy współczucie i mądrość, wykorzeni pożądanie, nienawiść i głupotę i doskonale osiągnie wszystkie dobre dharmy. Dobry synu są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Wyświęconym bodhisattwom nie jest trudno praktykować uważność Buddhy, ale świeckiemu bodhisattwie jest trudno. Dlaczego? Ponieważ świecki bodhisattwa jest ograniczony przez więcej niekorzystnych uwarunkowań.

ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY
SKŁADANIE OFIAR TRZEM KLEJNOTOM

Sudżata spytał:

— Czczony Przez Świat, po przyjęciu wskazań upasaki jak bodhisattwa powinien składać ofiary Trzem Klejnotom?

Buddha powiedział:

— Dobry synu. Są trzy pola błogosławieństw na świecie: pole zwrotu dobroci, pole przynoszącej zasługę cnoty, pole biedy. Pole zwrotu dobroci odnosi się do rodziców, nauczycieli i mnichów. Pole przynoszącej zasługę cnoty odnosi się do tych co osiągnęli stan ciepła [pierwszy z czterech stopni przyśpieszających praktykę], aż do tych co osiągnęli nieprześcignione doskonałe oświecenie. Pole biedy odnosi się do wszystkich ludzi, którzy zostali doświadczeni przez biedę. Tathagata, Czczony Przez Świat, należy do dwóch pól błogosławieństwa do pola zwrotu dobroci i pola przynoszącego zasługę cnoty. Dharma także należy do tych dwóch pól. Sangha należy do wszystkich trzech pól błogosławieństwa, zwrotu dobroci, przynoszącej zasługę cnoty i ubóstwa. Dlatego gdy osoba przyjmie wskazania upasaki powinna szczerze i z oddaniem czynić ofiary Trzem Skarbom.

Dobry synu. Tathagata jest skarbem Dharmy, dlatego mądry człowiek powinien czynić ofiary w czasie jego fizycznej obecności, przed relikwiami, wyobrażeniami i stupami. W niecywilizowanych miejscach, gdzie nie ma stup czy figur powinien pozostawać świadom i pełen szacunku [wobec Buddhy] i stale Go czcić. Powinien czynić to samemu jak i namawiać do tego innych. Powinien czuć się szczęśliwy, kiedy widzi innych czyniących w taki sam sposób. Jeśli sam posiada dobrą moc, powinien sprawiać by inni czynili tak razem z nim. Po uczynieniu ofiary nie powinien lekceważyć siebie ani Trzy Skarby. Nie zmusza innych do składania mu ofiar, ani nie składa ofiar by wywyższyć się nad innymi. Kiedy czyni ofiary nie powinien czuć smutku czy żalu. Składa dłonie razem i z wielki szacunkiem i czcią czyni ofiary, czy jest to jeden grosz czy niezliczone klejnoty, kawałek jedwabiu czy niezliczone ilości jedwabiu, jeden kwiat czy niezliczone kwiaty, jedna laseczka kadzidła czy niezliczone ilości kadzidła, jedna linijka wiersza ku czci [Trzech Skarbów] czy niezliczone wiersze, jeden pokłon czy niezliczone pokłony, jedno okrążenie czy niezliczone okrążenia, czy czyni to raz czy niezliczoną ilość razy, samemu czy razem z innymi.

Dobry synu. [Bodhisattwa, który] w taki sposób może szczerze czynić ofiary Buddzie, Dharmie i Sandze, powinien czynić tak bez rozróżniania czy czyni to w trakcie mojego życia czy po nirwanie. Kiedy widzi stupę, powinien uczynić ofiary ze złota, srebra, brązu, żelaza, chorągwi, muzyki, kadzideł, oleju i światła. Jeśli widzi stupę, która została podeptana i zrujnowana przez ptaki i zwierzęta powinien ją naprawić i oczyścić. Jeśli jest ona zniszczona przez burze, powodzie, lub ogień, również powinien ją naprawić. Jeśli nie może poczynić napraw samemu powinien namówić innych by naprawili ją używając złota, srebra, brązu, żelaza, ziemi lub drewna. Jeśli stupa jest zakurzona powinien ją pozamiatać, jeśli jest brudna powinien ją umyć pachnącą wodą.

Jeśli bodhisattwa postawi stupę z klejnotów lub figurę buddhy powinien uczynić ofiary z różnych flag, baldachimów, kadzideł, kwiatów i muzyki. Jeśli nie ma środków na wybudowanie klejnotowej stupy, to powinien wybudować ją z gliny lub drewna i również ofiarować jej różne flagi, baldachimy, kadzidła, kwiaty i muzykę. Jeśli wewnątrz stupy jest trawa, nieczystości, martwe ptaki lub zwierzęta, odchody lub zgniłe i cuchnące kwiaty to powinien je usunąć. Jeśli są w stupie dziury przez które mogą włazić węże lub szczury powinien je zatkać. Czy figury Buddhy zrobione są z brązu, drewna, kamienia, gliny, złota, srebra, kryształu lub innych materiałów powinien myć je często i ofiarowywać im wonne zapachy. Odpowiednio do swoich możliwości materialnych powinien zrobić różnego rodzaju naszyjniki, a nawet zbudować stupę Czkrawatina i ofiarować kadzidło w świątyni. Jeśli stupa lub figura są zrobione z białej gliny powinny być ozdobione kryształami, perłami, dobrymi materiałami, jedwabiem, nićmi i dzwonkami. Materiały użyte do malowania Buddhy nie powinny zawierać żywicy ani jajek. Powinien czynić wobec nich ofiary w ciągu dnia jak i wieczorem, zarówno z girland różnych kwiatów, czystych luster, sproszkowanego kadzidła, pachnących olejków, sypanych kadzideł i tlących się kadzideł, lub różnego rodzaju muzyki i tańca. Nie powinien czynić ofiar z palącego się masła ghi czy jęczmienia jak czynią to heretycy. Nie powinien polewać stupę masłem ghi ani obmywać figurę Buddhy mlekiem. Nie powinien robić figurę Buddhy tylko do pasa. Jeśli jakakolwiek figura Buddhy jest w złym stanie powinien zakryć ją i poprosić kogoś o zreperowanie jej. Po zreperowaniu może zostać ponownie odkryta. Jeśli widzi zniszczoną figurę powinien z powagą czynić ofiary i czcić ją tak samo jakby była w całości.

Bodhisattwa powinien czynić ofiary w ten sposób samemu. Jeśli jest to poza jego możliwością, winien innym pomóc w tym i namawiać innych by tak czynili. Ktoś może czynić ofiary Tathagacie z wszystkich klejnotów czterech kontynentów, a inna osoba może po prostu oddawać cześć swoimi różnymi zasługami i najszczerszym wychwalaniem. Błogosławieństwa i zasługi tych dwóch osób będą równe. Tathagata jest doskonały zarówno fizycznie jak i psychicznie [duchowo]. Fizycznie posiada trzydzieści dwa doskonałe znamiona i osiemdziesiąt wspaniałych cech oraz posiada wielką siłę. Mentalnie posiada dziesięć mocy, cztery cechy nieustraszoności, wielkie współczucie, trzy cechy wglądu, pięć mądrości, samadhi, trzy bramy dharmy, jedenaście rodzajów kontemplacji pustki, mądrość pochodzącą z dwunastu ogniw współzależnego powstawania, niezmierzone koncentracje i medytacje. Doskonaląc siedem mądrości, [Tathagata] osiąga sześć doskonałości. Jeśli ktoś potrafi czcić te dharmy Buddhy, to czyni prawdziwe ofiarowanie wobec niego.

— Co oznacza czynienie ofiar wobec Dharmy?

— Dobry synu. Jeśli ktoś czyni ofiary wobec dwunastu działom świętych pism, ten czyni ofiary wobec Dharmy.

— Jak można czynić ofiary wobec dwunastu części świętych tekstów?

— Jeśli ktoś szczerze wierzy w zasługi świętych pism, akceptuje, recytuje i wyjaśnia je, jednocześnie praktykuje w zgodzie z nimi namawiając by inni czynili podobnie, to jest praktykowanie ofiarowania wobec dwunastu części świętych sutr.

Jeśli ktoś może kopiować dwanaście części świętych sutr i po skopiowaniu czyni wobec nich ofiary jakby czynił wobec Buddhy, a jednocześnie składając im ofiary podtrzymuje i recytuje je z wyjątkiem czasu gdy bierze kąpiel, ktoś taki czyni ofiary wobec Dharmy. Ofiary wobec Dharmy czyni się tak samo jak wobec Buddhy. Jest inna Dharma: Możliwość zdolność bodhisattwy, trzy poziomy zdolności pratjekabuddhów i trzy prawdy. Posiadanie takiej wiary jest ofiarą wobec Dharmy.

Jeśli ktoś czyni ofiary wobec osoby, która rozwija pragnienie oświecenia [bodicitta], utrzymuje czyste wskazania, zostawia życie domowe i praktykuje by osiągnąć owoc od wchodzącego w strumień po poziom arhata, ktoś taki czyni ofiary wobec Sanghi. Jeśli ktoś może w ten sposób czynić ofiary wobec Trzech Klejnotów, Buddhy, Dharmy i Sanghi, to powinieneś wiedzieć, że taka osoba nigdy nie jest oddalona od Tathagatów dziesięciu kierunków i kiedy chodzi, stoi, siedzi czy leży zawsze jest z Buddhą.

Dobry synu. Jeśli osoba może uczynić ofiary trzem polom zasługi jak wymieniłem wcześniej, to powinieneś wiedzieć, że będzie się radował dobrodziejstwami przez niezliczone żywoty. Dobry synu, są dwa rodzaje bodhisattwów świeccy i wyświęceni. Nie jest trudno wyświęconemu bodhisattwie czynić ofiary wobec Trzech Klejnotów, ale jest to trudne dla świeckiego bodhisattwy. Dlaczego? Ponieważ świecki Bodhisattwa jest ograniczony przez więcej niekorzystnych warunków.

ROZDZIAŁ DZIEWIĘTNASTY

Sudżata powiedział:

— Czczony Przez Świat, po tym, gdy bodhisatwa kultywuje sześć doskonałości – paramit, co może zrobić dla odczuwających istot?

— Dobry synu, taki bodhisatwa powinien wyzwolić odczuwające istoty, które toną w oceanie cierpienia. Dobry synu, jeśli ktoś skąpi bogactwa, Dharmy lub jedzenia, to otrzyma jako zapłatę biedę i głupotę przez niezliczoną ilość żywotów. Dlatego kiedy bodhisatwa praktykuje doskonałość dawania, powinien działać tak, by korzyść z tego działania odnosili inni i on sam. Dobry synu, jeśli ktoś raduje się dawaniem, dostrzega swoich wrogów jako bliskich przyjaciół, uwalnia tych, którzy nie są wolni, wierzy w przyczynę i skutek dawania i moralności, zdobędzie rezultat dawania.

Dobry synu, jest powiedziane, że praktyka dawania jest tylko myślą, ponieważ myśl jest korzeniem dawania. To nie jest prawdą. A dlaczego to nie jest prawdą? Praktyka dawania obejmuje pięć skupisk [skandh], ponieważ zawiera w sobie czyn ciała, mowy i umysłu. Jeśli dawanie ma pomóc dającemu i innym, powinno zawierać pięć skupisk. Praktykowanie dawania w ten sposób ozdobi ścieżkę do oświecenia. Odsunięcie nieszczęść i osiągnięcie wielkiego bogactwa jest głównym rezultatem dawania. Długowieczność, fizyczna siła, szczęście i elokwencja są drugorzędnym rezultatem dawania. Istnieją trzy rezultaty dawania. Ze względu na wielkie bogactwo, ofiarodawca zdobywa wspaniały rezultat dawania. Ze względu na wspaniałe pole [błogosławieństwa], ofiarodawca zdobywa wspaniały rezultat dawania. Ponieważ jest wspaniałym ofiarodawcą, wspaniały rezultat zostaje zdobyty. Wspaniałe pola odnoszą się do tego, który wszedł w strumień lub przyszłego bodhisatwy, który będzie następnym Buddą [w tym świecie], aż do Buddy. Czynienie ofiar wobec nich, przynosi wspaniałe rezultaty. Wspaniałe bogactwo odnosi się do rzeczy o wspaniałym kolorze, zapachu, smaku i dotyku. Ofiarowując takie rzeczy zdobywa się wspaniałe rezultaty. Jeśli osoba praktykująca dawanie ma silną wiarę w dawanie, moralność, słuchanie [Dharmy] i mądrość zdobywa wspaniałe rezultaty.

Dobry synu, mądra osoba praktykuje pięć rodzajów dawania:

  1. szczere dawanie,
  2. dawanie osobiście,
  3. dawanie z wiarą,
  4. dawanie we właściwym czasie,
  5. dawanie w zgodzie z Dharmą.

Dobry synu, jakiego rodzaju rezultat otrzymuje się ze szczerego dawania? Ten, kto daje szczerze otrzymuje wielkie bogactwo złota, srebra, kryształów, Karnelianów, pereł i korali; słoni, koni, bydła, owiec, zagród, domów oraz służby i licznych krewnych. Szczery ofiarodawca zyskuje taką odpłatę. Jakiego rodzaju rezultat wynika z ofiarowywania osobiście? Otrzymuje rezultat opisany powyżej i raduje się nim osobiście. Ktokolwiek czyni ofiarę osobiście otrzymuje tego typu zapłatę. Jakiego rodzaju skutek otrzymuje osoba dająca, która osiągnęła wiarę [zaufanie]? Jeśli ktoś daje z wiarą to później oprócz wymienionych rezultatów otrzymuje miłość rodziców, braci, członków rodziny i innych odczuwających istot. Kto daje ofiary we właściwym czasie otrzymuje takie rezultaty. (?!). Jakiego rodzaju rezultaty otrzymuje ten, kto daje ofiary we właściwym czasie? Oprócz wyżej wymienionych, dodatkowo jako rezultat otrzymuje to, czego pragnie kiedykolwiek wyrazi na to życzenie. Jakiego rodzaju rezultat otrzymuje osoba dająca w zgodzie z Dharmą? Otrzymuje wszystko to, co powyżej i jego majątek nie zostanie odebrany przez króla [władzę], rabusiów, powodzie i ogień.

Jeśli, ktoś lubi dawać kolorowe rzeczy, to osiągnie wspaniały i nieprzeciętny wygląd. Jeśli ktoś ofiarowuje kadzidła ludziom to stanie się sławny. Jeśli ktoś ofiarowuje smaczne jedzenie, ludzie będą lubili widzieć go i słuchać, a gdy zobaczą i usłyszą obdarzą go miłością. Jeśli ktoś daje rzeczy miłe w dotyku otrzyma jako zapłatę rzeczy najprzyjemniejsze w dotyku. Gdy osoba otrzymująca dostanie dar, ofiarodawca osiągnie długowieczność, fizyczną siłę, szczęście i elokwencję.

Dobry synu, jeśli ktoś mówi, że czyniąc ofiary przed stupami i figurami Buddhy ofiarodawca nie osiągnie długowieczności, fizycznej siły, szczęścia i elokwencji, to nie jest to prawdą. Dlaczego nie jest to prawdą? Ponieważ ofiarodawca praktykuje dawanie ze względu na wiarę-zaufanie. Dlatego powinien osiągnąć te pięć rezultatów. Dobry synu, na przykład, gdy bhiksiu praktykuje pozytywną myśl otrzymuje niezmierzone dobrodziejstwa, choć jego dobroć nie jest skierowana ku żadnemu konkretnemu przedmiotowi. Podobnie czyniąc ofiary, wobec stup i figur Buddy osoba praktykująca powinna otrzymać pięć wymienionych dobrodziejstw. Dobry synu, osoba siejąca zboże nie zbiera melonów. Dzięki polom błogosławieństwa można zasadzić przyczynę błogosławieństwa i zebrać odpowiedni rezultat. Dlatego mówię, że pola błogosławieństwa, bogactwo i ofiarodawca tworzą rezultaty.

Dobry synu, istnieją dwa rodzaje dawania, dawanie bogactwa i dawanie Dharmy. Dając Dharmę osiąga się bogactwo i Dharmę, dając materialne bogactwo osiąga się tylko materialne bogactwo. Bodhisatwa praktykuje te dwa rodzaje dawania z dwóch powodów:

  1. Po to, by odczuwające istoty uniknęły nieszczęścia.
  2. Oraz by odczuwające istoty były zdyscyplinowane.

Dobry synu, istnieją też trzy rodzaje dawania: 1) dawanie Dharmy, 2) dawanie nieustraszoności, 3) dawanie materialnego bogactwa. Dawanie Dharmy oznacza uczenie innych by przyjmowali wskazania, opuszczali domy, kultywowali drogę, omawiali z Sanghą istotne problemy, głoszenie właściwej Dharmy osobom o niewłaściwych poglądach, rozróżnianie tego, co prawdziwe od tego, co fałszywe, oraz głoszenie o czterech błędach i nie-rozwiązłości. To nazywa się głoszeniem Dharmy. Jeśli bodhisatwa widzi, że odczuwające istoty boją się władców, lwów, tygrysów, wilków, powodzi, ognia lub złodziei i ratuje je [od lęku], nazywane jest dawaniem nieustraszoności. Dawanie bogactwa oznacza dawanie swojej własności bez oceniania wartości i ilości. Rzeczy takie jak bydło, owce, słonie, konie, domy, pościel, drzewa, studnie, służbę, niewolników, bawoły, osły, pojazdy, naczynia, narzędzia, wazy, łóżka, meble, naczynia miedziane, naczynia żelazne i gliniane, ubrania, klejnoty, lampy, kwiaty, namioty, kapelusze, buty, stoły, czerpaki, liny, pługi, siekiery, trawę, kamienie itd., jeśli są dawane powinno się uwzględnić potrzeby osoby przyjmującej. Do tego budowanie świątyń i mieszkań dla mnichów, z wyjątkiem ofiarowywania im słoni i koni jest również dawaniem bogactwa.