Słownik buddyjski - ,,B''


Strona główna | Lista wszystkich haseł

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P Q R S Ś T U V W X Y Z

  1. Bakti
  2. Bala
  3. Bambusowy gaj
  4. Bardo
  5. Beal, Samuel (1825-1889)
  6. Benares
  7. Bhagawata
  8. Bhaisajya Buddha
  9. Bhakti
  10. Bhikkhu
  11. Bhikkhuni
  12. Bhiksiu
  13. Bhiksiuni
  14. Bhiksu
  15. Bhiksuni
  16. Bhumi
  17. Bhutata
  18. Bimbisara
  19. Blofeld, John
  20. Bodhi
  21. Bodhi
  22. Bodhi-gaya
  23. Bodhicitta
  24. Bodhiczitta
  25. Bodhidharma
  26. Bodhigaya
  27. Bodhimandala
  28. Bodhirucci (VI w.)
  29. Bodhisattwa
  30. Bramin
  31. Budda
  32. Buddhata
  33. Buddhiboddhavya
  34. Bławacka, Helena P.

Bakti → Bhakti

Bala

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

[ZB]

Niemądry, głupi

Bambusowy gaj

Hasło nie sprawdzone

[SGLOSSARY]

Pali: Veluvana.

Znane miejsce odosobnienie niedaleko Rajagriha w Indiach, które król Bimbisara z Magadha ofiarował Buddzie. Obecnie Rajgir w dystrykcie Patna w Bihar.

Hump: 41 # 0472

Bardo

Hasło nie sprawdzone

Język: tybetański

Zobacz też: Śmierć

[SGLOSSARY]

Termin buddyjski, który określa bezcielesny stan pomiędzy śmiercią a ponownym narodzeniem.

Blof: 249 #0322

Beal, Samuel (1825-1889)

Hasło nie sprawdzone

[SGLOSSARY]

Profesor języka chińskiego w University College w Londynie, który był pomocny we wczesnych przekładach chińskich tekstów buddyjskich. Mimo że Beal opublikował ,,A Catena od Buddhist Scriptures from the Chinese'' (w 1871), ,,The Romantic Legend of Sakya Buddha'' (w 1875) i ,,Dhammapada, with Accompanying Narratives'' (1878), najbardziej znany jest z wyciągnięcie na światło dzienne inicjatywy misjonarskiej sławnego chińskiego pielgrzyma buddyjskiego Hsuan-tsana, który podróżował po Indiach w latach 629-645. Hsuan-tsang jest znany, dzięki temu że przywiózł do Chin teksty Mahajany, pracował nad chińskim przekładem klasyki i współpracy ze szkołą buddyjską Fa-hsiang (nad przykładem chińskiej wersji Jogaczary).

Preb: 64 #1001

Benares

Hasło nie sprawdzone

Synonimy: Varanasi, Kashi

Zobacz też: Sarnath, Park Jeleni

[SGLOSSARY]

Najświętsze miasto w Indiach, ważne dla buddyzmu (Budda odprawił swoje pierwsze kazanie na obrzeżach Sarnath). Jest znane także pod nazwą Kashi. Od niepamiętnych czasów było miejscem pielgrzymek i przez długi czas było ważne ze względu na studia nad sanskrytem. Po części zawdzięcza swoją rolę usytuowaniu nad Gangesem. Znajduje się w nim wiele świątyń, ale tylko kilka starych, co jest wynikiem represyjnej polityki Aurangzeba, który zbudował wielki meczet teraz górujący nad horyzontem, obok resztek filara postawionego przez Asiokę. Front, zwrócony ku rzece, jest otoczony stopniami do kąpieli i ghatami.

Ling: 36-37

UWAGA

Sarnath, miejsce, gdzie Budda odprawił swoje pierwsze kazanie, mieści się na obrzeżach Benares i znane jest także pod nazwą Varanasi lub Kashi. Więcej szczegółów zobacz Sarnath.

Editor: na #1116

Bhagawata

Hasło nie sprawdzone

[mahajana.net]

Bhagawat (jap. seson) jeden z honorowych tytułów Buddy, szczególnie Buddy Siakjamuniego. Pierwotnie w przedbuddyjskich Indiach Bhagawat był terminem szacunku używanym przez uczniów w zwracaniu się do mistrza. Z grubsza znaczy to nauczyciel. Jednakże w indyjskim buddyzmie termin ten przyjął bardziej religijne i honorowe znaczenie. Później Chińczycy powszechnie tłumaczyli ten termin jako szih-tsun, co dosłownie znaczy ,,Czczony przez świat'', czyli ktoś godny czci, ponieważ zniszczył wszystkie iluzje i pozbył się wszystkich skalań.

Hokyoki, przypis 26

Bhaisajya Buddha → Budda Medycyny

Bhakti

Hasło nie sprawdzone

[SGLOSSARY]

Poświęcenie z miłości do Boga, zalecane jako najbardziej efektywna ścieżka do Boga w większości tekstów religijnych popularnego hinduizmu. Poświęcający jest wciągany w bliski osobisty stosunek z Bogiem i, w poddaniu jemu, otrzymuje łaskę. Jest jednak w niżej pozycji.

Larousse: 64

Zobacz hasło wiara, które pokazuje różnice pomiędzy Bhakti i buddyjską koncepcją wiary.

Bhikkhu (pali) → Bhiksiu

Bhikkhuni (pali) → Bhiksiuni

Bhiksiu

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

Synonim: mnich.

Zobacz też: Bhiksuni, Sangha, Uposatha, Tao-An (Mistrz), Sześciokrotny Szacunek, Dwieście pięćdziesiąt reguł

[SGLOSSARY]

Mnich, członek buddyjskiej sangi, który przyjął bezdomność i otrzymał pełne święcenia. W starożytności bhiksu tworzyli centrum społeczeństwa buddyjskiego. Zgodnie z wczesnobuddyjskim punktem widzenia, tylko osoba, która wyrzekła się świata, może osiągnąć najwyższy cel, jakim jest Nirwana. Głównymi zajęciami bhiksu są medytacja i nauczanie Dharmy. Nie wolno im pracować. Buddyjscy mnisi wyrzekają się wygód świata i żyją jako wędrowcy. Główną regułą życia klasztornego są: bieda, celibat i pokojowe nastawienie. Styl życia determinowany jest regułami wyłożonymi w Vinaya pitaka.

Hump: 43

Życie bhiksu podlega 250 regułami, które podlegają zasadom klasztornym.

Editor: na

Trzy Tysiące Straszliwych Zachowań mnichów i mniszek wyprowadzone zostało z czterech zachowań: chodzenia, stania, siedzenia i leżenia. Mówi się ,,Chodź jak wiatr, stój jak sosna;/ Siedź jak dzwon i leż jak łuk''. Chodzenie jak wiatr nie znaczy naśladowania tornada, a nawet nie rodzaj poruszania się, jaki ludzie stosują do przemieszczania się z jednego miejsca w drugie. Wiatr, który powinien służyć jako model chodzenia jest łagodnym zefirem, który nawet nie marszczy powierzchni sadzawki. Stać jak sosna, znaczy stać prosto, nie pochylać się nagle jakby się zostało całkowicie pozbawionym energii. Głowa nie powinna zwisać, jakby się wciąż wpatrywać w ziemię; wzrok powinien być spokojny i nie powinno się spoglądać w przód i w tył, jak to robi złodziej. Siedzieć jak dzwon, znaczy być wyprostowanym i stabilnym, ale całkiem naturalnym i spontanicznym. Gdy się leży, nogi powinny być wyciągnięte na kształt łuku.

Hua/Earth Store: 42 # 0327

Na początku wszyscy, bez wyjątku, bhiksu prowadzili życie wędrowców. W okresie pory deszczowej, jednak, mieli obowiązek spędzić trzy miesiące w klasztorze (vihara). Zgodnie z tradycją powodowali się tym, że podczas pory deszczowej, wędrujący mnich mógłby wyrządzić zbyt wiele szkód w świecie zwierząt i roślin. W okresie odpoczynku, dozwolone było opuszczanie klasztoru tylko w określonych warunkach, takich jak odwiedzanie ... chorych.

Sham: 20

Ostrzeżenie:

,,Kiedy mnich żyje w epoce Prawdziwego Prawa, nie powinien nigdy różnie traktować ludzi. Ale kiedy mnich żyje w tej epoce Degeneracji Prawa, nie powinien obawiać się niczego ponad różne traktowanie ludzi. Powodem tego jest, ze w ostatniej epoce Prawa dobre i złe elementy przemieszały się. Jeśli ktoś nie osądza poprawnie, ale wybiera złą osobę, jeśli ktoś traktuje go jako nieortodoksyjnego lub ortodoksyjnego, jeśli ktoś zaprzyjaźnia się z tym, kogo powinien unikać i unika tego, z którym powinien się zaprzyjaźnić, stanie się z pewnością taki sam, jak jego nauczyciel. Co więcej w przyszłych żywotach zawsze będzie towarzyszem Mary. Czyż nie jest to wtedy oczywiste, że trzeba z rozwagą szukać nauczyciela?'' (Patriarcha Chu Hung)

Yu: 177

UWAGA

Mistrz Tao-An (Chiny XIV w.) był pierwszym mnichem nazywającym siebie Shih (jap: shaku; wiet: Thíich), skrótem od Śakjamuni, jako naśladowca Buddy Śakjamuniego.

Dait: 50
[mahajana.net]

W pełni wyświęcony (po przyjęciu 250 wskazań) mnich buddyjski. Słowo bhiksiu posiada trzy znaczenia: 1) żebrak, 2) budzący przerażenie Mary (króla demona) 3) niszczyciel zła.

Sutra Surangama, glosariusz

Bhiksiuni

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

Synonim: mniszka.

Zobacz też: Bhiksiu, Sangha

[SGLOSSARY]

W pełni wyświęcona członkini sangi. Żebraczka. Mniszka buddyjska, która wstąpiła do zakonu Buddy i przestrzega reguł dla mniszek. Ciotka Buddy, Mahaptajapati była pierwszą kobietą, której pozwolono wstąpić do zakonu za wstawiennictwem Anandy.

Dait: 18

Życie bhiksuni podlega 348 lub 364 regułom w zależności od szkoły.

#0088
[mahajana.net]

W pełni wyświęcona (po przyjęciu 348 wskazań) mniszka buddyjska.

Sutra Surangama, glosariusz

Bhiksu → Bhiksiu

Bhiksuni → Bhiksiuni

Bhumi → Dziesięć Poziomów

Bhutata

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

[ZB]

Rzeczywistość

Bimbisara

Hasło nie sprawdzone

Zobacz też: Sutra Medytacji, Ajatasatru, Vaidehi

[SGLOSSARY]

Król Magadhy za czasów Buddy. Zbudował miasto Rajagrha (Bihar w Indiach). Nawrócił się na buddyzm i podarował Buddzie Gaj Bambusowy dla użytku sangi. Został zamordowany przez swego syna Ajatasatru.

Thai: 632

Tło

Bimbisara w swoim poprzednim życiu także był królem. Pewnego dnia, gdy polował na jelenie w górach Vipula, nie miał szczęścia. Spotkał ascetę. Król zdecydował zapolować na niego i na koniec rozkazał zabić go. Asceta, w chwili, gdy umierał, uczynił ślub: ,,Ślubuję, że wróciwszy w moim nowym życiu, tak jak ty zniszczyłeś mnie dzisiaj, ja zniszczę ciebie duchowo i słownie''. [Asceta urodził się jako Ajasatru, syn króla i spadkobierca tronu.]

Tana: 136

Jest jeszcze jedna bardziej poetycka wersja tej opowieści (zobacz Ajatasatru). Obie jednak wskazują na to, że Ajasatru został niesprawiedliwe zabity w poprzednim wcieleniu przez swojego obecnego ojca Bimbisarę. Historia o królu Bimbisara i Ajatasatru pojawia się na początku Sutry Medytacji, kluczowym tekście Buddyzmu Czystej Krainy.

Editor: na #0063

Więcej, zobacz: Sutra Medytacji.

Blofeld, John

Hasło nie sprawdzone

[SGLOSSARY]

Chu Ch'an, (1913-87). Buddysta angielski. Naukowiec w dziedzinie buddyzmu chińskiego, podróżował po Chinach i innych krajach azjatyckich. Tłumacz dzieł Huang Po i Hui Hai dla Towarzystwa Buddyjskiego.

Hump: 45 #0469

Bodhi

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

Zobacz też: prajna

[ZB]

Składnik mądrości zawarty w prajna.

[mahajana.net]

Bodhi (od słowa budh) oznacza: wiedzę, rozumienie, i doskonałą mądrość. Jest to również nazwa drzewa pod którym Buddha osiągnął oświecenie, drzewa Bodhi.

Sutra Szóstego Patriarchy, glosariusz

Bodhi → Oświecenie

Bodhi-gaya

Hasło nie sprawdzone

Synonimy: Budh-Gaya, Buddha-Gaya

Zobacz też: Towarzystwo Maha Bodhi, drzewo Bodhi, Anagerika Dharmapala

[SGLOSSARY]

Miejsce nieopodal brzegu rzeki Nairanjana w środkowych Indiach (Bihar), gdzie Budda osiągnął oświecenie. Hindusi niedawno uznali je za miejsce święte.

Dait: 27

Bodhi-gaya znajduje się niedaleko miasta Gaya, do którego łatwo dotrzeć nocnym ekspresem z Kalkuty. Świątynia Maha Bodhi (znajdująca się w miejscu, gdzie Budda osiągnął oświecenie) i Drzewo Bodhi są obecnie pod zarządami połączonych sił buddyjsko-hinduistycznych.

Rabindanath Tagore, który odwiedził świątynie Maha Bodhi w Bodh-Gaya napisał: ,,Dlaczego nie urodziłem się kiedy On, którego dotyk stóp poświęcił cały Wszechświat, osobiście chodził po Gaya; dlaczego nie poczułem bezpośrednio poświeconego wpływu Jego obecności moim ciałem i duszą?'' (Buddha-deva, Rabindra Rachanavali tom II, s. 469).

Lahiri: 98

Więcej pod hasłem Towarzystwo Maha Bodhi.

Bodhicitta

Hasło nie sprawdzone

[WIKI]

Bodhicitta w buddyzmie jest aspiracją osiągnięcia oświecenia dla dobra innych. Podstawą Bodhicitty jest miłująca dobroć i współczucie. Prawdziwa Bodhicitta oznacza nie tyle pragnienie osiągnięcia oświecenia, ile ofiarowania go innym istotom, aby mogły szybko uwolnić się od cierpienia samsary.

Pięć czynów, które powodują powstanie umysłu aspiracji do oświecenia:

  1. Przebywanie w pobliżu zbawiennych przyjaciół
  2. Wykorzenianie nienawistnych myśli
  3. Podążanie za instrukcjami nauczyciela
  4. Przywoływanie współczujących myśli
  5. Żarliwe i energiczne praktykowanie

Kolejnych pięć czynów:

  1. Nie dostrzeganie błędów innych
  2. Pomimo dostrzegania błędów innych, nie zniechęcanie się
  3. Nie stawanie się aroganckim po zrobieniu czegoś dobrego
  4. Nie bycie zazdrosnym o dobre działania innych
  5. Postrzeganie wszystkich istot jako własne dzieci
[mahajana.net]

Bodhiczitta (tyb. byang.chub kyi sems); dosłownie: ,,Serce przebudzonego umysłu''. Jedno z podstawowych pojęć Mahajany. W tybetańskiej tradycji Bodhiczitta posiada dwa aspekty: absolutny i względny. Według Gampopy absolutna Bodhiczitta wyraża pustkę, nieoddzielną od współczucia. To niezachwiany, niewyrażalny słowami stan. Względna Bodhiczitta stanowi pewnego rodzaju odzwierciedlenie absolutnej Bodhiczitty. Ma ona dwa poziomy: postanowienie by praktykować sześć paramit i wyzwolić wszystkie istoty z więzienia sansary (Bodhiczitta natchnienia) i bezpośrednie realizowanie tej drogi (Bodhiczitta działania).

Bodhiczaria-awatara, rozdział I: Pochwała Bodhiczitty

Bodhiczitta → Bodhicitta

Bodhidharma

Hasło nie sprawdzone

Zobacz też: Hui-K'o, Shao Lin Klasztor, Zasługi i Zalety

[SGLOSSARY]

Bardzo wykształcony buddyjski indyjski mnich, który przybył na chiński dwór cesarski w 520 roku. Znany w Chinach jako Tamo, w Japonii jako Daruma. Po swoim słynnym spotkaniu z cesarzem Wu, medytował dziewięć lat w ciszy, po czym odszedł. Bodhidharma był dwudziestym ósmym indyjskim i pierwszym chińskim patriarchą zen. Był ojcem buddyzmu zen, którego naukę kontynuowali mistrzowie z VIII w.

Hump: 46

Po swym przybyciu do portu, który teraz jest zwany miastem Kanton, podróżował do cesarza Wu z dynastii Liang VI w., żeby odwiedzić go w Nankinie. Fakty te znane są dzięki zapiskom Pi-yen lu. Wu-ti był wyznawcą buddyzmu i zbudował w swoim królestwie wiele klasztorów. Zaprosił on mistrza z Indii, co miało zgromadzić zasługi i zalety udanego życia. Bodhidharma na to odpowiedział krótko: ,,żadnych zalet, żadnych''. Spotkanie z cesarzem Wu, uświadomiło Bodhidharmie, że czas jeszcze nie dojrzał, na przyjęcie jego nauk w Chinach. Przekroczył Jangcy, jak głoszą legendy na trzcinie (ulubiona scena w malarstwie zen) i udał się do północnych Chin, gdzie w końcu osiadł w klasztorze Shao-lin. Nie jest pewnie, gdzie umarł, lub kiedy opuścił klasztor, po tym, jak uczynił patriarchą Hui-K'o. Forma praktyki medytacyjnej, której nauczał Bodhidharma, wciąż wiele zawdzięcza buddyzmowi indyjskiemu. Jego instrukcje w większości oparte są na tradycyjnych sutrach buddyzmu Mahajany, szczególnie silny nacisk kładł na znaczenie Lankavatara Sutry. Typowy zen chiński jest mieszanką buddyzmu Dhyana (medytacyjnego) reprezentowanego przez Bodhidharmę [pod przykrywką] dowcipnego chińskiego taoizmu. Opisany jest jako specjalny przekaz spoza ortodoksyjnego nauczania.

Sham: 23-24

Zasługi/Zalety

Zgodnie z naukami starożytnych mistrzów, powodem, dla którego cesarz Wu nie zrozumiał Bodhidharmy, był to, że nie uchwycił różnicy pomiędzy zasługą a zaletą. Zasługa wynika z dobrych czynów i dlatego przynosi korzyści w królestwie Narodzin i Śmierci. Z drugiej strony zalety są wynikiem działań, które podejmują praktykujący, żeby stać się lepszymi i innych zrobić lepszymi (np. zmniejszyć chciwość, złość i ignorancję). Korzyści narastające są poza Narodzinami i Śmiercią. Przez to zasługi są skończone i uważane za mniej znaczące w porównaniu do zalet. Gdyby cesarz zrozumiał rozróżnienie i uświadomił sobie, że Bodhidharma nie miał na myśli, że on (cesarz) tylko otrzymał zasługi (poprzez budowanie świątyń, itp. W oczekiwaniu na otrzymanie błogosławieństwa, zdrowia i bogactwa), a nie zalety (np. zmniejszenie chciwości, złości i głupoty), Bodhidharma nie zostawiłby go, a drugi patriarcha zen Hui-K'o nie musiałby obcinać sobie ramion, żeby dowieść szczerości i historia zen mogłaby wyglądać całkiem inaczej!

Editor: na #0155

Bodhigaya → Bodhi-gaya

Bodhimandala

Hasło nie sprawdzone

Synonimy: Siedzisko Bodhi, Miejsce Oświecenia

[SGLOSSARY]

Miejsce, gdzie Budda Śakjamuni osiągnął oświecenie.

Thai: 527

Miejsce, jak się mówi, które jest twarde jak diamenty. Wierzy się, że król Asioka sprezentował siedzisko z polerowanego piaskowca, Vajrassana, pod Drzewem Bodhi, w czasie swojej pielgrzymki do Bodh-Gaya.

Lahiri: 15

Przez analogię, Bodhimandala znaczy każde miejsce, gdzie każdy budda osiąga Oświecenia lub każda świątynia lub miejsce praktyk.

Editor: na #0499

Bodhirucci (VI w.)

Hasło nie sprawdzone

Zobacz też: Avatamsaka Sutra

[SGLOSSARY]

Mnich z Północnych Indii, który podróżował do Chin w roku 508, gdzie razem z Ratnamati, Buddhasantą i innymi przełożył Dashabhumika-Sutra (rozdział o Dziesięciu Stopniach Sutry Avatamsaka) na chiński.

Sham: 24

Uznawany jest za jednego z patriarchów szkoły Czystej Krainy, ponieważ obdarował T'an-luanowi kopią Sutry Medytacji i przełożył Wu-liang-shou-ching-lun (Komentarz do Odrodzenia) Vasubundhu. Dokładne daty życia nie są znane.

Dait: 20 #0117

Bodhisattwa

Hasło sprawdzone

Synonimy: Bodhisattva (sanskryt dosł. oświecona istota), Bosatsu (jap.)

[ZB]

Ktoś poszukujący oświecenia nie tylko dla siebie, lecz przede wszystkim dla innych, ideał buddyzmu Mahajany; często używane łącznie z Mahasattwa.

[mahajana.net]

Odnosi się do buddysty, którego dążenie nie jest skierowane ku własnemu zbawieniu, ale zbawieniu całej ludzkości. Osoba, która osiągnęła stan Buddhy, ale żyje wciąż jak zwykła osoba, tak, by mogła pomóc innym odnaleźć ich własną drogę wyjścia z cierpienia. Jest to uważane za charakterystyczną, wyróżniającą cechę Szkoły Mahajany.

Sutra Szóstego Patriarchy, glosariusz

Początkowo słowo to oznaczało Gautamę Siddharthę, zanim osiągnął on stan Oświecenia. Po powstaniu buddyzmu mahajany zaczęto tak nazywać wszystkich, którzy dążyli do Oświecenia. Wreszcie nawet tych którzy w swym wielkim miłosierdziu starali się doprowadzić innych do stanu Buddy, sami dążąc do tego samego celu zaczęto symbolicznie identyfikować z bodhisattwami. Awalokiteśwara (Kwannon), Ksitigarbha (Jizo), Mańdżuśri (Mon-ju) to niektórzy z szerzej znanych bodhisattwów.

Nauka Buddy, słowniczek terminów sanskryckich
[BCORNER]

bodhi
oświecona
sattwa (skr. sattva)
istota, esencja

Oświecona istota, która poświęca się dla innych, aby pomóc im w osiągnięciu oświecenia. Bodhisattwa jest przedostatnią formą egzystencji przed Stanem Buddy. Pierwotnie słowo bodhisattwa oznaczało "Tego, który poszukuje Oświecenia", jednak obecnie ma ono więcej znaczeń, które zostały opisane poniżej.

Trzy definicje Bodhisattwy

Chińczycy przełożyli sanskryckie słowo bodhisattwa na cztery znaki, czytane jako Bo-dai-sat-ta. Z czasem forma ta została skrócona do pierwszego i trzeciego znaku (Bo-satsu) i w tej formie została przyjęta w języku japońskim.

Bo-dai-sat-ta
Cztery chińskie znaki transliteracji sanskryckiego słowa Bodhisattwa

Termin "bodhisattwa" był pierwotnie używany w odniesieniu do historycznego Buddy, zanim jeszcze osiągnął oświecenie. Wraz z rozwojem buddyzmu mahajany, zaczął on oznaczać kogoś, kto osiągnął oświecenie, ale zwleka z osiągnięciem Stanu Buddy, aby pozostać na ziemi i pomóc istotom osiągnąć wyzwolenie. Taka koncepcja była popularyzowana przez szkołę mahajany, w odróżnieniu od szkoły Therawady (Hinajany), która mówi o ideale Arhata ([img] ). Arhat jest również oświeconą istotą, jednak koncentruje się on tylko na własnej korzyści, na własnym oświeceniu, w odróżnieniu od bodhisattwy, który kierowany współczuciem ([img] ) pragnie przynieść dobro innym poprzez wyzwolenie wszystkich istot.

Bodhisattwa ma również trzecie znaczenie, które oznacza każdego, kto podążając ścieżką oświecenia, szczerze pragnie ocalić wszystkich. W istocie każdy, kto zdecyduje się na podążanie ścieżką buddyjską, może być nazwany bodhisattwą. Tak więc wielu wyznawców mahajany, uważa, że każdej chwili na ziemi jest niezliczona liczba bodhisattwów. Buddyzm therawady podkreśla głównie życie monastyczne, życie mnicha, jako jedyną ścieżkę do wyzwolenia (osiągnięcia Stanu Arhata), natomiast szkoły mahajany (choć nie negują wartości życia monastycznego i uważają, że łatwiej jest osiągnąć wyzwolenie będąc mnichem/mniszką) mówią, że każdy również osoba świecka, może osiągnąć Stan Buddy, praktykując wartości bodhisattwy. Istnieje japoński termin określający taką postawę jako Ritakyusai ([img] ) oznaczający "wyzwolenie przez przynoszenie pożytku innym".

Najbardziej znani bodhisattwowie

Najbardziej znani Bodhisattwowie w Japonii

Lista nie zawiera mniej znanych Bodhisattwów i jest uporządkowana według stopnia poważania i popularności. Wszyscy są ściśle związani z tradycją mahajany.

Awalokiteśwara (skr.; tyb. Czenrezik, chiń. Guanyin, jap. [img] Kannon)
Bodhisattwa Współczucia, pojawia się w 33 podstawowych manifestacjach. Pomocnik Amida Nyorai, związany również z Tara Bosatsu.
Ksitigarbha (skt.; jap. [img] Jizo)
Wyzwolenie z cierpienia. Strażnik zmarłych dzieci (urodzonych martwych lub po aborcji), kobiet w ciąży, strażaków, podróżników i pielgrzymów. Można go znaleźć szczególnie na cmentarzach.
Maitreya (skt.; jap. [img] Miroku)
Również nazywany w Japonii Jishi Bosatsu. W sztuce przedstawia się go głównie jako bodhisattwę, jednak traktowany jest również jako Budda Przyszłości (Budda Maitreja).
Akasagarbha (skt.; jap. [img] Kokuzo)
Bodhisattwa Pamięci i Mądrości. Obrońca rzemieślników i artystów.
Manjushri (skt., także Manjusri, jap. [img] Monju)
Bodhisattwa Mądrości i Pięknej Wspaniałości. Odcina mieczem ignorancję. Również Bodhisattwa edukacji. Rządzi inteligencją.
Samantabhadra (skt.; jap. [img] Fugen)
Bodhisattwa Praktyki. Obrońca tych, którzy nauczają buddyzmu. Często pokazywany jako jadący na słoniu.
Mahasthamaprapta (skt.; jap. [img] Seishi)
Bodhisattwa Siły i Energii. Ten, który osiągnął mądrość i współczucie. Asystent Amitabhy.
Candraprabha (skt.; brat Suryaprabha, jap. [img] Gakko)
Bodhisattwa Światła Księżyca. Obrońca służący Bhaisaya. Czasami asystujący Awalokiteśwarze.
Suryaprabha (skt.; brat Candraprabha, jap. [img] Nikko)
Bodhisattwa Światła Słonecznego. Obrońca służący Bhaisaya. Czasami asystujący Awalokiteśwarze.
Dharmakara (skt.; jap. [img] Hozo)
Pierwotnie był to król, który porzucił swój tron. Dharmakara uczynił 48 ślubowań, które służą jako podstawa dla współczesnych ślubowań przyjmowanych przez świeckich wyznawców, mnichów i mniszki. Po wypełnieniu ślubowań Dharmakara staje się Buddą Amitabhą. Mówi się, że Dharmakara praktykował medytację przez pięć eonów, po czym przyjął 48 ślubowań i został Buddą Amitabhą.
Tara (skt.; jap. [img] Tarani)
Bogini; mówi się, że wyskoczyła z oka Awalokiteśwary. Aż do IV w. n.e. płeć żeńska nie była akceptowana w tradycji mahajany. Około VI w. bogini Tara pojawiła się jako Sakti (skr. Sakti oznacza żeńską energię męskich bóstw) Awalokiteśwary. Tara jest czasami przedstawiana jako żona Awalokietśwary. Niezbyt dobrze znana w Japonii czy Chinach.
Prajnaparamita (skt.; jap. Hannya, Han'nya, Dai-Hannya, [img] Haramitsu)
Bogini. Pochodząca z sutry Prajna-paramity. Według legendy, sutra ta została przekazana przez Pana Buddę strażnikom Nagom. Później została ponownie odkryta przez Nagardżunę. Obrazy Prajnaparamity pojawiają się głównie w Kambodży i Jawie.

Od Bodhisattwy do Buddy

Na ścieżce do oświecenia zanim osiągnie się Stan Buddy, staje się Bosatsu (Bodhisattwą). Ale zanim staniemy się Bosatsu, musimy przejść przez osiem stanów, od najniższego stanu piekła, do dziewiątego stanu poziomu Bodhisattwy. Dziesiąty ostatni poziom, to Stan Buddy. Te poziomy są wyjaśnione niżej.

Ci, którzy osiągają oświecony Stan Bodhisattwy, na pewno osiągną Stan Buddy, ale tymczasowo wyrzekają się błogiego stanu Nirvany (wolności od cierpienia), ślubując pozostać na ziemi w różnych wcieleniach (reinkarnacjach) aby pomóc wszystkim żyjącym istotom osiągnąć wyzwolenie. Przykładowo Hozo Bosatsu, po niezliczonych dobrych czynach, które robił przez niezliczone lata staje się Amida Nyorai. W sztuce Nyorai są często przedstawiani wraz z pomocnikami Bosatsu. Jednak oba rodzaje ucieleśniają duchowe oświecenie i służą jako strażnicy, nauczyciele i zbawiciele.

W Japonii, Chinach czy Tybecie, najbardziej czczeni mnisi są często wynoszeni do poziomu Bodhisattwy jeszcze za życia lub pośmiertnie. W Tybecie aktualny Dalai Lama jest uznawany jako wcielenie Bodhisattwy Awalokiteśwary (Bodhisattwy Współczucia).

Ktoś nazywany jest Bodhisattwą, jeśli ma pewność stania się Buddą, który będąc człowiekiem osiągnął oświecenie i potem będzie pomagał w tym innym istotom. Przemiana ze zwykłej istoty do istoty Bodhi ma miejsce, kiedy umysł osiągnął stan, w którym nie może się już odwrócić od oświecenia oraz kiedy ma już pięć korzyści: nie odradza się już w stanach niedoli, jedynie pośród bogów lub ludzi; nie odradza się wśród biednych lub rodzin niskiej klasy; jest zawsze mężczyzną i nigdy kobietą; jest zawsze dobrze zbudowany i wolny od ułomności fizycznych; może pamiętać przeszłe żywoty i już nigdy ich nie zapomina.

Przekład Edward Conze ,,Buddhist Scriptures'', Penguin Books, 1973

Bramin

Hasło nie sprawdzone

[mahajana.net]

Członek najwyższej kasty hinduskiej.

Sutra Dawnych Ślubowań Bodhisattwy Ksitigarbhy, słownik

Budda

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

Synonimy: doskonale przebudzony, Oświecony

[ZB]

Ktoś, kto osiągnął w pełni cel duchowego zjednoczenia.

[mahajana.net]

Istota, która osiągnęła nieprześcignione, właściwe i równe, prawdziwe oświecenie. Każdy Budda ma trzy ciała (Dharmy, nagrody i przekształcenia); cztery mądrości (mądrość spełniania tego, co ma być zrobione, mądrość kontemplacyjną, mądrość równości i wielką, doskonałą zwierciadlaną mądrość); pięć oczu (Buddy, Dharmy, cielesne, mądrości i niebiańskie); oraz sześć duchowych penetracji (penetracje niebiańskiego oka, niebiańskiego ucha, znajomości myśli innych, znajomości przeszłych żywotów, pełnego ducha i wolności od wypływów).

Sutra Surangama, glosariusz

[Budda] od Budh budzić się. Przebudzony. Ten, który osiągnął Ostateczne, Właściwe i Równe Oświecenie. Potencjalna możliwość zostania Buddą wrodzona jest wszystkim istotom. Dopóki jest niezrealizowana, one pozostają istotami; kiedy zostaje zrealizowana, stają się Buddami. Istnieje nieskończona liczba Buddów.

Sutra Dawnych Ślubowań Bodhisattwy Ksitigarbhy, słownik

Początkowo był tak nazywany Gautama Siddhartha (Siakjamuni), twórca buddyzmu, gdyż osiągnął on stan Oświecenia; miał wtedy 35 lat, a działo się to ok. 2500 lat temu w Indiach.

Ostatecznym celem wszystkich buddystów, niezależnie od szkoły czy kierunku, jest stanie się Buddą. Ze względu na różnice w sposobie realizacji tego celu buddyzm dzieli się na wiele szkół. W buddyzmie mahajany oprócz historycznego Buddy Siakjamuniego, powszechnie uznaje się wielu innych Buddów symbolizujących buddyjską naukę, między innymi Amitabhę (Amida), Mahawajroczanę (Dainichi) oraz Wajsadżiaguru (Yakushi). Pod wpływem buddyzmu Czystej Krainy (zostaje się Buddą po narodzinach w Czystej Krainie), w Japonii wszystkich, którzy zmarli, nazywa się zwykle ,,Buddami'', po japońsku HOTOKE.

Nauka Buddy, słowniczek terminów sanskryckich

Buddhata

Hasło nie sprawdzone

Synonim: Natura Buddhy.

[mahajana.net]

Oznacza ona wrodzoną każdemu naturę oświecenia czy gnozy /wiedzy/, czyli stan Buddhy. Chociaż ta potencjalność mieści się we wszystkich, wymaga ona wytrwałego pielęgnowania szlachetnych korzeni zanim jej owoc może dojrzeć.

Sutra Szóstego Patriarchy, glosariusz

Buddhiboddhavya

Hasło nie sprawdzone

Język: sanskryt

[ZB]

Wiedzący i to co jest wiedziane.

Bławacka, Helena P.

Hasło nie sprawdzone

[SGLOSSARY]

1831-1891, urodzona w Rosji, współzałożycielka z Pułkownikiem Olcottem Towarzystwa Teozoficznego w Nowym Yorku (1875). Zdeklarowała się jako buddystka w Galle (Cejlon) w 1880 i, razem z pułkownikiem Olcottem, zainspirowała odrodzenie buddyzmu w Sri Lance.

Hump: 45 #0470

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P Q R S Ś T U V W X Y Z

mahajana.net