Wszystko na tym świecie jest przemijające i nietrwałe1
Nowy Rok jest kamieniem milowym na drodze do grobu.
Może być pomyślny lub nie.
Możemy powiedzieć, że ten znany przez wszystkich wiersz kapłana Ikkyu2, który przesiąknięty jest nietrwałością istnienia, pozwala nam zasmakować prawdy o Nowym Roku. Najwyższą pomyślnością jest poczucie nietrwałości, które wzbudza skąpany w promieniach wschodzącego słońca Nowy Rok. Owo poczucie nietrwałości, które przynosi nam Nowy Rok stanowi wielki problem dla ludzkich istot.
Ta nauka jest zawarta w ostatnich słowach Buddy Shakyamuniego:
Powinniście wiedzieć, że wszystkie rzeczy tego świata są nietrwałe. Każde spotkanie nieuchronnie przynosi rozstanie.
Wszystkie rzeczy tego świata są nietrwałe i przemijające i nie istnieje nic, na czym można by się oprzeć. Jednakże my zwykli ludzie jesteśmy tak zaabsorbowani zewnętrznym światem, że nawet nie usiłujemy spoglądać w siebie ani dostrzec ostatecznej Prawdy. W interesujący sposób ilustruje to Sutra Agama (jap. Agon-kyo).
Pewnego razu wędrowiec przemierzał szeroką równinę, gdy nagle nie wiadomo skąd wyłonił się wielki słoń i zaczął na niego szarżować. Znalazłszy się w sytuacji bez wyjścia, wędrowiec rozejrzał się gorączkowo naokoło w poszukiwaniu schronienia i nagle tuż przed sobą ujrzał starą studnię, z której zwisała lina. Szczęśliwie uchwycił się jej i mógł teraz ukryć się spuszczając w głąb studni. Lecz oto na samym jej dnie kłębiły się cztery monstrualnych rozmiarów węże czekając z rozdziawionymi paszczami na to, by go połknąć. Wędrowiec kurczowo trzymał się liny, która była jego jedynym ratunkiem, nagle z prawej i lewej strony pojawiły się dwie czarno-białe myszy i zaczęły podgryzać linę od której zależało jego życie. Znienacka los wędrowca zawisł na włosku...
Niespodziewanie z góry spłynęło pięć kropel miodu, wędrowiec zapomniawszy o wszystkim zaczął je łakomie zlizywać i mimo iż był w tak głębokiej opresji, zatracił się w rozkoszowaniu miodem.
Ta historia pokazuje, że w tym przemijającym świecie, my, zwykli ludzie jesteśmy tak pochłonięci pięcioma pragnieniami: bogactwa, seksualnej przyjemności, jedzenia, sławy i snu, że zapominamy o ogniu nietrwałości, który pochłania wszystko bez wyjątku na tym świecie. Jest to tak jak mówi Sutra Diamentowa (jap. Kongo-kyo): „Jak kropla rosy, jak błyskawica”. Począwszy od naszego ludzkiego życia, nic na tym świecie nie istnieje wiecznie. Wielkie trzęsienie ziemi w Kanto (okręg Tokio) w 1923 roku, zrzucenie bomby atomowej na Hiroshima i Nagasaki w 1945 roku, czy też coroczne powodzie, które przynoszą zniszczenia i straty w ludziach, zdarzają się na wszystkich poziomach: osobistym, rodzinnym, społecznym, narodowym – nagle i bez uprzedzenia. Dzięki uświadomieniu sobie prawa nietrwałości, tworzy się umysł poszukujący Drogi. Począwszy od starożytnych czasów Buddy Shakyamuniego i Bodhidharmy, wielu poszukujących Drogi, dzięki wglądowi w niestałość rzeczy, wznieciło myśl o oświeceniu.
- 1. Ta krótka mowa Dharmy, która została wygłoszona przez Daiun Sogaku Haradę Roshiego (1870–1961) z okazji rozpoczęcia Nowego Roku (po jap. nento hogo) pochodzi z czasopisma Mahayana Zen (Daijo Zen) z artykułu „Żyjąc w Prawdziwej Dharmie” (Shobo ni ikiru). Mimo, że została ona wygłoszona w 1954 roku, nadal nie straciła niczego ze swej aktualności i wciąż stanowi doskonałą wskazówkę i przypomnienie o tej podstawowej prawdzie przemijania, której naucza Buddyzm, a o której tak często zapominamy.
- 2. Ikkyu Sojun (1394–1481) słynny mistrz zen tradycji Rinzai, opat Daitoku-ji znany ze swego niekonwencjonalnego stylu życia i wielu anegdot. Miał on ogromny wpływ na rozwój japońskiej kultury Zen.